Brontekst bekijken van PROBA

De '''PROBA''' (voluit: Project for On-Board Autonomy) zijn een aantal [[kunstmaan|satellieten]] van de [[Europese Ruimtevaartorganisatie|Europese Ruimtevaartorganisatie (ESA)]], die hoofdzakelijk in [[België]] worden vervaardigd door [[Redwire Space NV| Redwire Space]]. Duitsland, Finland, Zwitserland en Groot-Brittannië dragen ook bij.

== Proba-I ==
De lancering met een Indiase PSLV ([[Polar Satellite Launch Vehicle]]) [[raket]] vond plaats op [[22 oktober]] [[2001]]. De baan is zonsynchroon en gelegen op een hoogte van 553 tot 676 km. De communicatiesatelliet ter grootte van een wasmachine heeft een massa van 94 kg.

PROBA is een demonstratiesatelliet. Men wil er nieuwe technologieën mee uittesten, die het mogelijk moeten maken satellietmissies zonder tussenkomst van een grondstation en daarmee goedkoper te maken. De gebruiker krijgt rechtstreeks toegang via Internet. PROBA was de eerste satelliet waarvan de besturing op de ERC-32 processor gebaseerd was, de eerste Europese space 32-bit processor.

=== Instrumenten ===
De nuttige lading bestaat uit een camera van Britse makelij voor het bestuderen van vegetatie (Compact High-Resolution Imaging Spectrometer (CHRIS)), een toestel voor het meten van ioniserende straling SREM (Standard Radiation Environment Monitor) en een toestel voor het meten van snelheid en massa van stofdeeltjes die met de satelliet botsen: DEBIE (Debris In-Orbit Evaluator). Er zijn ook twee camera’s aan boord: een Wide Angle Camera (WAC) en een High Resolution Camera (HRC), beide met een resolutie van 10 meter.

=== Gebruik en toekomst ===
Talloze gebieden op [[Aarde (planeet)|Aarde]] werden gefotografeerd. Het volstaat de satelliet opdracht te geven een foto van een bepaald gebied te maken en hij zal zelf de acties uitvoeren die nodig zijn om die opname te maken. Diverse onderwijsinstellingen kunnen met de satelliet experimenten uitvoeren in het kader van EDUPROBA.

Hoewel voor de satelliet een minimale operationele duur van twee jaar was vereist is deze in 2021 nog steeds als [[Observatiesatelliet|aardoberservatie satelliet]] operationeel.<ref>{{Citeer web |url=https://www.esa.int/Enabling_Support/Space_Engineering_Technology/Shaping_the_Future/Proba-1_Celebrates_20th_Birthday_In_Orbit|titel=Proba-1 Celebrates 20th Birthday In Orbit|bezochtdatum=2021-10-28 |achternaam= |voornaam= |auteurlink= |medeauteurs= |datum=2021-10-22|formaat= |werk= |uitgever=ESA.int|paginas= |taal=en|citaat= |archiefurl=https://web.archive.org/web/20211025211158/https://www.esa.int/Enabling_Support/Space_Engineering_Technology/Shaping_the_Future/Proba-1_Celebrates_20th_Birthday_In_Orbit|archiefdatum=2021-10-25|dodeurl=nee}}</ref>

== Volgende satellieten ==
De ervaringen met de eerste satelliet waren zo goed dat ESA besliste [[Proba-2]], een gelijkaardige satelliet te laten bouwen, weer door [[Redwire Space NV|Verhaert]] in [[Kruibeke]]. De besturings- en ground-software wordt geproduceerd door Spacebel uit [[Luik (stad)|Luik]]. Deze keer zal de [[Zon]] onderzocht worden. De lancering is voorzien in 2009 waar ze als piggy-back van de SMOS satelliet zal gelanceerd worden.

Anno 2006 startte ook een eerste studie omtrent PROBA 3, een demonstratie [[formatievlucht]] die een 150 meter lange [[coronagraaf]] vormt en bestaat uit twee satellieten (verduisteringsschijf en sensor) om de zonnecorona beter in beeld te brengen.

In 2008 werd de industriële fase van Proba 3 opgestart, terwijl men met de eerste ideeën voor de Proba 4 kwam. Tevens werd beslist de PROBA V (Vegetation) ontwikkeling te starten, een missie die de [[SPOT]] Vegetation missies moet vervolgen in een meer compacte vorm.

==[[Proba-3]]==
Het is het plan om in 2023 de twee minisatellieten samen te lanceren en in een langerekte ellipsvormige baan te brengen met een [[perigeum]] van 600 km en [[Apogeum]] van 60000 km. De [[omlooptijd (astronomie)|omlooptijd]] zal 19,7 uur bedragen. Hierdoor kunnen de twee satellieten langer worden waargenomen door hetzelfde grondstation. Op het hoogste punt van de baan kan de zon gedurende zes uren waargenomen worden.
De satellieten zullen dan in [[formatievlucht|formatie]] vliegen, 150 meter achter elkaar, op één lijn met de zon. De eerste satelliet zal het felle zonlicht afschermen, terwijl de tweede met de coronagraaf metingen doet. De afstand tussen beide satellieten moet met submillimeter nauwkeurigheid gekend zijn alsook de hoekpositie die op minder dan één [[booggraad|graad]] nauwkeurig moet zijn. Deze waarnemingen kunnen op aarde slechts gedurende korte zon[[Eclips (sterrenkunde)|eclips]]en gedaan worden.

Dit alles vergt nieuwe technologieën op het vlak van [[software]] voor formatievliegen, [[radiogolf|radioverbindingen]] tussen satellieten, [[astronavigatie]] en [[optica|optische]] [[sensor]]en.

Proba-3 wordt gerealiseerd door een consortium van vijftien ESA lidstaten met als hoofdaannemer het Spaanse SENER en Centre Spatial uit Luik (B) als hoofdaannemer voor de coronagraaf.

==[[Proba-V]]==
Op 7 mei 2013 werd de Proba-V satelliet gelanceerd.

Proba-V doet dagelijks waarnemingen in verband met extreme weersomstandigheden, [[Waterkringloop|waterhuishouding]], [[Verwoestijning|woestijnvorming]] en [[ontbossing]]. Zij waarschuwt bijvoorbeeld voor het mislukken van de oogst. Ook worden er andere, in de Probareeks ingebouwde experimenten uitgevoerd.

De camera kan een volledig [[continent]] in één keer waarnemen (gezichtsveld van 2250 km). De waarnemingen gebeuren met [[infrarood]], in het blauwe, het nabije- en middeninfraroodgebied. Deze golflengten zijn bijzonder geschikt om [[vegetatie]] en watervoorraden waar te nemen. Het [[Resolutie (optische systemen)|oplossend vermogen]] is 350 m (100 m in het centrum van het beeld).
Dagelijks worden grote landoppervlakten tot op grote [[breedtegraad|breedte]] waargenomen, op de evenaar tot 90 %, zodat elke twee dagen het gehele landoppervlak bestreken wordt en om de tien dagen nieuwe wetenschappelijke gegevens ter beschikking staan van zo'n 10.000 wetenschappers.

{{appendix|1=alles|2=
'''Voetnoten'''
{{References}}
'''Bronnen'''
* {{citeer web|taal=en|url= http://www.esa.int/esaMI/Proba_web_site/index.html |titel=PROBA I|uitgever=ESA|website=esa.int|date=|auteur=|bezochtdatum=2024-06-12}}
* [http://www.esa.int/dut/ESA_in_your_country/Belgium_-_Nederlands/ESA_s_vegetatiesatelliet_Proba-V_op_de_testbank Info over PROBA-V]
* [https://web.archive.org/web/20080305091609/http://www.esa.int/techresources/ESTEC-Article-fullArticle_par-50_1134728792936.html Technical and Quality Management Portal - Systems - Proba-2: Extending ESA’s commitment to technological innovation]
* [https://web.archive.org/web/20080305124903/http://www.esa.int/techresources/ESTEC-Article-fullArticle_par-28_1153128123382.html Technical and Quality Management Portal - Home - Proba-3: ESA’s first step towards formation flying]
* [http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Engineering_Technology/Highlights/Far-out_Proba-3 Proba-3 ESA]
* [https://web.archive.org/web/20160711064514/http://www.csl.ulg.ac.be/jcms/c_5053/en/home Centre Spacial de Liège]
}}
{{Bibliografische informatie}}
{{Navigatie PROBA}}
{{Navigatie missies en projecten van de Europese Ruimtevaartorganisatie}}

[[Categorie:Europese ruimtevaart]]
[[Categorie:Kunstmaan]]
[[Categorie:Ruimtevaart in 2001]]