Video's gebruiken op Wikipedia[bewerken | brontekst bewerken]

Video's kunnen een waardevolle toevoeging zijn aan encyclopedie-artikelen, maar er is nog weinig discussie geweest over hoe video het beste gebruikt kan worden. In onderstaande video wordt uitgelegd hoe een video, of een fragment daaruit, aan een artikel toegevoegd kan worden.

Tutorial: Video's of fragmenten van video's gebruiken in een Wikipedia-artikel

Bestaande video's op Wikimedia Commons[bewerken | brontekst bewerken]

Op Wikimedia Commons zijn ongeveer 55.000 video's te vinden (bron: MIME type statistics). Hier zit nog veel materiaal bij dat ongebruikt is. In onderstaande lijst staan categorieën op Wikimedia Commons met video, met daarachter een link naar een tool die de nog niet gebruikte video's op de Nederlandse Wikipedia op een rij zet. Deze lijst mag aangevuld worden.

Video uploaden naar Wikimedia Commons[bewerken | brontekst bewerken]

Toegestane videoformaten[bewerken | brontekst bewerken]

Uitsluitend open bestandsformaten zijn toegestaan op Wikimedia Commons. Voor video zijn dat

.ogg bestand (ondersteunt Theora video codec)
.webm (ondersteunt VP8 video codec). Conversie naar Webm gaat gepaard met minder kwaliteitsverlies en is daarom het voorkeursformaat op Wikimedia Commons.

Na het uploaden wordt automatisch de video geconverteerd naar verschillende versies in zowel .ogg als webm

Applicaties voor conversie[bewerken | brontekst bewerken]

Tutorial video waarin wordt uitgelegd hoe een YouTube video te downloaden en converteren voor gebruik op Wikipedia.

Er zijn verschillende gratis applicaties om video's te converteren naar het .webm formaat, met elk eigen voor- en nadelen:

WMFlabs Video Convert: heeft als nadeel dat het bestand geüpload moet worden alvorens het te kunnen converteren.
Miro Video Converter: mogelijk om conversies in batch uit te voeren, wel traag.
Firefogg extensie voor de Firefox webbrowser.
VLC mediaplayer: geeft de mogelijkheid veel instellingen apart af te stellen maar is daardoor ook foutgevoeliger.

Video's met open licentie vinden[bewerken | brontekst bewerken]

Er zijn verschillende platforms waarop video's onder een voor Wikimedia Commons geschikte licentie ter beschikking worden gesteld.

Platformen met uitsluitend open licenties[bewerken | brontekst bewerken]

Open Beelden is een open mediaplatform dat toegang biedt tot audiovisuele collecties die eenvoudig hergebruikt kunnen worden. Het platform wordt beheerd door Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid. Zij zorgen ervoor dat nieuwe content op het platform snel naar Wikimedia Commons wordt geüpload waardoor er extra metadata kan worden toegevoegd aan de items.

Platformen met zowel gesloten als open licenties[bewerken | brontekst bewerken]

YouTube host ook meer dan een miljoen video's die onder de licentie CC-BY zijn vrijgegeven. De YouTube-standaardlicentie is niet compatibel met de open licenties die vereist zijn op Wikimedia Commons. Bij YouTube is het wel zaak te controleren of degene die deze video aanbiedt ook de rechthebbende is, of toestemming heeft om de video aan te bieden onder deze licentie. Om te zoeken op open materiaal voer na de zoekterm een komma en daarna 'creativecommons' in, gebruik het filter: https://www.youtube.com/results?filters=creativecommons&search_query= of als je video's ook wilt bewerken gebruik https://www.youtube.com/editor. Downloaden vanaf YouTube kan via diverse websites, bijvoorbeeld clipconverter.cc. Gebruik als licentietag {youtube}
Op Vimeo bestaat de mogelijkheid om binnen de verschillende cc-licentie-varianten te zoeken. gebruik de licentietags {cc0}, {cc-by-3.0} resp {cc-by-sa-3.0}. bij source kan de tag {From Vimeo|53914149} gebruikt worden.
Video's van de Rijksoverheid Hoewel de content die wordt aangeboden via de site van de rijksoverheid in principe onder CC-0 licentie is te gebruiken, blijkt dat in de praktijk sommige video's niet rechtenvrij zijn. Niet rechtenvrij zijn: materiaal van de NOS, RTL. Mogelijk niet rechtenvrij zijn campagnes en ouder materiaal. In die gevallen is het materiaal niet geschikt voor upload naar Wikimedia Commons. Gebruik de licentietag {rijksoverheid}

Mocht er onduidelijkheid over bestaan dan kan alsnog voor de Wikipedia:OTRS procedure gekozen worden.

Muziekrechten[bewerken | brontekst bewerken]

Let op dat aan sommige video's muziek is toegevoegd dat niet onder dezelfde rechten valt als het videomateriaal. Muziek dat bekend voorkomt is zeker niet rechtenvrij.

methode om muzieknummers te detecteren:...
indien een rechtenvrije video muziek bevat, dan kan ervoor worden gekozen om de audio (deels) weg te laten of te vervangen. Gebruik bij een weggelaten audiospoor de tag {video without soundtrack}

Zelf video's maken[bewerken | brontekst bewerken]

Benodigde uitrusting[bewerken | brontekst bewerken]

Met sommige smartphones is het al mogelijk om uitstekende kwaliteit (HD) video's te draaien. Ook digitale fototoestellen hebben in toenemende mate de mogelijkheid om video's te maken. Voor gebruik in de encyclopedie zijn duidelijke, stabiele shots onontbeerlijk. Het gebruik van een statief is aan te bevelen.

Soorten video's[bewerken | brontekst bewerken]

Er zijn ruwweg drie soorten video's die op Wikipedia gebruikt kunnen worden:

Snapshot-video's Een korte video (30 seconden of minder) waarin een enkele actie of beweging in beeld wordt gebracht. Deze video's zijn eenvoudig te maken maar wat beperkt in hun toepassing.

Performance video's Performance video's zijn opnames van individuen of groepen mensen die een series handelingen uitvoeren, bijvoorbeeld een muzikant die een liedje zingt of de gedraging van een dier. Deze video bestaat normaal gesproken uit een enkel shot en kan tot enkele minuten lang duren.

Tour video's Tour video's schakelen tussen verschillende shots en standpunten om diverse aspecten van een onderwerp in beeld te brengen, of om een verhaal te vertellen. Denk bijvoorbeeld aan een tour door een gebouw of een 'reenactment' video. Als men een dergelijke video wil maken kan eerst gekeken worden naar de inhoud van het artikel waarin de video geplaatst wordt om te bepalen welke aspecten van belang zijn.