180 gradenregel
De 180 graden-regel is een van de basisrichtlijnen van de videomontage. De regel houdt in dat de camera altijd aan een kant van twee personen of elementen opgesteld moet zijn.
Voorbeelden
- Als twee personen met elkaar praten moeten de camera's die de scène opnemen altijd aan een kant van de denkbeeldige lijn tussen de twee personen staan.
- Als een auto rechts van het scherm het beeld uitrijdt moet de auto in het volgende shot het beeld weer aan de rechterkant inrijden.
Overtreding
De regel kan overtreden worden wanneer er een buffershot gemonteerd wordt tussen shots waarin de camera de 180 graden-regel overtreedt. Door bijvoorbeeld auto's recht van voren en van achteren te filmen begrijpt de kijker de opstelling van de set, waardoor er minder verwarring ontstaat als de regel overtreden wordt.
Veel filmmmakers kiezen er bewust voor om de 180 graden-regel te overtreden, om zo verwarring bij de kijker te creëren. Stanley Kubrick deed dit, maar ook de Gebroeders Wachowski, Tinto Brass, Yasujiro Ozu, Wong Kar-Wai, Jacques Tati doen dit. Het Britse presentatieduo Ant & Dec overtreedt de regel in bijna alle programma's.
Sportbeelden
Bij sportwedstrijden worden acties die niet duidelijk zichtbaar zijn vanaf de hoofdcamerapositie vaak herhaald met beelden van een andere camerapositie. Hierbij wordt de 180 graden-regel vaak overtreden. Om verwarring te voorkomen plaatsen veel zenders een balkje in beeld met te woorden "reverse angle" of "andere kant".