Gebruiker:Guss/shangdynastie

Shang-dynastie vanuit de bronnen.
Test tijdbalk:

1. Archeologie:

• zinvol om vanaf 2000 v. Chr te spreken van een Bronstijd: bijzondere wijze waarop bronzen voorwerpen zijn gemaakt en werden gebruikt duidt op steeds verder gaande sociale stratificatie.
• Gebruik van brons op kleine schaal: nadruk ligt op verkrijgen kennis. Eerste Bronsculturen Qijiacultuur in Gansu en opvolger Huoshaogou (Yumen, Gansu). Hameren en gieten.
• Gebruik van brons op grote schaal: overgang vond plaats rond 1500 v. Chr. Overgang naar sociaal complexere maatschappijvorm alleen al om de enorme hoeveelheden geproduceerde bronzen voorwerpen: voor een elite door specialisten.

1. Contemporaine geschreven bronnen: orakelbotten en inscripries op/in koperen vaatwerk. Beperkt in tijd (1300-1150 v. Chr. en in ruimte (Anyang en directe omgeving). Laatste negen koningen (vanaf Wu Ding, volgens tradities 21e koning).
2. Veel later geschreven bronnen: Zhou en vooral Han-tijd, dat wil zeggen meer dan 1000 jaar nadat de beschreven gebeurtenissen zouden hebben plaatsgevonden: Twee belangrijke bronnen: Shiji hoofdstuk 'Yin Benji' (met directe verwijzingen naar Shujing en Shijing) en Bamboe-annalen

Chinese geschiedsopvatting 20e eeuw:

• Archeologie en contemporaine bronnen ondergeschikt aan de veel later geschreven bronnen: Archeologie dient als bevestiging van die bronnen.
• Wel ontkenning buitenlandse invloeden
• Geen ontkenning diffusie, maar die vond alleen plaats vanuit vallei Gele Rivier

Slechts door toevallige archeologische vondsten kwam hier (uiterst langzaam) verandering in: (Sanxingdui).

• Xia-Shang-Zhou Chronologie Project blijft uitgaan van de drie dynastieën.

Archeologie vormt hoofdbron voor Shang en moet uitgangspunt van het lemma worden. Archeologie dient vanuit zichzelf te spreken, dit zal meer in algemeenheden zijn dan schriftelijke bronnen doen. Op basis van het gevonden brons kunnen toch uitspraken gedaan worden over maatschappij, cultureel bereik, snelheid van culturele diffusie en verschillende culturele tradities. Archeologie kan geen gegevens over staatsvorming verstrekken. Zolang geen archeologische (schriftelijke) bewijzen zijn gevonden blijft verbinden met latere schriftelijke bronnen speculatief. Dit geldt zeker voor de Xia-dynastie, maar ook voor de Shang-dynastie (behoudens tijd en plaats contemporaine bronnen, die ook weer niet zo maar in tijd terug kunnen worden geprojecteerd).

Opzet lemma Shang-dynastie, vier onderdelen:

1. traditioneel Chinees geschiedbeeld van Shang-dynastie. Uitgangspunt: Lu Ung Bing, Outlines of Chinese History, Shanghai (The Commercial Press Ltd) 1914. Geschreven vóór het bekend worden van orakelbeenderen door wetenschapper die nog in de confucianistische traditie is opgeleid. Is mbt Shang vereenvoudiging van Shiji.
2. Kritiek op dit geschiedbeeld: bronnen beschrijven gebeurtenissen van meer dan 1000 jaar daarvoor, geheel geschreven door Zhou die hun machtsovername wilden rechtvaardigen en Han (uitbouw confucianistisch geschiedbeeld: geschiedenis als voorbeeld)
3. beeld afomstig van archeologie over Shang. Uitgangspunt: Bagley, Robert, Shang Arcaeology in CHAC, 124-232.
4. beeld over Shang afkomstig van inscripties op orakelbeenderen. Uitspraken over politiek, cultuur, economie e.d., echter in tijd beperkt tot laatste (negen) koningen en geografisch beperkt tot Anyang en directe omgeving. Uitgangspunt: Keightley, David N., The Shang. China's First Historical Dynasty in: CHAC, 232-292.