Hej, sokoły

Een kozak op zijn paard, de held van het liedje

Hej, sokoły of Hej, sokoly (Гей, соколи, Nederlands: Hé, valken) is een Pools-Oekraïens volksliedje. Het lied is geschreven door Maciej Kamieński, een Poolse componist van Slowaakse afkomst en auteur van de eerste Poolse opera. De schrijver van de tekst is niet bekend, waarschijnlijk was het een Poolse dichter tegen het einde van de 18e eeuw. In 1920 tijdens de Pools-Russische oorlog werd het liedje door Poolse soldaten verspreid over Oekraïne, waar een vertaalde versie een volksliedje geworden is.

Poolse versie

Poolse tekst

Nederlandse vertaling

1 Hej, tam gdzieś znad czarnej wody Wsiada na koń kozak młody. (alt. versie: Wsiada na koń ułan młody.) Czule żegna się z dziewczyną, Jeszcze czulej z Ukrainą. Refrein Hej, hej, hej sokoły! Omijajcie góry, lasy, doły. Dzwoń, dzwoń, dzwoń dzwoneczku, Mój stepowy skowroneczku. Hej, hej, hej sokoły Omijajcie góry, lasy, doły. Dzwoń, dzwoń, dzwoń dzwoneczku, Mój stepowy dzwoń, dzwoń, dzwoń. 2 Wiele dziewcząt jest na świecie, Lecz najwięcej w Ukrainie. Tam me serce pozostało, Przy kochanej mej dziewczynie. Refrein Hej, hej, hej sokoły! ... 3 Ona biedna tam została, Przepióreczka moja mała. (alt. versie: Jaskółeczka moja mała.) A ja tutaj w obcej stronie Dniem i nocą tęsknię do niej. Refrein Hej, hej, hej sokoły! ... 4 Żal, żal za dziewczyną, Za zieloną Ukrainą, Żal, żal serce płacze, Już jej więcej nie zobaczę. Refrein Hej, hej, hej sokoły! ... 5 Wina, wina, wina dajcie, A jak umrę pochowajcie Na zielonej Ukrainie Przy kochanej mej dziewczynie. Refrein Hej, hej, hej sokoły! ...

1 Hé, ergens bij het zwarte water stapt een jonge kozak op een paard. (alt. versie: stapt een jonge ulaan op een paard.) Hij neemt liefdevol afscheid van z'n meisje, (en) nog liefdevoller van Oekraïne. Refrein Hé, hé, hé valken! Vermijdt de bergen, bossen, dalen Bel, bel, bel het belletje, mijn steppe-leeuwerik. Hé, hé, hé valken! Vermijdt de bergen, bossen, dalen Bel, bel, bel het belletje, mijn steppe(-leeuwerik) bel, bel, bel. 2 Er zijn veel meisjes in de wereld, maar het meest in Oekraïne. Mijn hart is daar gebleven, bij mijn geliefde meisje. Refrein Hé, hé, hé valken! ... 3 M'n arme meisje is daar achtergebleven, mijn kleine kwartel. (alt. versie: mijn kleine zwaluwtje.) En ik hier, in een vreemd land, dag en nacht denk ik aan haar. Refrein Hé, hé, hé valken! ... 4 Met smart, met smart denk ik aan mijn meisje, aan het groene Oekraïne. Met smart, met smart, mijn hart huilt, ik zal haar niet meer zien. Refrein Hé, hé, hé valken! ... 5 Geef me wijn, wijn, wijn, en wanneer ik sterf, begraaf me in het groene Oekraïne, bij mijn geliefde meisje. Refrein Hé, hé, hé valken! ...

Oekraïense versie

Oekraïense tekst	Transliteratie	Nederlandse vertaling
1 Гей десь там, де чорні води Сів на коня козак молодий Плаче молода дівчина Їде козак з України Refrein Гей, гей, гей, соколи Оминайте гори, ліси, доли Дзвінь, дзвінь, дзвінь, дзвіночку Степовий жайвороночку Гей, гей, гей, соколи Оминайте гори, ліси, доли Дзвінь, дзвінь, дзвінь, дзвіночку Мій степовий дзвінь, дзвінь, дзвінь 2 Плаче, плаче, дівчинонька Люба моя ластівонька А я у чужому краю Серце спокою немає Refrein Гей, гей, гей, соколи ... 3 Жаль, жаль, за милою За рідною стороною Жаль, жаль, серце плаче Більше її не побачу Refrein Гей, гей, гей, соколи ... 4 Меду, вина наливайте Як загину – поховайте На далекій Україні (alt. versie: Та на рідній Україні) Коло милої дівчини Refrein Гей, гей, гей, соколи ... 5 Гей, десь там, де чорні води Сів на коня козак молодий Плаче молода дівчина Їде козак з України Refrein Гей, гей, гей, соколи ...	1 Hej des' tam, de tsjorni vody Siv na konja kozak molodyj Platsje moloda divtsjyna Jide kozak z Oekrajiny Refrein Hej, hej, hej, sokoly Omynajte hory, lisy, doly Dzvin', dzvin', dzvin', dzvinotsjkoe Stepovyj zjajvoronotsjkoe Hej, hej, hej, sokoly Omynajte hory, lisy, doly Dzvin', Dzvin', Dzvin', dzvinotsjkoe Mij stepovyj dzvin', dzvin', dzvin' 2 Platsje, platsje divtsjynon'ka Ljoeba moja lastivon'ka A ja oe tsjoezjomoe krajoe Sertse spokojoe nemaje Refrein Hej, hej, hej, sokoly ... 3 Zjal', zjal', za mylojoe Za ridnojoe storonojoe Zjal', zjal', sertse platsje Bil'sje jiji ne pobatsjoe Refrein Hej, hej, hej, sokoly ... 4 Medoe, vyna nalyvajte Jak zahynoe ‒ pochovajte Na dalekij Oekrajini (alt. versie: Ta na ridnij Oekrajini) Kolo myloji divtsjyny Refrein Hej, hej, hej, sokoly ... 5 Hej des' tam, de tsjorni vody Siv na konja kozak molodyj Platsje moloda divtsjyna Jide kozak z Oekrajiny Refrein Hej, hej, hej, sokoly ...	1 Hé, ergens bij het zwarte water Zat een jonge kozak op z'n paard Een jong meisje huilt De jonge kozak vertrekt uit Oekraïne Refrein Hé, hé, hé, valken Vermijdt de bergen, bossen, dalen Bel, bel, bel, belletje Steppeleeuwerik Hé, hé, hé, valken Vermijdt de bergen, bossen, dalen Bel, bel, bel, belletje Mijn steppe(-leeuwerik) bel, bel, bel 2 Het meisje huilt, huilt, Mijn lieve zwaluw En ik ben in een vreemd land Mijn hart kent geen rust Refrein Hé, hé, hé, valken ... 3 Met smart, met smart, (denk ik) aan mijn schat Aan mijn vaderland Met smart, met smart, mijn hart huilt Ik zal haar niet meer zien Refrein Hé, hé, hé, valken ... 4 Schenk ons honing, wijn in Wanneer ik sterf ‒ begraaf me In het verre Oekraïne (alt. versie: In m'n geboorteland Oekraïne) Bij m’n lieve meisje Refrein Hé, hé, hé, valken ... 5 Hé, ergens bij het zwarte water Zat een jonge kozak op z'n paard Een jong meisje huilt De jonge kozak vertrekt uit Oekraïne Refrein Hé, hé, hé, valken ...

Bronnen, noten en/of referenties