Gebruiker:J.Grandgagnage/Over Wikipedia

Over Wikipedia

Algemeen

Ik deel niet het pessimisme van een aantal collega-wikipedianen die zich beklagen over de tanende kwaliteit van deze encyclopedie. Het volstaat om even in de geschiedenis van de artikelen te duiken om snel in te zien dat de pioniers van toen niet altijd juweeltjes afleverden en zelfs niet schuwden om wat uit de losse pols te werken. Wel is het zo dat het verloop van 'schrijvende' medewerkers stilaan schrikbarend is. Wie op een bepaald gebied wat meer achtergrond heeft dan de gemiddelde wikipediaan komt bijvoorbeeld al gauw in aanvaring met betweterige éénboeklezers, die je gewoon niet kunt uitleggen dat ze een te beperkte visie hebben. Onmogelijk. Je kunt net zo goed aan een kikker proberen uit te leggen dat vanuit de lucht gezien zijn vijver maar een plasje is. Ik spreek trouwens niet in de eerste plaats over mezelf, maar over enkele medewerkers van wie ik het vertrek betreur. Bekwame, intelligente mensen met publicaties op hun naam worden hier als schooljongens behandeld door aan zelfoverschatting lijdende encyclopedie-terroristen. Een ander in het oog springend mankement aan deze wikipedia is de kleinschaligheid. Je komt steeds dezelfde mensen tegen die steeds dezelfde deuntjes zingen en dat is bijzonder eng. L'enfer c'est les autres. Toch is het goed om voor ogen te houden dat de sfeer op Wikipedia niet bepaald wordt door enkele hardnekkige artikelbosses en moeials. Ik heb er zelf niet zoveel last van omdat ik mijn hengel gelukkig in veel verschillende vijvers kan leggen. Of ik nu (na drie jaar) iemand goede raad kan geven over 'hoe te overleven op Wikipedia' dat betwijfel ik. Ik ga het dan ook niet doen. Of eentje dan maar: trap niet in de val van oeverloos overleg en evenmin in het puberaal spelletje van editwars. Het leidt nergens naar. Echt niet, of het moest verhoogde bloeddruk zijn, en dat is (zelfs?) Wikipedia niet waard. Gezondheid voor alles!

Als het pessimisme toeslaat

Soms vraag ik me echt wel eens af: Wat doe ik hier eigenlijk (nog) op de Wiki? Het is immers moeilijk laveren tussen lange tenen, betweters, zeloten, dommeriken, botteriken en muggenzifters. En zo lopen er hier nogal wat rond, want onze Wiki is natuurlijk een afspiegeling van de maatschappij. Degenen die echt constructief en creatief bijdragen zijn in de minderheid of worden weggepest door hun puberale huisgenoten. En dat gaat ongetwijfeld ten koste van de kwaliteit van de Nederlandstalige Wikipedia. Misschien had William Butler Yeats in zijn gedicht The Second Coming wel gelijk:

"The best lack all conviction, while the worst are full of passionate intensity."

Een encyclopedie die verduidelijkt en niet verduistert

Het lijkt nogal vanzelfsprekend, maar ik merk dat heel wat lemma's zo worden uitgewerkt dat je er als leek niet veel wijzer van wordt. Een encyclopedie moet de zaken verhelderen, in een toegankelijke taal die niet met jargon is doorspekt. Ook de structuur van een artikel kan daar veel bij helpen. Zo, die open deur heb ik toch weer netjes ingetrapt!

De beginnetjesrage

Wikipedia vind ik een fantastisch concept, al heb ik wel mijn bedenkingen bij de beginnetjes waarmee de Wiki overspoeld wordt. Zelf hou ik ervan om een vrij "afgerond" geheel te plaatsen, waarmee niet gezegd is dat het al af moet zijn. Nu zitten we opgescheept met mensen die lijden onder "plaatsingsdrang", met als enige betrachting zo veel mogelijk bijdragen te plaatsen. Kwaliteit zou eigenlijk toch moeten primeren boven kwantiteit, zelfs al gaat het om een enkele zin of paragraaf.

• Mijn conclusie, zo we van een conclusie mogen spreken, is dat we die mini-bijdragen wat moeten afremmen, wat bijvoorbeeld kan door de eisen waar een beginnetje aan moet voldoen wat op te drijven.

Wat meer bytes graag

Wat me, eigenlijk een beetje in het verlengde van mijn opmerking over de beginnetjesrage, na een tijdje begint op te vallen, is dat zo weinig mensen iets substantieels bijdragen. Niet dat een redirect of hier en daar een tikfout verbeteren niet nuttig is, maar degenen die inhoudelijk (zeg maar in aantal 'bytes') significante bijdragen leveren zijn witte raven. Mikken die 'vele anderen' dan op een (m.i. wat nietszeggend) record aantal bijdragen om mee voor de dag te komen? Ik weet het niet, maar ik vermoed dat het daar wel iets mee te maken zal hebben. Een beginnetje wordt beschouwd als een scalp die ja aan je gordel kunt rijgen: Ziezo , die pagina is nu van mij.

• Mijn conclusie: Ik doe daar alvast niet aan mee en neem me voor om meer beginnetjes te gaan uitwerken van onderwerpen die me interesseren. Ik zal dan binnen een jaar geen 5000 maar 'slechts' 1000 bewerkingen hebben, but who cares? Ik alvast niet. Ik ben hier niet voor een aai over mijn bol, een pluim op mijn hoed en een of andere ster van verdienste. Ik doe gewoon wat ik vind dat ik moet doen; correctie: ik draag alleen iets bij waar ik achteraf tevreden op kan terugkijken.

Bronvermelding

Onze Nederlandstalige Wikipedia behoort op dit gebied echt wel tot de zwakkere broertjes. Medewerkers mogen openlijk hun weerzin tegen referenties uitspreken en worden daarin door anderen enthousiast bijgetreden. Het ongelooflijkste argument dat ik heb mogen horen is: 'als iets je niet duidelijk is zal ik het wel uitleggen'. Noordelijke arrogantie, zelfoverschatting, of gewoon domheid, take your pick. Zelf ga ik trouwens niet helemaal vrijuit, want zeker bij wat kortere artikelen waarvan de inhoud me vertrouwd genoeg lijkt verzuim ik al eens om een bronnetje aan te slepen. Bronvermelding is een tijdje mijn stokpaardje geweest, en ik ging daarin zelfs zo ver om op overlegpagina's van artikelen vragen te posten over het ontbreken van bronnen. Vechten tegen de bierkaai natuurlijk. Toch is het beschamend, daar blijf ik bij.

Article bosses

Definitie van een article boss: iemand die zich, beroepend op het werk dat hij aan een artikel heeft gedaan, het recht toe-eigent om te beslissen of er een komma, laat staan een woord aan de tekst mag veranderd worden. Ik heb hier wel een beetje begrip voor, want het is niet zo leuk als je iemand een artikel ziet uit balans brengen nadat je er zelf zo lang en ernstig bent mee bezig geweest. Er komen immers nogal wat mensen even langs om hun 'geurvlag' te plaatsen, zodat ze kunnen zeggen: 'aan dit artikel heb ik meegewerkt'. Wat ik echter al enkele keren heb meegemaakt is dat iemand ware editwars en overleg-veldslagen begint om 'zijn' artikel voor vreemde invloeden te vrijwaren. En dat is niet alleen zielig voor die persoon, maar bijzonder slecht voor de encyclopedie.

De éénboeklezers

Eénboeklezers (ook eenogen in het land der blinden genoemd) zijn vaak dezelfde article bosses waar ik het net over had. Zij kennen een werk van een bepaalde auteur en gaan daarmee aan de slag. Wie dan durft op te merken dat het beeld dat die bepaalde auteur geeft wel bijzonder eenzijdig is en dat de tekst dringend genuanceerd moet worden, krijgt een preek met citaten... uit dat boek van die ene auteur. Vaak zijn deze eenboeklezers heel hardnekkig en slagen ze er zelfs in om hun eenzijdig perspectief aan een artikel op te dringen. Het is een kwestie van achtergrond, cultuur, studie natuurlijk, want wie tevreden is met zijn eigen beperkte kennis is ook niet in staat tot wat diepgaandere inzichten en relaties over een bepaald onderwerp.

Groeiend fundamentalisme

Een niet zo eenvoudig op te lossen probleem, dat ons echter wel veel lezers kost (voornamelijk studenten die door hun prof ontraden wordt om Wikipedia te raadplegen als bron) is het groeiend fundamentalisme. Een vastberaden lobby van christelijke en anders geïnspireerde 'bijdragers' zetten artikelen naar hun hand door historische informatie weg te laten of het artikel in een bepaalde richting te sturen die beter strookt met hun gezindte en overtuigingen. Het is een fenomeen dat merkwaardig genoeg op andere Wikipedia's (voor zover ik weet) veel minder voorkomt.

Een oplossing is het aantrekken van onafhankelijke, academisch geschoolde derden (faculteiten van universiteiten aanschrijven dus) die de gevoelige artikelen (vaak over geschiedenis) eens grondig doorlichten.

terug naar gebruikerspagina