Gebruiker:Ezrahiet/Kladblok: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Infobox predikant |
{{Infobox predikant |
||
| naam = |
| naam = Caspar Sibelius |
||
| afbeelding = |
| afbeelding = Jonas Suyderhoef after Frans Hals - Caspar Sibelius.jpg |
||
| onderschrift = Portret door [[ |
| onderschrift = Portret door [[Johannes Suyderhoef]] naar voorbeeld van [[Frans Hals]] |
||
| bijnaam = |
| bijnaam = |
||
| geboortedatum = [[ |
| geboortedatum = [[9 juni]] [[1590]] |
||
| geboorteplaats = [[ |
| geboorteplaats = [[Elberfeld]] |
||
| sterfdatum = [[ |
| sterfdatum = [[1 januari]] [[1658]] |
||
| sterfplaats = [[ |
| sterfplaats = [[Deventer]] |
||
| nationaliteit = [[Nederlands]] |
| nationaliteit = [[Duits]]</br>[[Nederlands]] |
||
| partners = [[ |
| partners = [[Maria Klöcker]] |
||
| kinderen = |
|||
| kinderen = [[Isaac Lydius]]</br>[[Martinus Lydius]]</br>[[Jacobus Lydius]]</br>[[Samuel Lydius]] |
|||
| kerkgenootschap = |
| kerkgenootschap = |
||
| ambt = |
| ambt = |
||
| anderambt = |
| anderambt = |
||
| tijdvak1 = |
| tijdvak1 = |
||
| functie1 = |
| functie1 = |
||
| tijdvak2 = |
| tijdvak2 = |
||
| functie2 = |
| functie2 = |
||
| tijdvak3 = |
| tijdvak3 = |
||
| functie3 = |
| functie3 = |
||
| Regel 23: | Regel 23: | ||
| publicaties = |
| publicaties = |
||
| bekendvan = |
| bekendvan = |
||
}} |
|||
'''Balthasar Lydius''' ([[Groß-Umstadt]], [[13 augustus]] [[1576]] – [[Dordrecht]], [[20 januari]] [[1629]]) was een [[Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden|Nederlands]] [[theoloog]] en [[predikant]]. |
|||
== Biografie == |
|||
Balthasar Lydius is geboren in Gross-Umstadt, in [[de Palts]], als zoon van de predikant [[Martinus Lydius]] (ca. 1540 – 1601). De naam van zijn moeder is onbekend. Zijn broer, [[Johannes Lydius|Johannes]], werd eveneens predikant. |
|||
=== Leiden === |
|||
Zijn vader onderwees hem en zijn jongere broer in de [[Grieks]]e en [[Latijn]]se taal. In [[1599]] werden ze naar de [[Universiteit Leiden|hogeschool van Leiden]] gestuurd. Ze werden daar onderwezen in de [[Hebreeuws]]e taal door [[Willem van der Codde]], in de [[geschiedenis]] door [[Paulus Merula]] en in de [[theologie]] door [[Franciscus Junius (theoloog)|Franciscus Junius]]. Hun studie van de klassieke talen zetten ze voort onder [[Josephus Justus Scaliger|Josephus Scaliger]]. |
|||
In [[Leiden]] maakte Lydius kennis met onder andere [[Gerardus Vossius]], [[Janus Rutgersius]] en [[Joannus Narsius.]] Tegen het eind van zijn studieperiode erfden hij en zijn broer de omvangrijke boekcollectie van hun vader. |
|||
=== Predikant === |
|||
In [[1602]] verliet hij de universiteit en werd hij door de [[classis (religie)|classis]] [[Zuid-Holland]] als [[proponent]] aangenomen. In datzelfde jaar verbond hij zich ‘in het geheim’ aan de gemeente onder het kruis in [[’s-Hertogenbosch]]. Toen hij in juli een keer in [[Streefkerk]] had gepreekt wilde men hem daar beroepen. De gemeente van [[Dordrecht]] wilde hem ook graag als predikant hebben en kwam tussenbeide. De kerkenraad ging in gesprek met Streefkerk en ’s-Hertogenbosch en het resultaat was dat Lydius op [[27 maart]] 1602 beroepen kon worden vanuit Dordrecht. |
|||
==== Predikant te Dordrecht ==== |
|||
In november deed hij zijn intrededienst in Dordrecht. Hij ging wonen in “de Reijnstraat tot Dirck van Arnhem, naast de Leuwinne”. Toen het tijdelijk bedoelde predikantschap van Dordrecht in [[1604]] werd omgezet naar een vaste aanstelling verhuisde hij naar een woning “achter de [[Augustijnenkerk (Dordrecht)|Augustijnen Kerck]]”. Als snel verwierf hij faam als kanselredenaar. Tijdgenoten weten te vermelden dat hij de gave had zijn toehoorders tot tranen te bewegen. |
|||
In de conflicten tussen de [[remonstranten]] en [[contraremonstranten]] behoorde Lydius aanvankelijk tot de gematigde stroming. [[Johannes Uyttenbogaert]], een remonstrantse predikant, beschouwde hem als mogelijke bemiddelaar tussen de partijen, maar Lydius’ studievriend G. Vossius schreef in een brief aan [[Hugo de Groot (rechtsgeleerde)|Hugo de Groot]] dat men hem in Dordrecht te veel sympathie voor de remonstranten verweet, en dat hij – om deze beschuldigingen te ontzenuwen – steeds feller voor de contraremonstrantse standpunten koos. Van grote invloed op deze wijziging zijn ook zijn Dordtse medepredikanten [[Johannes Becius]] en [[Johannes Dibbetz]] geweest. |
|||
=== Dordtse Synode === |
|||
Toen in [[1618]] de [[Dordtse Synode|nationale synode]] werd samengeroepen behoorde Balthasar Lydius tot de afgevaardigden voor de provinciale synode Zuid-Holland. Omdat hij de predikant van Dordrecht was kreeg hij de eervolle opdracht om op [[13 november]] in de [[Grote of Onze-Lieve-Vrouwekerk (Dordrecht)|Grote Kerk]] de openingskerkdienst te leiden en tevens de eerste zitting met een [[toespraak]] te openen. In verschillende werkzaamheden van de synode had hij een groot aandeel. Hij werd bijvoorbeeld benoemd in een commissie met de opdracht een nieuw [[catechisatie]]boekje te maken. Tijdens de 17e zitting werd hij benoemd tot [[secretaris]] van een commissie die het officiële verslag van de synodehandelingen ([[actra contractoria]]) moest maken [[29 mei]] [[1619]] sloot hij de synode af met een dienst over [[Jesaja (boek)|Jesaja]] 12:1-3. |
|||
=== Verdere functies en bezigheden === |
|||
Naast zijn werk als predikant werd hij in [[1627]] benoemd tot [[curator (onderwijs)|curator]] van de [[Johan de Witt-gymnasium|Latijnse School]]. Ook was hij een van de oprichters van de stadsbibliotheek. Samen met zijn collega [[Daniël Demetrius]] stelde hij een register samen van boeken die een plaats zouden moeten krijgen in de bibliotheek. Die werd ingericht in de crypte van het voormalige Mariënbornklooster. In [[1626]] kreeg hij samen met [[Jacob Cats (dichter)|Jacob Cats]] het toezicht over de bibliotheek. |
|||
== Gezinsleven == |
|||
Balthasar Lydius huwde op [[3 april]] [[1603]] met [[Aletta de Witt]], dochter van [[burgemeester]] [[Jacob de Witt]] en Weduwe van de [[Breda]]se predikant [[Isaac van den Corput]]. Met haar kreeg hij de volgende kinderen: |
|||
*[[Izaak Lydius|Izaak]] ([[1604]]-[[1660]]), predikant te Dordrecht van [[1637]]-[[1660]] |
|||
*[[Martinus Lydius|Martinus]] (ca. [[1607]]-[[1656]]), predikant te [[Heusden (gemeente)|Heusden]] en Breda |
|||
Na het overlijden van Aletta in [[1607]] trouwde Lydius op [[15]] [[juli 1608]] met [[Anna van der Mijle]]. Uit dit huwelijk werden nog twee kinderen geboren: |
|||
*[[Jacobus Lydius|Jacobus]] ([[1610]]-[[1679]]), predikant te Dordrecht van [[1637]]-[[1679]] |
|||
*[[Samuel Lydius|Samuel]] ([[1617]]-[[1691]]), predikant te [[Dubbeldam]] van [[1647]]-[[1690]] |
|||
{{Appendix|2= |
|||
{{References}} |
|||
* [http://www.biografischportaal.nl/persoon/26040313 Balthasar Lydius in het Biografisch Portaal] |
|||
* [[Willem van 't Spijker|Spijker, W. van 't]] (1926): ''De synode van Dordrecht in 1618 en 1619'' Houten: Den Hertog. |
|||
* Nelemans, A.: ''Hic conditur, de graven van de Nieuwkerk te Dordrecht'' Amsterdam: De Bataafse Leeuw |
|||
}} |
}} |
||
Versie van 21 mei 2019 19:53
| Caspar Sibelius | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
Portret door Johannes Suyderhoef naar voorbeeld van Frans Hals
| ||||
| Geboortedatum | 9 juni 1590 | |||
| Geboorteplaats | Elberfeld | |||
| Sterfdatum | 1 januari 1658 | |||
| Sterfplaats | Deventer | |||
| Nationaliteit | Duits Nederlands | |||
| Partner(s) | Maria Klöcker | |||
| ||||
