Wikipedia:Etalage/Archief/Bewustzijn

Archivering Review Bewustzijn 13 juli 2017

De beste wensen Wikipediagebruikers, het betreft het artikel over bewustzijn. Volgens mij voldoet deze aan alle criteria om in aanmerking te komen voor een review, alvast bedankt daarvoor! Bekijk de overlegpagina (onderaan) voor een toelichting over het artikel. Praegressus (overleg) 7 jan 2017 08:15 (CET)

Ik heb nog niet het hele artikel gelezen, maar het ziet er erg indrukwekkend uit. Mijn complimenten. Een paar opmerkingen. Er wordt héél veel intern gelinkt, een beetje te veel naar mijn smaak. De tekst oogt daardoor onrustig. Een woord als "begrip" hoeft bijvoorbeeld niet gelinkt te worden. Ik heb een verwijzing naar het artikel zelf ("daarom ook dit Wikipedia artikel") verwijderd, omdat je niet hoeft uit te leggen waarom je een artikel schrijft, en omdat het artikel door de vrije licentie ook buiten Wikipedia terecht kan komen, en de tekst dan vreemd kan overkomen op de lezer. Tot slot lees ik in de inleiding onder meer "tegenwoordig", "recente ontwikkelingen" en "de afgelopen decennia". Dit zijn geen tijdloze formuleringen. Je kunt hier beter concrete data of periodes van maken. Mvg, Woody_|(?) 7 jan 2017 14:13 (CET)

(Etymologie): Bewusstsein? Klopt dit wel? The Banner Overleg 7 jan 2017 14:27 (CET)

min of meer klopt dat wel volgens Marlies L.A.I. Philippa e.a. Dr. Philippa is een autoriteit in deze tak van sport. Klaas `Z4␟` V:  9 apr 2017 11:33 (CEST)

Bedankt voor de reacties, mij is geleerd dat je niet te zuinig moet intern linken, hier en daar wellicht te veel of maximaal. Maar je bedoelt algemene woorden en termen die weinig extra toevoegen aan het artikel zeker? Daar kan ik inkomen, ik zou de tekst wat dat betreft nog eens kunnen nalopen. Voel je overigens vrij om dergelijke aanpassingen zelf te doen. Het woord 'tegenwoordig' komt zestien keer voor in de tekst, deze kan ik (gedeeltelijk) verwijderen of ik moet een juiste tijd aangeven, in de introductie heb ik het aangepast, veelal betekent 'tegenwoordig' in het artikel; ten op zichte van de afgelopen 2500 jaar en de 17e eeuw. Ik weet niet precies wat er bedoelt wordt met Bewusstsein, maar volgens de bijgevoegde bron (etymologiebank.nl) klopt het wel. Praegressus (overleg) 8 jan 2017 21:19 (CET)

Beste Praegressus, hierover kan moeilijk iets anders gezegd worden dan dat het er indrukwekkend uitziet, fraai geïllustreerd ook. Een omvang van ruim 400.000 bytes wijst er naar mijn idee op dat te weinig gebruik is gemaakt van de mogelijkheid om artikelen af te splitsen, waarbij Bewustzijn het paraplu-artikel wordt en de grootste paragrafen, dat zijn die over bewustzijn in de Filosofie en in de Wetenschap, aparte artikelen worden en in het hoofdartikel worden samengevat. Let wel: ook die aparte deelartikelen kunnen weer in aanmerking komen voor de Etalage! Misschien kun je voor de structuur van het artikel je voordeel doen met het Engelse artikel over Consciousness dat een Good Article-status heeft en met 117.000 bytes ongeveer een kwart van de omvang van jouw artikel heeft. Groet MackyBeth (overleg) 17 jan 2017 18:18 (CET)

Bedankt voor de complimenten. Het artikel heeft inderdaad een behoorlijke omvang, de langste als je lijsten en tijdlijnen niet meerekent. Dit is vooral omdat er vanuit veel verschillende disciplines en visies over wordt gesproken. Maar ook omdat vrij veel onderwerpen nog geen eigen artikel hadden, daarbij worden deze onderwerpen vooral vanuit het perspectief op bewustzijn besproken. Ik ben het er mee eens dat sommige alinea's verhuist kunnen worden, en dat er voor sommige hoofdstukken beter een eigen pagina aangemaakt kan worden (met een hoofdartikel-verwijzing). De structuur van de Engelse en Duitse versie heb ik geraadpleegd, ik vond toen dat ze tekortschoten (vanwege de ruime omvang van het onderwerp), daarbij heeft de Engelse versie wel alle onderliggende pagina's aangemaakt. Destijds heb ik er voor gekozen om eerst dit artikel te schrijven om daarna eventueel de onderliggende pagina's aan te maken (in plaats van andersom). De aankomende tijd ga ik bezig met de tijdsaanduidingen en proberen om de teksten compacter te maken / verhuizen naar de desbetreffende pagina's. Bedankt voor de reviews. Praegressus (overleg) 1 feb 2017 19:52 (CET)

De inleiding is naar mijn smaak (veel) te lang.  Klaas `Z4␟` V:  19 feb 2017 16:52 (CET)

Alle tijdsaanduidingen zijn tijdloos gemaakt, met name het woord tegenwoordig is overal vervangen of verwijdert. De inleiding is vrij lang maar daarbij is het wel een (relatief) korte omschrijving van het artikel, het zou in principe korter gemaakt kunnen worden door bijvoorbeeld onderdelen van de disciplines niet te noemen. Het is de bedoeling om een aantal hoofdstukken samen te voegen (de index wordt dan ook korter) en de tekst in te korten en te verhuizen naar de onderliggende artikels. Er moeten vrij veel nieuwe artikels aangemaakt worden, ik heb alvast een begin gemaakt met het moeilijke probleem van bewustzijn. Mocht iemand het interessant vinden om te helpen dan mag dat uiteraard, graag even melden, alvast bedankt. Ik heb de artikels die aangemaakt kunnen worden (zodat het artikel ingekort kan worden), onderaan op de overlegpagina geplaatst. Praegressus (overleg) 24 feb 2017 23:51 (CET)

Ook ik vind het op het eerste gezicht indrukwekkend, maar veel te lang en daardoor niet overzichtelijk. De Engelstalige versie is in dat opzicht beter. Ook zijn sommige zaken niet goed vertaald. Science is niet wetenschap maar natuurwetenschap bijvoorbeeld. Ik vermoed dat er conceptueel ook nog wel enige verbetering mogelijk is. Maar het lijkt een goed begin dat voor verschillende goede artikelen kan zorgen. mvg HenriDuvent 22 mrt 2017 14:50 (CET)

Ik ben nog niet verder dan de eerste paar zinnen.

Bewustzijn is het vermogen om te kunnen ervaren of waarnemen,. Ondanks de bronvermelding twijfel ik sterk aan de houdbaarheid van die stelling. Zoals de bron ook uitwerkt, is volgens deze uitleg alles bewust dat kan waarnemen, ook b.v. eencelligen. Dat lijkt me niet de gangbare betekenis. De duitse wiki gaat in op het lateinse "conscientia" (vergelijk het engelse consiousness): daar gaat bewustzijn over het waarnemen van de waarneming, het mee-weten, een meta-niveau van zintuigelijke waarneming.

Verder lijkt de eerste bron hoofdzakelijk te verhandelen wat menselijk bewustzijn is, de lezer wordt dan ook voortdurend aangesproken. Waarom is deze bron gekozen? Er zijn toch zeker systematischere verhandelingen te vinden voor een definitie in de eerste zin?

Het verbindingswoord "oftewel" suggereert een herformulering van het eerdere, maar er volgt iets heel anders, namelijk een beleving van "jezelf" (dus geen externe waarneming). "Jezelf" suggereert enerzijds een uitsluitend menselijk bewustzijn, anderzijds is er een tegenspraak met de eerste zinshelft.

De tweede zin introduceert "reflectie" maar linkt dat naar "contemplatio" wat m.i. twee verschillende begrippen zijn. Het is verwarrend, dat beide zinnen met "Bewustzijn is..." beginnen, maar iets verschillends beweren. Het begin van het artikel zou een samenvatting moeten zijn, en geen vragen moeten opwerpen.

Ook de rest van de inleiding roept zoveel vragen op dat dit artikel m.i. onvoldoende is. Neem b.v. In psychologische zin wordt het bewustzijn onderverdeeld in het uitwendige leven, zoals gedragingen met betrekking tot andere mensen en de omgeving, en het inwendige leven, zoals de individuele beleving van gedachten of gevoelens.

Liever zou ik inleiden, dat "Bewustzijn" verschillende betekenissen heeft, in het dagelijks leven, in de filosofie, in de medische wetenschap, de psychoanalyse en de informatica Zwitser123 (overleg) 22 mrt 2017 16:29 (CET)

Zo, dat is een stevig en zeer informatief stukje tekst dat hier wordt opgedist. Zware maar boeiende kost. Alle respect voor het te lijf gaan van dit lastige onderwerp! Een allereerste punt is echter de lengte. Over dit onderwerp valt heel veel te vertellen, maar dat is ook de valkuil. Aangezien de inleiding een samenvatting moet zijn van het artikel, wordt die nogal lang bij een artikel van deze lengte. Dat kan lezers afschrikken. Ook kan het zijn dat lezers door de bomen het bos niet meer zien door alle informatie. Daarom vraag ik mij af of een goede eerste stap is om per kop/item informatie over te hevelen naar nieuwe artikelen, zodat je hier nog meer kunt samenvatten. Dan wordt dit tiengangendiner beter verteerbaar. Om aan dergelijk snoeiwerk te beginnen is het voor de expert/schrijver vermoedelijk goed om het artikel eerst een poos te laten liggen. Om na te gaan wat een goede samenvatting van het onderwerp is, kun je bijvoorbeeld meer lemma's in naslagwerken raadplegen, en minder de afzonderlijke studies en essays induiken. Dan krijg je een antwoord op de vraag wat nu echt relevant is. Voorbeeld. In de indrukwekkende notenlijst staan Brazier, David, Zentherapie, 2008 en Blavatsky, H.P., De sleutel tot de theosofie. Los van de vraag of die werken hier echt relevant zijn, oogt het willekeurig en erg specifiek. In plaats daarvan is het handig om een academisch werkje te raadplegen over de geschiedenis van de esoterie. Succes! Groeten, Kiro Vermaas 22 mrt 2017 21:32 (CET)

Wetenschapsfilosofisch is dit een zeer moeilijke materie, vandaar waarschijnlijk ook de lange en zeer dubbelzinnige inleiding. Ik mis vooral de visie van de grootste behavioristische stroming (de enige die mi vandaag nog echt relevant is): die van het radicale behaviorisme (heeft weinig of niets met het filosofisch behaviorisme te doen), en vooral de visie vanuit de relational frame theory. Het artikel drijft mee met de mode van de neurocognitieve wetenschappen. Wil dat zelf mettertijd nog wel aanvullen, maar ben met te veel projecten bezit om daar een timing op te kunnen zetten. Dus voorlopig mag dit er uitgelaten worden. Queeste (overleg) 2 apr 2017 20:44 (CEST)

Wat een mooi en uitgebreid artikel. Bedankt voor het harde werk dat hier in is gestoken. Ik zie nog wel twee dingen die gedaan mogen worden. a) het hele artikel nalezen of zaken makkelijker geformuleerd kunnen worden, liefst voor en door iemand die er niet zo veel verstand van heeft. b) Het hele artikel scheve zinnen controleren. Op een aantal plekken zit je op het vijfde inspringniveau, wat qua opmaak niet afwijkt van het vierde inspringniveau. Hierdoor is het niet duidelijk dat non-dualisme onder Hindoeisme hoort, of dat reductief fysicalisme onder materialisme hoort. Wellicht een indicatie dat je wat subartikelen kan maken waar je dan naar refereert in de hoofdtekst. Moest ik ook doen op het artikel opwarming van de Aarde behapbaar te houden.

Als natuurkundige heb ik gepoogd het stuk over kwantumbewijstzijn kritisch door te lezen. Ik vind het stuk nog iets te moeilijk om te lezen (de rest is ook moeilijk, maar daar heb ik nul verstand van, dus kan ik slecht beoordelen of het echt té moeilijk is). Ik heb eenmaal eerder over kwantumbewustzijntheoriën gelezen in het boek "Life on the edge". Daarin werd duidelijk uitgelegd waarom veel wetenschappers niet positief tegenover het idee staan; het is te warm in biologische wezen waardoor het moeilijk is om macroscopische kwantumeffecten te behouden. Er is te veel interactie door de hoge temperatuur, waardoor de hersenen steeds worden 'geobserveerd' en niet in hun kwantumtoestand kunnen blijven. Denk aan die kat bijvoorbeeld. Wellicht nuttig om te raadplegen, ook voor het heldere taalgebruik.

Uit het stuk kwantumbewijstzijn nog een aantal zinnen die (grammaticaal) niet goed lopen:

• Verder heeft Bohm geen voorstel gedaan hoe zijn theorie gefalsificeerd kan worden, door middel van bijvoorbeeld een specifiek neuraal netwerk aan te wijzen
• 'van het menselijke bewustzijn. Waaronder het' (er mist een hoofdwerkwoord in de tweede zin)
• 'van een radio-antenne. Waarbij ieder gedeelte' (geldt hetzelfde voor, maar nu is de bijzin ook nog grammaticaal een beetje raar)
• 'hersenen missen, ook bij diverse kruissneden.' Moet die komma een punt zijn?
• 'in de grotere hersenfuncties, die patch van holografie.' Zelfde vraag
• 'Een holografisch model kan ook rekening houden met bepaalde geheugenfuncties, terwijl traditionele modellen dat niet (goed) kunnen, zoals het vroege verzadigingspunt van geheugen in het Hopfield-netwerk, want die kan resulteren in een behoorlijke vertraging of onbetrouwbaarheid.' Het is niet meer duidelijk waar elk gedeelte van de zin op terugslaat.
• Hoewel wiskundige natuurkundige een woord is, wordt bij de persoonsaanduiding mathematisch natuurkundige in mijn omgeving uitsluitend gebruikt.
• 'Hij stelt dat elke kwantum superpositie zijn eigen gedeelte van ruimtetijd heeft, die onstabiel worden en ineenstorten zodra ze wordt gescheiden door meer dan één plancklengte' (meervoud of enkelvoud)
• Hebben pantoffeldiertjes seks? Ik ben me ervan bewust dat ze geslachtelijk kunnen voortplanten, maar vraag me af of dit seks heet.

Succes verder met het artikel! Femkemilene (overleg) 21 mei 2017 21:57 (CEST)

Bedankt voor de reviews! Aankomende tijd kan ik er helaas niet mee aan de slag. De bedoeling was om eerst de lijst met niet-bestaande artikels (onderaan op de overlegpagina) af te werken. Mocht iemand zich daarvoor interesseren, ga gerust uw gang, het zijn boeiende onderwerpen volgens mij. Vervolgens kan het artikel kleiner/compacter gemaakt worden, zonde van de tekst om dat eerst te doen lijkt mij. Van mij mag deze review eerst wel verwijdert worden, mocht dit te lang duren en/of in de weg staan (ik weet niet hoe dat normaliter verloopt). Ik heb in ieder geval een kopie hiervan op mijn computer gezet. Praegressus (overleg) 12 jun 2017 11:47 (CEST)

Misschien kunnen de holle frasen met woorden als "prominent" en "vooraanstaand" verwijderd worden? Waarom de tekst "belangrijk" maken door het verwijzen naar autoriteiten? mvrgr. PAvdK (overleg) 12 jun 2017 12:43 (CEST)