Beleg van Franeker

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
(Doorverwezen vanaf Het beleg van Franeker)
Beleg van Franeker
Franeker in 1570
Datum 12 mei tot 16 juli 1500
Locatie Franeker, Friesland
Resultaat Saksische overwinning
Strijdende partijen
Friese opstandelingen Saksische hertogen
Leiders en commandanten
Sjoerd Aylva
Tjerk Walta
Douwe Hiddema
Dooitzen Bonga
Hendrik van Saksen
Albrecht van Saksen
Troepensterkte
16.000

Het Beleg van Franeker vond plaats van 12 mei tot 16 juli 1500. Het was een strijd tussen de bewoners van het Friese platteland en de burgers van de stad Franeker onder leiding van hertog Hendrik van Saksen.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

In 1500 was er grote onvrede in Friesland over de hoge pachten en belastingen opgelegd door hertog Albrecht de Kloekmoedige, heerser van Friesland. Hendrik van Saksen, zoon van Albrecht, zetelde zich in Franeker en bracht namens zijn vader de inning van pachten en belastingen ten uitvoer.

Vier vooraanstaande Friese edelen, Sjoerd Aylva, Tjerk Walta, Douwe Hiddema en Dooitzen Bonga verenigden zich om zich van deze overheersing te verlossen. Ze brachten een leger van 16.000 Friezen op de been. Op 12 mei 1500 begonnen zij de stad Franeker te belegeren. De Friezen waren echter slecht getraind en georganiseerd. Vele interne conflicten en schermutselingen fnuikten een effectieve belegering. Albrecht verzamelde in alle haast een talrijk leger en de stad werd op 16 juli 1500 ontzet.

Tijdens de terugtocht lieten de troepen van Albrecht een spoor van vernielingen achter. In Minnertsga werden priesters vermoord, omdat zij hun gewijde kostbaarheden niet wilden afgeven aan de soldaten van Albrecht. Berlikum moest het ook ontgelden. De stad Franeker en haar inwoners werden geprezen en bevoorrecht voor hun dapperheid ten tijde van het beleg en de bescherming die Hendrik van hen had genoten.

Na de dood van Albrecht in september 1500 volgde Hendrik zijn vader op als heerser van Friesland. Op 26 maart 1501 schonk hij de stad Franeker een aanzienlijk (200 morgen) stuk buitendijks kwelderland. Gelegen in de gemeente Het Bildt zijn deze landen tot op de dag van vandaag eigendom van de stad Franeker. Deze landen dragen de naam Franekerlanden.

In 1504 droeg Hendrik Friesland over aan zijn broer George, die daarop Het Bildt van bedijking voorzag.

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]