ETOPS

ETOPS is een afkorting voor Extended-range Twin-engine Operational Performance Standards (Nederlands: Prestatie standaarden voor twee-motorige vliegtuigen met een vergroot bereik). Deze regel is opgesteld door de ICAO. De regel maakt vliegen met tweemotorige vliegtuigen die verder dan 60 minuten buiten een vliegveld vliegen mogelijk.

De regel is ontworpen om tweemotorige toestellen (zoals de A330 of de Boeing 767) op trans-Atlantische routes te laten vliegen. De ETOPS regel heeft niets te maken met vliegen over water of afstanden over water. Het refereert aan een eenmotorige-operatie tussen twee uitwijkvliegvelden.

Geschiedenis

De eerste Atlantische oversteek met een vliegtuig werd gemaakt door Alcock en Brown in een tweemotorige Vickers Vimy. De oversteek duurde 16 uur. De zuigermotoren waren in die tijd zeer onbetrouwbaar, waardoor een Atlantische oversteek risicovol was.

In 1953 voerde de Federal Aviation Administration of FAA een '60 minuten regel' in. Dit hield in dat tweemotorige vliegtuigen nooit verder dan 60 minuten uit de buurt van een vliegveld mochten zijn.

Eerste ervaringen met straalmotoren

In 1950 en 1960 deed de straalmotor zijn intrede in de commerciële luchtvaart. Straalmotoren bewezen een grote betrouwbaarheid te hebben. De FAA onthief in 1964 de driemotorige straalvliegtuigen van de '60 minuten regel'. Dit opende een weg voor nieuwere en grotere driemotorige straalvliegtuigen als de DC-10 en de Lockheed L-1011. De tweemotorige straalvliegtuigen bleven onder de '60 minuten regel' vallen.

ETOPS certificaten

ETOPS-certificaten worden afgegeven in tijdslimieten tussen 2 uitwijkvliegvelden. Een ETOPS-75 certificering houdt in dat een 75-gecertificeerd vliegtuig nooit meer dan 75 minuten buiten een uitwijkvliegveld mag zijn. De tijdslimiet is altijd gebaseerd op een eenmotorige-operatie.

Airline certificaat

Een kaart met de gebieden waarin een ETOPS-90 vliegtuig niet mag komen doordat er geen uitwijkveld binnen de gestelde tijdslimiet is.

Een ETOPS certificaat kan uitgegeven worden nadat een bevoegde autoriteit de desbetreffende luchtvaartmaatschappij heeft beoordeeld. De volgende certificaten zijn hiervoor beschikbaar:

• ETOPS-75
• ETOPS-90
• ETOPS-120/138
• ETOPS-180/207

Type certificaat

Een type toestel kan ook ETOPS gecertificeerd zijn. Voor een type certificering zijn minder certificaten beschikbaar. De volgende certificaten zijn hiervoor beschikbaar:

• ETOPS-90, dit certificaat houdt de Airbus A300B4 die voor de ETOPS regels zijn gemaakt vliegwaardig.
• ETOPS-120/38
• ETOPS-180/207, dit certificaat beslaat 95% van het aardse oppervlak.

Een type certificering komt zelden voor. De FAA heeft de Boeing 777 een ETOPS-180 certificering gegeven. Dit houdt in dat elk geleverde 777 standaard een ETOPS-180 certificering heeft. De JAA heeft dit voor Europa gewijzigd en geeft de 777 een ETOPS-120 certificering. Na een jaar vindt een evaluatie plaats, waarna een luchtvaartmaatschappij via een 'Airline certificaat' alsnog een ETOPS-180 kan verkrijgen voor een Boeing 777.

Trivia

Een neuswieldeur van een Boeing 757 van Continental Airlines waarop de tekst 'ETOPS' is aangebracht. Het nummer '119' refereert hier niet aan een ETOPS-certificaat.

• Enkele luchtvaartmaatschappijen geven op de neuswieldeuren van hun vliegtuigen aan of deze ETOPS gecertificeerd zijn. Vaak staat er 'ETOPS' op, of zet de maatschappij een nummer op de deuren die refereert aan het nummer van het ETOPS-certificaat. (Bijv. 180 voor ETOPS-180)
• ETOPS wordt als ezelsbruggetje ook vaak afgekort als 'Engines Turning Or People Swimming'. (Motoren draaiend of passagiers zwemmen)