Overleg:Rijkscommissariaat Ostland

Reichskommissariat/rijkscommissariaat

Waarom heet dit artikel Reichkommissariat Ostland en zijn buurland Rijkscommissariaat Oekraïne? Het is logischer om beiden de Nederlandse óf de Duitse naam te geven. Zelf ben ik voorstander van de Nederlandse naam, aangezien dit de Nederlandstalige Wikipedia is. Nederlandse Leeuw 29 jul 2010 14:39 (CEST)

Mijn voorkeur gaat in deze uit naar de Duitse benaming, omdat je anders een 'zelfverzonnen' naam gaat doorvoeren, namelijk Rijkscommissariaat Oostland (Rijkscommissariaat Ostland kan eigenlijk nooit; half Duits, half NL). Dennis P:TW 29 jul 2010 15:21 (CEST)

Goed gezegd, hoewel ik toch het meeste voel voor Rijkscommissariaat Ostland. Het 'land' Ostland heeft maar heel kort bestaan en zo geen tijd gehad om een Nederlands exoniem te krijgen, in tegenstelling tot Oekraïne. 'Rijkscommissariaat' daarentegen is wel een Nederlands woord geworden, en wordt nu dus gebruikt voor Oekraïne. Mvg, Nederlandse Leeuw 29 jul 2010 16:05 (CEST)

Valt ook weer wat voor te zeggen. Ik zal morgen eens kijken wat in de literatuur gebruikelijk is. Dennis P:TW 29 jul 2010 16:13 (CEST)

In zijn boek Het Derde Rijk - Deel 3: oorlog spreekt Richard J. Evans over een "Reichskommissariat". Raul Hilberg heeft hij in zijn standaardwerk over de Shoah, De vernietiging van de Europese Joden eveneens zeer nadrukkelijk over een "Reichskommissariat". Zelf hou ik meestal de schrijfwijze van boeken aan als het niet te vinden is bij de Taalunie. Dennis P:TW 30 jul 2010 09:44 (CEST)

Bedankt voor het kijken. Dat zijn er alvast 2 voor Reichskommissariat, maar we moeten wel beseffen dat Hilberg Oostenrijks-Amerikaans was en dat het dus om een vertaling gaat, waarbij de vertaler het liever onveranderd wilde laten; hetzelfde geldt voor Evans, die Brits was. Het is algemeen bekend dat men in het Engels veel van de nationaal-socialistische terminologie onvertaald laat, wat bijvoorbeeld te zien is aan een begrip als The Third Reich i.p.v. The Third 'Empire'; de vertalers hebben dit blijkbaar in stand willen houden. Maar als ik kijk naar Nederlandstalige artikelen, onafhankelijk van Engelstalige geschiedschijving, zie ik toch meestal Rijkscommissariaat:

• Rijkscommissariaat, Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied
• Rijkscommissariaat voor de Nederlandse bezette gebieden

Die gaan dan allebei over Nederland, maar hoe zit het met Oekraïne en Ostland?

• deathcamps.org over Sobibor: Rijkscommissariaat Oekraïne
• rijkscommissariaten ‘Ostland’ en Oekraïne
• Rijkscommissariaat "Ost-land" - Jan Vincx Nederlandse vrijwilligers in Europese krijgsdienst 1940-1945: Freiwilligen Panzergrenadier-Brigade "Nederland" (1991)
• Rijkscommissariaat 'Ostland' - L. J. Hartog Hoe ontstond de jodenmoord?: Hitler, Amerika en de Endlösung (1994)
• "Vervolgens zou er een rijkscommissariaat worden opgericht voor de Baltische gebieden en Noord-Rusland dat luisterde naar de naam Ostland" - Feiko H. Postma De repatriëring van Sovjetonderdanen uit Nederland 1944-1956: mythe en waarheid (2003)

Enz.

• Winkler Prins Encyclopedie, een autoriteit
• Biografisch Woordenboek van Nederland, ook een autoriteit

Daarentegen wordt ook de Duitse naam wel eens gebruikt (ik heb overwegend boeken uit de jaren '70 gevonden):

• Reichskommisariaat Ostland en de Reichskommissariaten Estland en Letland
• Louis de Jong, een belangrijke autoriteit, heeft het één enkele keer over Reichskommisariat Ostland in Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog (1978); maar dat werk is ouder dan de meeste van bovenstaande bronnen.
• Studies over Nederland in oorlogstijd: Onder red. van A. H. Paape Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie (1972) legt een enkele keer kort uit wat het Reichskommisariat Ostland inhield.
• De Nazi-economie: economie en buitenlandse handel in nationaal-socialistisch Duitsland H. van Capelle (1978) noemt ze met de Duitse naam, maar met dubbele aanhalingstekens.
• De laatste en meest opvallende die ik heb kunnen vinden tussen de Nederlandstalige literatuur is deze: Oostboeren, zee-germanen en turfstekers: kolonisatie tijdens de Tweede Wereldoorlog David Barnouw (2004), toch vrij recent, die het heeft over "De situatie in het Reichskommissariat Ostland was anders dan in het Reichskommissariat Ukraine." Dus ook Ukraine wordt hier niet vertaald.

De leider van zo'n gebied wordt doorgaans ook een Rijkscommissaris genoemd, en niet Reichskommissar.

• Rijkscommissaris van Ostland

In sommige gevallen wordt ook Ostland vertaald tot 'Oostland':

• Google Boeken

Samenvattend: Het lijkt erop dat Rijkscommissariaat Ostland en Rijkscommissariaat Oekraïne het meest gebruikelijk zijn in de Nederlandstalige literatuur. Mijn voorstel is dat Rijkscommissariaat wordt verkozen boven Reichskommisariat, zoals bij Rijkscommissariaat Oekraïne al het geval is, maar dat 'Ostland' onvertaald wordt gelaten, omdat het exoniem duidelijk slecht ingeburgerd is. Ik wacht uw antwoord af en mogelijk dat van anderen, en dan bepalen we of we dit artikel gaan hernoemen. Met vriendelijke groet, Nederlandse Leeuw 30 jul 2010 13:38 (CEST)

Wat mij betreft kan de titel dan wel worden veranderd na de 'Nederlandse' benaming. Dank voor het opzoek werk. Ik heb voornamelijk literatuur van buitenlandse schrijvers. Dat zijn over het algemeen meer informatieve boeken. Daarin worden veel Duitse termen ook Duits gelaten, wat mijn inziens overigens een goede zaak is. Maar dat is mijn POV. Dennis P:TW 30 jul 2010 14:30 (CEST)

Ik twijfel geenszins aan de kwaliteit van uw anderstalige literatuur; het gaat mij om wat in Nederlandstalige literatuur gebruikelijk is, omdat dit de Nederlandstalige Wikipedia is. In ieder geval bedankt voor uw hulp bij dit onderzoek. Met vriendelijke groet, Nederlandse Leeuw 30 jul 2010 15:15 (CEST)

Ja, daarom is het ook goed boeken te bekijken van Nederlandse/Belgische schrijvers. Maar daar heb ik er niet zo veel van. Dennis P:TW 30 jul 2010 16:15 (CEST)

Valt Rijkscommissariaat Ostland te kwalificeren als een "staat"?

Zoals in het intro werd beweerd. Waar vind ik bronnen? – Maiella (overleg) 5 dec 2017 11:40 (CET)