Lijst met Toki Pona-woorden
Dit is een lijst met woorden in Toki Pona, een kunstmatige taal met heel weinig woorden.[1][2] De taal gebruikt een klein aantal woorden, dus mensen moeten woorden combineren om ingewikkeldere dingen te zeggen.
De woorden kunnen fungeren als zelfstandige naamwoorden, werkwoorden of een ander deel van de spraak. Sprekers halen betekenis uit de context.[3]
In Toki Pona zijn er 120-137 hoofdwoorden die nimi pu worden genoemd, er zijn enkele zeldzame woorden die nimi ku worden genoemd.[4] Tussen toen en de publicatie van het Toki Pona Woordenboek werden verschillende aantallen gegeven voor het aantal woorden in het voormalige (nimi pu, "woorden van Toki Pona: De Taal van het Goede"), variërend tussen 120 en 125.[1] Het Toki Pona Woordenboek voegde 16 nieuwe "essentiële" woorden toe (nimi ku suli, "belangrijke woordenboekwoorden"),[5] en vermeldt op de achterkant dat er in totaal 137 zijn.[6] Het bevat ook verschillende minder gebruikte woorden (nimi ku pi suli ala, "niet-belangrijke woordenboekwoorden").[5] Hoewel er veel andere woorden in de taal voorkomen, zijn deze meestal oud en ouderwets en gebruiken niet veel mensen ze.
Toki Pona-woord | Engelse vertaling | Nederlandse vertaling | sitelen pona | sitelen sitelen |
---|---|---|---|---|
a | interjection | tussenwerpsel | ||
akesi | lizard or reptile | hagedis of reptiel | ||
ala | no, not, zero | nee, niet, nul | ||
alasa | hunt | jagen | ||
ale | all, 100 | alles, 100 | ||
ali | ||||
anpa | down, lowly | beneden, nederig | ||
ante | different, other | anders, ander | ||
anu | or | of | ||
apeja | (uncommon) shame, guilt | (ongewoon) schaamte, schuld | ||
awen | enduring, wait, continue | volhouden, wachten, doorgaan | ||
e | direct object marker | lijdend voorwerp marker | ||
en | and (only used between multiple subjects) | en (alleen gebruikt tussen meerdere onderwerpen) | ||
epiku | (humorous) epic | (humoristisch) episch | ||
esun | market, trade | markt, handel | ||
ijo | thing, object, matter | ding, object, zaak | ||
ike | bad, superfluous | slecht, overbodig | ||
iki | (archaic, obscure) he, she, it, they(zh) | (archaïsch, obscuur) hij, zij, het, zij(zh) | ||
ilo | tool, device | gereedschap, apparaat | ||
insa | inside, stomach | binnenkant, maag | ||
jaki | dirty, disgusting | vies, walgelijk | ||
jalan | (uncommon) walk | (ongewoon) lopen | ||
jan | person, human | persoon, mens | ||
jasima | (uncommon) reflection, mirror | (ongewoon) reflectie, spiegel | ||
jelo | yellow, light green | geel, lichtgroen | ||
jo | have, hold | hebben, houden | ||
kala | fish, sea creature | vis, zeedier | ||
kalama | sound, noise, recite | geluid, lawaai, reciteren | ||
kama | come, become | komen, worden | ||
kan | (archaic, obscure) with, together | (archaïsch, obscuur) met, samen | ||
kapa | (archaic, obscure) bump, hill(zh) | (archaïsch, obscuur) bult, heuvel(zh) | ||
kapesi | (rare) brown, grey | (zeldzaam) bruin, grijs | ||
kasi | plant | plant | ||
ken | can, possible | kunnen, mogelijk | ||
kepeken | using | gebruikend | ||
kijetesantakalu | raccoon | wasbeer | ||
kili | fruit, vegetable | fruit, groente | ||
kin | also, too | ook, tevens | ||
kipisi | cut, divide, part | snijden, verdelen, scheiden | ||
kiwen | hard, solid, stone | hard, solide, steen | ||
ko | paste, powder | pasta, poeder | ||
kokosila | (uncommon, humorous) speak another language when Toki Pona would be more appropriate | (ongewoon, humoristisch) een andere taal spreken wanneer Toki Pona toepasselijker zou zijn | ||
kon | air, spirit | lucht, geest | ||
ku | relating to Toki Pona Dictionary | betreffende Toki Pona Dictionary | ||
kule | color, painted | kleur, geschilderd | ||
kulupu | group, community | groep, gemeenschap | ||
kute | ear, hear, listen, obey | oor, horen, luisteren, gehoorzamen | ||
la | (context phrase marker) | (context marker) | ||
lanpan | grab, seize, steal | grijpen, pakken, stelen | ||
lape | sleep, rest | slapen, rusten | ||
laso | blue, green | blauw, groen | ||
lawa | head, mind, control, lead | hoofd, geest, controle, leiden | ||
leko | block, square | blok, vierkant | ||
len | cloth, clothing, cover, privacy | doek, kleding, bedekken, privacy | ||
lete | cold, cool, raw | koud, koel, rauw | ||
li | (predicate marker) | aanduiding gezegde | ||
lili | small, little, young | klein, weinig, jong | ||
linja | line, string, hair | lijn, draad, haar | ||
lipu | flat object, paper, document | plat voorwerp, papier, document | ||
loje | red | rood | ||
lon | at, in, on, real, true, exist | bij, in, op, echt, waar, bestaan | ||
luka | hand, arm, five | hand, arm, vijf | ||
lukin | eye, see, look at, try | oog, zien, kijken naar, proberen | ||
lupa | hole, door, orifice, window | gat, deur, opening, raam | ||
ma | land, earth, country | land, aarde, land | ||
majuna | (uncommon) old, ancient | (ongewoon) oud, antiek | ||
mama | parent, ancestor, creator, caretaker | ouder, voorouder, schepper, verzorger | ||
mani | money, wealth, cattle | geld, rijkdom, vee | ||
meli | woman, female, feminine, wife | vrouw, vrouwelijk, vrouwelijk, echtgenote | ||
meso | average, medium | gemiddeld, medium | ||
mi | I, me, we, us | ik, mij, wij, ons | ||
mije | man, male, masculine, husband | man, mannelijk, mannelijk, echtgenoot | ||
misikeke | medicine, cure | medicijn, genezing | ||
moku | eat, consume, food | eten, consumeren, voedsel | ||
moli | dead, die, death, kill | dood, sterven, dood, doden | ||
monsi | back, rear | achterkant, achter | ||
monsuta | monster, fear, danger, scary | monster, angst, gevaar, eng | ||
mu | animal onomotopeia (moo, meow, etc.) | dier onomatopee (moe, miauw, enz.) | ||
mun | moon, night sky object | maan, object aan de nachtelijke hemel | ||
musi | fun, playing, game, recreation, art, entertainment | leuk, spelen, spel, recreatie, kunst, vermaak | ||
mute | many, very, much, several, a lot, abundant, numerous, more | veel, erg, veel, enkele, veel, overvloedig, talrijk, meer | ||
n | um, hmm | eh, hmm | ||
namako | extra, additional, spice, season, embellish | extra, aanvullend, kruid, seizoen, verfraaien | ||
nanpa | number, ordinal indicator | getal, rangtelwoord | ||
nasa | strange, silly, drunk, (nonstandard, proscribed) foolish, crazy | vreemd, dwaas, dronken, (niet standaard, afgekeurd) dwaas, gek | ||
nasin | way, manner, custom, road, path, doctrine, system, method | manier, wijze, gewoonte, weg, pad, leer, systeem, methode | ||
nena | bump, hill, mountain, button, nose | bult, heuvel, berg, knop, neus | ||
ni | this, that | dit, dat | ||
nimi | word, name | woord, naam | ||
noka | leg, foot, organ of locomotion; base | been, voet, voortbewegingsorgaan; basis | ||
o | O! (vocative or imperative) | O! (vocatief of imperatief) | ||
oko | eye | oog | ||
olin | love, respect | liefde, respect | ||
ona | he, she, it, they | hij, zij, het, zij | ||
open | open, begin | openen, beginnen | ||
pakala | blunder, accident, mistake, destruction, damage, break | blunder, ongeluk, fout, vernietiging, schade, breken | ||
pake | (uncommon) stop, cease | (ongewoon) stoppen, ophouden | ||
pali | make, activity, work, deed, project | maken, activiteit, werk, daad, project | ||
palisa | long hard object (e.g. rod, stick, branch) | lang hard voorwerp (bv. staaf, stok, tak) | ||
pan | grain, cereal; bread, pasta | graan, ontbijtgranen; brood, pasta | ||
pana | give, put, send, place, release, emit | geven, plaatsen, zenden, plaatsen, vrijgeven, uitstoten | ||
pasila | (archaic, obscure) easy(zh) | (archaïsch, obscuur) makkelijk(zh) | ||
pata | (archaic, obscure) sibling | (archaïsch, obscuur) broer/zus | ||
peta | (archaic, obscure) green[7][8] | (archaïsch, obscuur) groen | ||
pi | (modifier phrase marker) | (modifier zinsdeel marker) | ||
pilin | feelings, emotion, heart | gevoelens, emotie, hart | ||
pimeja | black, dark, shadow | zwart, donker, schaduw | ||
pini | end, finish, stop, past | einde, afmaken, stoppen, verleden | ||
pipi | bug, insect | insect, kever | ||
po | (archaic, obscure) four | (archaïsch, obscuur) vier | ||
poka | side, hip, next to, vicinity | zijde, heup, naast, nabijheid | ||
poki | container, box, bowl | container, doos, kom | ||
pona | good, simple, useful | goed, eenvoudig, nuttig | ||
powe | (uncommon) false, fake, deceptive | (ongewoon) vals, nep, misleidend | ||
pu | relating to Toki Pona: The Language of Good | betreffende Toki Pona: The Language of Good | ||
sama | same, similar, equal, like | zelfde, vergelijkbaar, gelijk, zoals | ||
seli | fire, warmth, heat | vuur, warmte, hitte | ||
selo | outside, surface, skin, boundary | buiten, oppervlakte, huid, grens | ||
seme | what, which | wat, welke | ||
sewi | high, up, above, sacred | hoog, omhoog, boven, heilig | ||
sijelo | body, physical state, torso | lichaam, fysieke staat, torso | ||
sike | circle, wheel, ball, year | cirkel, wiel, bal, jaar | ||
san | (archaic, unofficial) three, especially in senary base | (archaïsch, officieus) drie, vooral in senair basis | ||
sin | new, fresh, another | nieuw, vers, een ander | ||
sina | you | jij | ||
sinpin | front, wall, chest, face | voorkant, muur, borst, gezicht | ||
sitelen | picture, image, write, draw | afbeelding, beeld, schrijven, tekenen | ||
soko | mushroom, fungus | paddestoel, schimmel | ||
sona | know, information, wisdom | weten, informatie, wijsheid | ||
soweli | animal, (especially) land mammal | dier, (vooral) landzoogdier | ||
suli | big, tall, long, important, adult | groot, lang, belangrijk, volwassen | ||
suno | sun, light | zon, licht | ||
supa | horizontal supporting surface, platform, furniture, table, chair | horizontaal steunoppervlak, platform, meubilair, tafel, stoel | ||
suwi | sweet, cute, sugar | zoet, schattig, suiker | ||
tan | from, because of, cause | van, door, oorzaak | ||
taso | but, only | maar, alleen | ||
tawa | to, for, move, go | naar, voor, bewegen, gaan | ||
telo | water, liquid, wet, wash, beverage | water, vloeistof, nat, wassen, drank | ||
tenpo | time, moment, period, situation | tijd, moment, periode, situatie | ||
toki | say, speech, language | zeggen, spraak, taal | ||
tomo | house, building, room | huis, gebouw, kamer | ||
tonsi | non-binary | niet-binair | ||
tu | two, halve | twee, halveren | ||
tuli | (archaic, obscure) three | (archaïsch, obscuur) drie | ||
unpa | sex, sexual | seks, seksueel | ||
unu | (rare) purple | (zeldzaam) paars | ||
uta | mouth, lips, jaw, oral | mond, lippen, kaak, oraal | ||
utala | conflict, battle, fight, compete | conflict, strijd, vechten, concurreren | ||
walo | white, light-colored | wit, lichtgekleurd | ||
wan | one, unique, unite | een, uniek, verenigen | ||
waso | bird, winged animal | vogel, gevleugeld dier | ||
wawa | strong, power, energy | sterk, macht, energie | ||
weka | away, absent, missing | weg, afwezig, ontbrekend | ||
wile | want, need, desire, must | willen, nodig hebben, verlangen, moeten |
Bronnen
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ a b (de) Blahuš, Marek (November 2011). Fiedler, Sabine (red.). Toki Pona: eine minimalistische Plansprache. Interlinguistische Informationen 18: 51–55 (Berlin). ISSN: 1432-3567. Gearchiveerd van origineel op 27 juni 2021. Geraadpleegd op 8 januari 2019.
- ↑ Rogers, Steven D. (2011). A Dictionary of Made-Up Languages. Adams Media, United States of America, "Part I: Made-Up Languages – Toki pona". ISBN 978-1440528170.
- ↑ Tomaszewski, Zach, A Formal Grammar for Toki Pona. University of Hawai‘i (11 december 2012). Gearchiveerd op 1 november 2019. Geraadpleegd op 21 september 2019.
- ↑ Classic Word List (Improved!). tokipona.net. Gearchiveerd op 30 oktober 2018. Geraadpleegd op 7 januari 2019.
- ↑ a b Lang 2021, p. 22–23.
- ↑ Lang 2021, back cover.
- ↑ (en) Lexicon (English). sites.google.com. Geraadpleegd op 10 april 2024.
- ↑ Dictionnaire étymologique [Découvrir et approfondir le toki pona]. tokipona.fr. Geraadpleegd op 10 april 2024.