Wikipedia:Spellinggids/Belgische plaatsnamen/Conclusies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Voorlopige conclusies inventarisatie


Reacties op deze conclusies kunnen op de overlegpagina worden gegeven. Liever niet aan deze pagina editen.

Het is niet eenvoudig om iedereen recht te doen. De meningen lopen zo sterk uiteen, dat een eenduidige conclusie niet mogelijk is. Het onderwerp ligt dan ook gevoelig. Het leidt tot felle discussies waarin de gemoederen zo nu en dan hoog oplopen. En dat is nu juist wat de keuze voor het gebruik van de lijst had moeten voorkomen. Vrijwel iedereen vind het gebruik van de taalunielijst een goed uitgangspunt. Een minderheid vind dat nooit mag worden afgeweken. Maar een minderheid hoeft geen ongelijk te hebben. Een van de voornaamste tegenargumenten is dat je niet weer de deur moet openzetten voor een (letterlijk) eindeloze discussie. Onder de voorstanders van het toestaan van afwijken bestaat (nog) geen afgetekende voorkeur voor de voorwaarden waaronder zou mogen worden afgeweken. En in de door hen gevoerde debatten wordt duidelijk dat iedere regeling ook nadelen kent.

De meeste voorgestelde oplossingen richten zich op de (N) en (V) achter de plaatsnamen. Het voorkomen van zo'n afkorting duidt er op dat het exoniem niet gangbaar is in het hele Nederlandse taalgebied en dat dan voor het endoniem zou moeten kunnen worden gekozen. Verder zijn er ideeën over plaatsen die níét voorkomen op de lijst. Hiervoor geldt binnen Wikipedia de algemene afspraak dat in die gevallen moet worden gekozen voor 'een gangbaar exoniem' mits dat bestaat. Over de duiding van gangbaarheid is eveneens veel gedebatteerd. Daarbij is een aantal keren het 'google'-argument gebruikt. Dat argument is echter niet houdbaar, in het geval van Plombières/Blieberg zou Plombières makkelijk winnen, maar dat komt vooral door de ijverigheid van de lokale VVV en de gemeente. In het algemeen kan een voetbalclub of een op internet actief bedrijf de google-telling zo sterk een richting laten opgaan dat ze geen reëel beeld meer geeft.

Opmerkelijk is dat er niet zo heel erg wordt getwijfeld aan de autoriteit van de Taalunie terwijl die zelf helemaal niet zo stevig in haar schoenen lijkt te staan. In de verantwoording worden vage begrippen als 'gangbaar' niet afdoende gedefiniëerd en er zijn lacunes gevonden terwijl de Taalunie claimt dat de lijst compleet is.

Procedure[bewerken | brontekst bewerken]

Om in deze lawine aan argumenten te komen tot een voor iedereen acceptabele oplossing is mijn voorstel dat de voorstanders van het afwijken in gezamelijkheid werken aan een eenduidig voorstel dat kan rekenen op de grootst mogelijke steun binnen de Wikipediagemeenschap. Dat betekent dat aan alle argumenten van tegenstanders aandacht moet worden besteed. Wanneer er meer dan één voorstel ligt, is de kans dat er een geldige meerderheid voor één van die plannen komt vrijwel nihil.


  1. Een voorstel wordt ingediend
  2. Er volgt een stemming
  3. Alle deelnemers aan de totstandkoming van het besluit, beloven vooraf loyaal te zijn aan de uitkomst.
  4. Over dit onderwerp kan pas weer worden gestemd wanneer er nieuwe feiten zijn die niet in eerdere discussies zijn behandeld
  5. Bij alle toekomstige discussies (die zijn bij 'nieuwkomers' zeker te verwachten) dient verwezen te worden naar de wijze waarop het besluit tot stand is gekomen, en niet een nieuwe discussie gestart te worden

De voornaamste argumenten en tegenargumenten[bewerken | brontekst bewerken]

Mogen we afwijken van de taalunielijst

Van de 13 respondenten zeiden 8 ja. 4 keer was het nee en 1 respondent nam een neutraal standpunt in dat echter neigde naar een voorzichtig ja…mits.

Conclusie: Niet het gebruik van de lijst, maar de inhoud daarvan staat ter discussie. Vrijwel iedereen staat achter de keuze voor de Taalunielijst als uitgangspunt. Hieronder een beknopte samenvatting van de meest gehoorde argumenten.

mogen we afwijken van de taalunielijst
Ja tegenargument
Alleen in zeer uitzonderlijke gevallen, zotte gevallen, niet houdbare gevallen Dan moet je weer definiëren wat een uitzonderlijk geval is en blijft de discussie uitzichtloos.
Wanneer de taalunielijst (V) vermeldt De algemene regel is: als er een exoniem bestaat, moet je dat gebruiken. Dus ook als dat exoniem vooral in Vlaanderen wordt gebruikt. We maken geen Nederlandse WP maar een Nederlandstalige.
Wanneer de taalunielijst niet klopt Wie vindt dat de lijst niet klopt, moet dat bij de Taalunie aankaarten. Uit de reacties van de Unie blijkt bovendien dat zij er weldegelijk van overtuigd zijn dat de lijst wèl klopt. Wikipedia is er niet om het werk van de Taalunie overnieuw te doen.
Als de naam niet voorkomt op de taalunielijst. Ook dan geldt: als er een gangbaar exoniem bestaat, moet je dat gebruiken.
De taalunielijst mist soms het gevoel voor de realiteit waardoor de namen – zelfs op inwoners – het gevoel geven door Friezen te zijn bedacht (waarmee wordt bedoeld: mensen die ver van de Belgische praktijk staan). Hoe dichter mensen bij de praktijk staan, hoe meer pragmatische keuzes ze maken. Wat officieel een cilinderkopplaatschroef heet, wordt door een monteur een boutje genoemd. In WP wordt uitgegaan van officiële namen.
De taalunielijst is zelf niet eenduidig, voor dezelfde plaats komen soms twee namen voor. Dit is enkel het geval bij Nauw van Calais (V) / Kales (N). Beide zijn correct, maar de voorkeur zou moeten gaan naar Nauw van Kales omdat Kales al een ingang in de WP is. Daar waar de Taalunielijst echt niet eenduidig is, moet WP zelf iets kiezen. Er lijken echter geen andere toponiemen dubbel voor te komen.
De taalunie levert in het algemeen broddelwerk en dat geldt ook voor De Lijst. Dit is slechts een mening. Ook hier geldt dat je die discussie met de Taalunie moet voeren en niet binnen de lemma's van WP.
Sommige namen zijn zo onbekend dat de gebruiker in verwarring raakt. De Franse naam wordt altijd genoemd, direct na de Nederlandse. Voor alle Franse namen zijn redirects naar de Nederlandse. Er ontstaat geen verwarring.
Nee
NL:Wikipedia is een Nederlandstalige encyclopedie. Wat Nederlands is bepaalt de taalunie, niet de WP-gemeenschap. Waar de taalunie overduidelijk er naast zit, heeft de WP-gemeenschap een eigen verantwoordelijkheid.
Een norm is een norm. Daarvan afwijken is zagen aan de poten onder je eigen stoel. Zelfs de hoogste gerechtshoven wijken regelmatig af van de wet om te voorkomen dat een bizarre of rechtsongelijke situatie ontstaat. De WP heeft een eigen verantwoordelijkheid.
De Taalunielijst is de meest objectieve bron. Daarom is ook voor die lijst gekozen. Afwijkingen van de lijst zijn altijd gebaseerd op subjectieve argumenten en dus arbitrair. Het is en blijft mensenwerk. De Taalunie staat te ver van de realiteit om zo dwingend te kunnen zijn. Ze slaan de plank soms gewoon mis.
De Taalunielijst is altijd eenduidig. Voor het Nauw van Calais/Kales bestaan twee spellingen. De lijst is dus niet eenduidig.

Een argument dat bovenstaande lijst nog niet heeft gehaald betreft meer een voorstel: Een onderscheid maken tussen de gemeente Plombières en het kerkdorp Blieberg. Het leek mij in deze fase een te gedetailleerde uitwerking van een deelprobleem. Mogelijk dat hiermee iets kan worden gedaan op het moment dat er een voorstel komt.