Overleg gebruiker:NLBerendsen

Welkom op Wikipedia, NLBerendsen!	Om te beginnen
Hartelijk dank voor je belangstelling voor Wikipedia! We werken hier aan het ideaal van een vrij beschikbare, vrij bewerkbare, volledige en neutrale gemeenschapsencyclopedie. We waarderen het enorm als ook jij hieraan wilt bijdragen! De Nederlandstalige Wikipedia is sinds 19 juni 2001 online en telt inmiddels 2.157.497 artikelen. In de loop van de jaren zijn er voor het schrijven of bewerken van artikelen en voor de onderlinge samenwerking een aantal uitgangspunten en richtlijnen geformuleerd. Neem die als nieuwkomer ter harte. Lees ook eerst even de informatie in dit venster voordat je aan de slag gaat. Geen van de richtlijnen heeft kracht van wet, want Wikipedia is en blijft vóór alles vrij bewerkbaar, maar een beetje houvast voordat je in het diepe springt kan nooit kwaad. Deze pagina, die nu op je scherm staat, is trouwens je persoonlijke overlegpagina, de plaats waar je berichten van andere Wikipedianen ontvangt en beantwoordt. Iedere gebruiker heeft zo'n pagina. Wil je een bericht voor iemand anders achterlaten, dan doe je dat dus op zijn of haar overlegpagina. Sluit je bijdragen op overlegpagina's altijd af met vier tildes, dus zo: ~~~~. Een druk op de handtekeningknop (zie afb.) heeft hetzelfde effect: je bericht wordt automatisch ondertekend met je gebruikersnaam en de datum en tijd waarop je je boodschap voltooide. Versturen doe je met de knop "Wijzigingen publiceren". Click here for the English version – Hello and welcome to the Dutch Wikipedia. Enjoy your time here!	De vijf zuilen
	Verken Wikipedia
	Een overzicht van hulppagina's
	Jargon en afkortingen
	Aan de slag
	Coachingsprogramma
	De snelcursus
	Bronvermelding

Encycloon (overleg) 25 jan 2022 14:06 (CET)

Melding links naar doorverwijspagina's

Beste NLBerendsen, bedankt voor uw recente bewerkingen. Een bot heeft geconstateerd dat u hierbij een of meerdere links naar doorverwijspagina's toegevoegd heeft. Meestal gebeurt dit onbedoeld. Het gaat om de volgende artikelen:

• Het artikel Oldambt (landstreek) bevat links naar de volgende doorverwijspagina's: Bellingwolde, Booneschans, Bremen, Emden, Fivelingo, Fries, Gorecht, Leer, Oostwold, Oudeschans, Reiderland, Tjamme, Veendam, Westerlee, Westerwolde, Zuidbroek.
• Het artikel Ommelanden (Groningen) bevat links naar de volgende doorverwijspagina's: Fries, Winsum.

Het streven is om dergelijke links tot een minimum te beperken: zie Wikipedia:Links naar doorverwijspagina's. Uw hulp is welkom bij het oplossen van deze en andere links. Om links naar doorverwijspagina's een aparte kleur te geven, kunt u de code .mw-disambig { color: #FF0066 } (of een andere html-kleur) toevoegen aan uw common.css. Zie hiervoor ook Wikipedia:Scriptbibliotheek#Zichtbaar maken doorverwijskoppelingen.

Om deze berichten voortaan niet meer te ontvangen, kunt u {{bots|deny=Dpmelderbot}} op uw overlegpagina plaatsen. Dpmelderbot (overleg) 18 feb 2022 19:26 (CET)

Kaarten Groningen

Beste @NLBerendsen: in aansluiting op het gesprek op mijn overlegpagina over Oldambt (landstreek) visueel.

Ik ga u / je helaas het nodige werk bezorgen. Niet alleen de kaarten van het Oldambt in 1789, ook andere kaarten bevatten storende onjuistheden. Sommige daarvan wist u / je vermoedelijk al.

Waarom overigens dat willekeurige jaartal 1789? Is tot 1798 niet veel beter?

Voor wat betreft het Oldambt. In de eerste plaats: het gebied tussen Wagenborgen en Woldendorp hoorde bij het Wold-Oldambt, kerspel Nieuwolda (zie hisgis). Wat weinig mensen weten: Wagenborgen was een geïsoleerde enclave van het Klei-Oldambt. Tweede correctie betreft Trips- en Borgercompagnie, die formeel tot de Veenkoloniën werden gerekend. De derde correctie is de ernstigste: heel Pekela ten oosten van de oude loop van de Pekel A viel tot 1798 onder Westerwolde. De grens slingerde midden door het dorp, waardoor er veel gesmokkeld werd. De kerk van Oude-Pekela stond in Westerwolde. IK zie dat dit bij het kaartje van Westerwolde wel beter is getekend, maar de grens liep niet langs het Pekelder Hoofddiep, hij slingerde er omheen. De provinciekaart van Beckeringh geeft daarvoor goede aanwijzingen, maar in Beeldbank Groningen zitten ook oudere voorbeelden. Ik kan u/je als ik een mailadres heb, een grof gecorrigeerd plaatje toesturen.

Voor wat betreft de kaart van rechtstoelen: ook hier wordt een verkeerde grens bij Pekela gehanteerd. Ik vind overigens één kleur voor heel Gorecht enigzins misleidend, omdat Sappemeer een eigen rechtstoel vormde met Oldambtster recht.

Zoals ik op de andere overlegpagina schreef vind ik de gefaseerde kaart met grenzen van het Oldambt knap gevonden maar ook knap onoverzichtelijk. Zou al beter zijn als de tweede blauwe kleur (de huidige gemeente) vervangen wordt door een arcering van de huidige gemeente. Ik zou er in detail naar moeten kijken, maar de middeleeuwse situatie verdient enige correctie: het gebied tussen Wagenborgen en Woldendorp hoorde ook in de 14e eeuw al bij het Oldambt, viel later ook niet onder Klei-Oldambt, maar onder Wold-Oldambt. Ook bij Blijham klopt de grens niet helemaal: het Westeind van Blijham tot de voormalige Vennekesloot was tot in de 18e eeuw kerspel Winschoten. Pekela hoorde echt wel bij het Reiderland; de afgrenzing met de Meedener venen buigt hier iets te abrupt naar het oosten af. Voor een latere periode: Wagenborgen hoort binnen het groene culturele lijntje van het Oldambt.

De algemene kaart van het Oldambt vind ik niet kunnen; hij is ronduit misleidend en ik heb hem dus geschrapt. Je kunt de landstreek Oldambt - zoals die nu beleefd wordt - niet gelijk stellen aan een bestuurlijke entiteit uit het Ancien Régime. Mijn voorkeur zou uitgaan naar een variant van de 1789 kaart (uiteraard met correcties), waaraan ook de noordrand van Westerwolde (en zeker Nieuweschans dat niet tot het Ulsder Vijfdedeel behoorde, maar bij het noordelijke Reiderland!) wordt toegevoegd, net als de Veenkoloniën met een lichte kleur en wellicht dan de vermelding "vroeger tot het Oldambt gerekend" of zoiets. Nieuweschans hoort overigens in de beleving meestal bij het Oldambt.

Een andere kaart die mij ronduit slecht bevalt, is die van het verdronken Reiderland. Ik zie dat vooral mijn oude ontwerp uit 2009 gebruikt is, dat was een reasoned guess die vooral voor het centrale Dollardgebied grotendeels speculatief was, maar dus wel beredeneerd. Een bestaande bron kun je niet zomaar naar eigen voorkeur wijzigen, zeker niet door aanvullingen en correcties te ontlenen aan de fantasiekaart van 1574. In alle gevallen produceer je dan onbewezen nieuwe feiten die als zodanig op wikipedia niet thuishoren. Correcties kun je alleen toepassen als er andere (recente) bronnen zijn die hiervoor materiaal aandragen. En correcties juich ik toe, want ik corrigeer mijzelf ook.

Toch maar even wat onjuistheden opgespoord, omdat ik de indruk heb dat niet genoeg wordt terug gegrepen op recente literatuur, op andere wikibijdragen en op bestaand kaartenmateriaal (beeldbank, hisgis). Hier een eerste rondgang:

• de middeleeuwse Westerwoldse of Reider Aa volgde het tracé van de Oude en de Nieuwe Aa, dus veel westelijker.
• de plek van het middeleeuwse Blijham is onbekend, mag dus niet zomaar gekarteerd worden bij het Heiligerleester voorwerk
• de kerk van Bellingwolde lag dichter bij het dorp
• de kerk van Beerta lag verder oostelijk
• de kerk van Wymeer lag verder zuidelijk
• Houwingaham lag verder naar het zuidwesten, is opgegraven dus precies gelokaliseerd
• Stocksterhorn bestond hoogstwaarschijnlijk niet in de middeleeuwen
• Torpsen lag in Finsterwolderhamrik en was geen kerkdorp
• Goldhoorn lag bij Finsterwolde, niet bij Nieuwolda
• Biimer, Beder en Oosterbeerta zijn spookvermeldingen
• Critzumerwold geldt als identiek aan Marienchor.
• het eiland Garmede lag volgens 18e-eeuwse kaarten op de plek waar Ockeweer getekend is
• Medum is evenmin als Garmede bekend als kerkdorp, beide zijn eerder identiek
• Wilgum ontbreekt
• Bundergaarde is identiek aan Jarde
• de kustlijn rond 1550 is voor Meeden, Scheemda en Midwolda volledig fictief
• Letha zal Lethe moeten zijn
• Wedderheide ligt niet aan of in zee
• Winsewida / Sint Vitusholt? ligt op de verkeerde plek
• Voor wat betreft de Tjamme, ik ben daar voorzichtiger dan 15 jaar geleden. We weten niet meer dan alleen de uitmonding bij het sluisje Merijke en de loop nog wat verder noordelijk langs de Tiae Ham, maar dat is allemaal natte vingerwerk. De kaart van 1574 is helemaal niet te vertrouwen. Maar waarom wel de rivierloop goed overgenomen, en dan toch sommige plaatsnamen op totaal andere plaatsen neerzetten?
• Wynedaham lag, zoals ik nu weet, bij Nieuw-Beerta op de plek waar Howengagast staat, is historisch goed gedocumenteerd. Zie wiki-artikel Wynedaham, dat eerdere visies corrigeert. Ook een artikel in Groninger Kerken behandelt dit. Waar Houwingagast lag, blijft een raadsel.
• De kustlijn rond 1550 bevalt me niet, voor en achter de dijk was polderland, het een iets vroeger, het ander iets later. Rond 1550 waren bijvoorbeeld al grote delen van Blijham bedijkt, en ook Hamdijk. Ik zou liever de maximale uitbreiding van de Dollard of van de Dollardpolders zien, pakweg rond 1520, bijvoorbeeld aan de hand van de bodemkaarten van De Smet, die online staan. Dan kun je ook bijvoorbeeld Nieuwolda, Noord- en Zuidbroek en Bunderhammrich meenemen.

Spijt me dus, maar deze kaart is naar mijn smaak zo niet te handhaven, omdat hij teveel op eigen giswerk, overinterpretatie en leesfouten berust.

Het kaartje van Westerwolde met de gekleurde lijnen vind ik erg speculatief, vooral voor wat betreft de 15e eeuw aan alle kanten twijfelachtig.

De provinciekaart uit 2018 bevat geloof ik minder feilen, maar ook minder details. Dollard al in 14e eeuw is naar mijn smaak onbewezen, maar andere literatuur beweert dat wel. (Helaas uitsluitend op grond van enkele gedateerde schelpjes).

Otto S. Knottnerus (overleg) 21 feb 2022 04:27 (CET)

Beste heer Knottnerus,

Dank voor uw bericht. Allereerst wil ik even kwijt dat de bewoording van uw bericht een beetje aanvallend op mij overkomt. Het is geenszins mijn intentie om u of uw werk te bedreigen, dan wel om bewust niet kloppende informatie te verspreiden. Ik maak de kaarten met de allerbeste intenties en met de mij ter beschikking staande informatie, omdat ik zie dat deze in het geval van de Groninger geschiedenis en geografie nogal eens ontbreken. Ik benoem dit even, omdat dit afschrikwekkend en demotiverend is voor minder ervaren mensen die met de beste bedoelingen een bijdrage willen leveren, wat denk ik niet uw intentie is. Al eerder heeft een dergelijke negatieve sfeer op de Nederlandse Wikipedia mij doen besluiten me niet meer actief met dit platform bezig te houden. Ondanks dat de bewoording van uw bericht niet zo voelt, zal ik het beschouwen als opbouwende kritiek, waarvoor dank. Omdat mijn bronnen, als hobbyist, niet de gehele beschikbare literatuurlijst omvatten, is informatie van mensen die wel op de hoogte zijn van historische details en de laatste inzichten erg welkom. Ik zal kijken of ik binnenkort tijd heb om een ander te wijzigen.

Een aantal specifieke reacties:

• Ik heb het jaartal 1789 gebruikt als jaar van de Franse revolutie, omdat deze kaart onderdeel is van een groter project, waarbij ik ook andere delen van de Benelux in kaart wil brengen in verschillende periodes. Het idee was om de 18e eeuw in het algemeen te nemen, maar wilde sowieso na het reglement reformatoire zitten, maar voor de grote hervormingen als gevolg van de Franse revolutie (die inderdaad de noordelijke Nederlanden pas in 1798 bereikten). Ook zitten we in 1789 nog voor de bedijking van de Noordpolder en de Oostwolder Polder, wat representatiever is voor de 18e eeuw.
• Ik vroeg me af of de aanname dat de strook land tussen Wagenborgen en Woldendorp niet tot het Klei-Oldambt heeft behoord alleen gebaseerd is op de kerspelgrenzen, of ook op andere bronnen. Want zou het niet zo kunnen zijn dat de kerspelgrenzen en bestuurlijke grenzen niet geheel overeenkwamen, zoals dat ook een tijdje in Fivelingo leek te zijn geweest? Dit is een oprechte vraag uit interesse. Want bijvoorbeeld op deze kaart zijn beide delen wel verbonden, hoewel dit natuurlijk geen hele gedetailleerde kaart is. Want als Wagenborgen zeker weten een exclave was, is dat dan ook altijd zo geweest?
• Ik vind het zelf niet gek dat het artikel Oldambt het oude gewest als uitgangspunt heeft. Dit is namelijk de oorsprong van de naam en de entiteit, waarvan de andere definities van het woord Oldambt van zijn afgeleid. Eventueel zou het artikel kunnen worden ingedeeld (of opgesplitst) in een deel voor de historische bestuurseenheid en het landschappelijk/culturele gebied. Het probleem is namelijk dat als je niet een keuze maakt en je alle mogelijke interpretaties wilt weergeven, alleen de kaart met de gekleurde lijnen mogelijk is, die dan weer niet overzichtelijk is. Dat is het lastige met de term Oldambt, de andere kwartieren zijn een stuk minder
• Voor wat betreft de kaart van het Reiderland, wil ik u uitnodigen om (desnoods in Paint) de voorgestelde correcties aan te geven. Dit om te voorkomen dat ik veel werk steek in de correcties, deze door u worden afgekeurd en we zo een ge-heen-en-weer krijgen op detailniveau.

NLBerendsen (overleg) 21 feb 2022 16:45 (CET)

Beste Beste @NLBerendsen:, zeg maar gewoon je en jij en Otto. Dat is ook voor mij gemakkelijker.

Het was geenszins mijn bedoeling je af te schrikken of aan te vallen. Anders had ik er nu niet zoveel tijd in gestoken. Het zijn soms ook mijn lange tenen, niet omdat het mijn teksten zijn, maar omdat het veel moeite kost de delen van wikipedia die ik bezoek te reinigen van alle broodjes aap, losse flodders, stukjes onwetendheid en misverstanden. Als iemand mijn (vaak tijdrovende) bijdragen fundamenteel wijzigt (bijvoorbeeld de inleiding of richtinggevende illustraties), ben ik altijd gespitst of er geen terugval vanuit onwetendheid, onkunde of erger - eigenwijsheid - plaats vindt. En ik weet te weinig over jou, om bij voorbaat te kunnen weten of het misschien wel goed kan zitten. Wikipedia zit helaas vol met eigengereide pensionado's met korte lontjes. En dat negatieve heb ik ook meermalen ontmoet als ik me op een nieuw terrein bevond.

Mijn antwoorden zijn ingegeven door uitzoomen naar het publiek dat naar wikipedia grijpt en handvatten wil voor dagelijkse vragen.

• 1789 is een Franse vraagstelling, die kun je niet op andere delen van de wereld of zelfs maar naar op andere delen van West-Europa loslaten. Komt in die zin zelfs in de richting van kolonialisme. Maar dit gaat om formele staatkundige structuren en die moet je sec juridisch zien. Vandaar is 1798 voor mij (en voor de meeste historici) het relevante grensjaar. Collectieve Wiki-projecten hebben hun eigen momentum, ik weet het, maar soms moet je daarmee uitkijken.
• Het onderwerp Oldambt (landstreek) is geen antiquarisch onderwerp, maar gaat om een actuele grootheid. Dan moet de leidende kaart ook de actuele situatie voorop stellen. Als de Veenkoloniën als Oldambt gaat betitelen, ontstaat er veel verwarring. In de streek zelfs begrijpt niemand je (behalve genealogen en historici). En van buitenaf worden dan nieuwe broodjes aap geïntroduceerd. Voordat je het weet schrijft iemand in een boek dat Veendam in het Oldambt ligt. Nee, helaas, het behoorde voor 1798 tot de staatkundige eenheid Oldambt. Maar zelfs toen zou niemand die het woord Oldambtsters gebruikte aan de Veendammers denken. Maar als je hieraan twijfelt, is het beter de discussie op de pagina zelf te voeren en zeker anderhalf jaar op mogelijke antwoorden te wachten.
• Wagenborgen? Geloof me maar. En het was voor mij ook nieuw: ook ik was door het kaartbeeld van Beckeringh 1781 (waar de Franse kaart op voortbouwt) misleid. Maar toonaangevend hoort dan toch de Historische Atlas van Siemens uit 1961 te zijn, die in Hisgis is verwerkt. Nu maakte Siemens wel eens fouten, dus dat heb ik meer in detail bekeken. Maar doop- en trouwboeken, de beide atlassen van provincie- en stadslanden, schoolmeestersverslagen van 1828 en andere bronnen zijn hier helder over. Siemens heeft gelijk. En nog dit weekend vond ik een bron die Wagenborgen als een afzonderlijk onderdeel, te onderscheiden van het eigenlijke Klei-Oldambt beschouwde.
• Helaas heb ik geen goed tekenprogramma meer, ik werkte ooit in coral draw, maar dat was twee computers geleden. Ik ga kijken wat ik kan doen. De grenzen van het Dollardgebied verdienen wel nadere studie. Van belang is de maximale omvang van het kleidek, waarvoor de gegevens op de toonaangevende bodemkaarten te vinden zijn, ontleend aan De Smet 1964 (staat online). Deze omvang weerspiegelt de grootste uitbreiding van de Dollard rond 1520. De tekst van De Smet en detailkaartjes in zijn eerste hoofdstuk geven ook veel aanknopingspunten, en De Smet constateert op zijn beurt dat Acker Stratingh het op zijn beroemde kaart uit 1855 al grotendeels bij het juiste eind heeft. Jouw passage over wegen op dijken wekte bij mij de indruk dat die problematiek nieuw voor je is, want vrijwel alle wegen die je benoemde betreft geen dijken of veendijken maar wegen over de dekzandruggen en stuwwallen. Ik denk dat als je die buitengrens goed in wilt tekenen, je echt zelf iets meer studie moet doen. En het is de vraag of dat de doelstelling van wikipedia niet te boven gaat. Waar de plaatsen van het Reiderland liggen kan ik wel aangeven. Leidraad op wiki moet altijd de bestaande stand van de literatuur zijn, dus niet wat verouderd is of wat zelf bedacht is (daar sjoemel ik ook wel eens mee, hoor). En toonaangevend zijn toch wel de publicatie over Stormvloed 1509, het nummer van Groninger Kerken over verdwenen kerken en de archeologienota gemeente Oldambt (auteur Jan Molema). Er zijn wel een paar recente correcties (bv. Wynedaham en Garmede), die kun je onderbouwd bij de betreffende dorpsnamen op wikipedia zien.

PS: Waar kan ik mijn gecorrigeerde kaart van het Oldambt tot 1798 heen sturen?

Otto S. Knottnerus (overleg) 21 feb 2022 21:02 (CET)

Zoiets? De rode lijn heb ik gebaseerd op de landschappenkaart van de RCE

Dank weer voor je uitgebreide antwoord. Het feit dat ik het gevoel benoemde, was om te voorkomen dat we in de negatieve sfeer zouden belanden, en in plaats daarvan juist wederzijds begrip te kweken. Wat mij betreft is dat gelukt. Het lastige vind ik dat de streek Oldambt niet officieel is afgebakend of is vastgelegd, maar zit meer in de hoofden van mensen, met alle verschillende overlappingen en meningen van dien. Bij de oude bestuurseenheid is dat duidelijker vast te stellen. Op dezelfde manier kun je je afvragen of Hoogkerk en Klein Garnwerd nog steeds Westerkwartier zijn of niet. Mijn voorkeur gaat dan ook uit om duidelijk onderscheid te maken tussen het kwartier en de landstreek, want het zijn niet per se rechtsopvolgers. Is het een idee om een kaart te maken met de grenzen van het oude kwartier in 1798 en het landschappelijke/culturele gebied (zijn het meest relevant) en dan even de gemeente, het waterschap (hebben immers eigen artikelen) en de Middeleeuwse grenzen achterwege laten? Over de Vennekesloot kan ik zo niets vinden waar deze lag. Heeft het Blijhamster Westeinde al sinds de Middeleeuwen bij het kerspel Winschoten gehoord? Of pas sinds het afgraven van de venen? Tot slot, is je xs4all e-mailadres die ik op je website vind nog actief? Dan zal ik via daar contact met je opnemen. NLBerendsen (overleg) 22 feb 2022 09:04 (CET)

Mooi, het mailadres op mijn website klopt.

Ik vind het kaartje wel leuk en relevant. Maar mijn voorkeur zou toch uitgaan naar een aangepaste versie van de kaart van "1789", namelijk met nog een wat lichtere arcering voor de kop van Westerwolde en de Oude Veenkoloniën (Sappemeer, Hoogezand en Windeweer-Lula). Die vierde sfeer dekt dan zowel met het recht als met een groot deel van de culturele invloeden. Ik was het even vergeten, maar in Blijham en Bellingwolde gold tot invoering van het Burgerlijk Wetboek een oudere versie van het Oldambtster landrecht. Ik zal dat ook in het artikel verwerken. In de allerruimste zin horen natuurlijk de hele Gronings-Drentse veenkoloniën met de westelijke kant van Westerwolde bij de Oldambtster cultuur, maar dat dekt zich al met de term Veenkoloniaal. Ook het dialect is daar een tikje anders.

De reden dat ik de grenzen tot 1798 niet vind passen voor een kaart van de huidige landstreek, dat is omdat het begrip van de landstreek een sociaalhistorisch en actueel begrip is en geen antiquarisch en al twee eeuwen achterhaalde juridische entiteit. Dat sluit aan bij de brede Duitse en Franse tradities van streekgeschiedschrijving, waar ook Keuning op voortbouwt. Nooit zal iemand in Frankrijk een regio beschrijven aan de hand van de departementale grenzen. Begrippen als Westfriesland, Ostfriesland, Nordfriesland en Dithmarschen zijn voor de inwoners glashelder, maar vielen (en vallen in de eerste twee gevallen ook nu nog) niet samen met bestuurlijke entiteiten. Iedereen spreekt over Hogeland, maar de ruimtelijke definitie is flexibel, valt in elk geval helemaal niet samen met de uitgevonden eenheden van het Ancien Regime. Bedum en Tem Boer hoorden voor de bouw van poldermolens naar ieders overtuiging bij het lage land. Ommelanden, daar hoor de tot de Gelderse tijd tot op zekere hoogte ook Achtkarspelen bij. De jurisdictie Gorecht is eigenlijk een optelsom van Gorecht, Veenkoloniën en Selwerd. Alleen het kleine Gorecht was ook een sociale en culturele entiteit. Duurswold is historisch gezien Fivel(in)go, maar het 19e-eeuwse waterschap Fivelingo sluit Duurswold uit.

Een afzonderlijke kaart van middeleeuws Oldambt zal ik zeker toejuichen. Zeker met de plek van de dorpen erbij. Ik zou het materiaal kunnen aanleveren. Maar wel met als uitgangspunt de veertiende eeuw voor de Dollardinbraken. Dat zou ook voor Reiderland naar mijn idee het best zijn. Maar wel met twee graden van zekerheid: vaststaande grenzen en gestippelde vermoedelijke grenzen (bijvoorbeeld de grems als de lijn van halverwege de Egypterdijk via de Dollardkwelders naar Fiemel). Zo ook een onderscheid tussen dorpen waarvan de locatie vast staat, en die waarvan we de locatie moeten raden.

Blijham: zie de bijdragen van Ruut Wegman in de nieuwe landschapsbiografie van Westerwolde. Over die Blijhamster grens is in de 16e eeuw veelvuldig geprocedeerd en er zijn dikke dossiers. Wegman kent ook veel andere dossiers op zijn duimpje. Dat het schuine deel (Lange Meen en De Gare) bij Winschoten hoorde is overduidelijk, dit waterde via een grondpomp naar WInschoten uit. Maar de Vennekesloot ligt nog iets oostelijker. Hij staat onder andere aangegeven op de kaart van Pijnacker van Drenthe uit 1634. Een landregister uit die periode staat online, daar is deze kwestie ook helder. Ik kan een kaartje sturen. Het Blijhamster zijlrecht omvatte echter ook een deel van het kerspel Winschoten.Otto S. Knottnerus (overleg) 22 feb 2022 12:38 (CET)