Naar inhoud springen

Tacheles: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Metzujan (overleg | bijdragen)
+uitbreiding
Metzujan (overleg | bijdragen)
→‎Trivia: +maandblad
Regel 17: Regel 17:
== Trivia ==
== Trivia ==
[[Bestand:Berlin Kunsthaus Tacheles.jpg|thumb|Kunsthaus Tacheles]]
[[Bestand:Berlin Kunsthaus Tacheles.jpg|thumb|Kunsthaus Tacheles]]
In [[Berlijn]] droeg een bekend warenhuis de naam ''Het Kunsthaus Tacheles''. Het warenhuis raakte zwaar beschadigd in de [[Tweede Wereldoorlog]] maar ontwikkelde zich in de jaren 90 van de vorige eeuw tot een cultureel centrum in de [[jodendom|Joodse]] wijk van de hoofdstad. De plek biedt thans onder dezelfde naam naast talrijke kunstobjecten ook plaats voor horeca, ateliers, een bioscoop, een beeldentuin en een tentoonstellingsruimte voor experimentele kunst en nieuwe media.<ref>[http://www.take-a-trip.eu/nl/berlijn/bezienswaardigheden/kunsthaus-tacheles Take a trip-website]</ref> Heden ten dage staat het complex onder monumentenzorg.
*In [[Berlijn]] droeg een bekend warenhuis de naam ''Het Kunsthaus Tacheles''. Het warenhuis raakte zwaar beschadigd in de [[Tweede Wereldoorlog]] maar ontwikkelde zich in de jaren 90 van de vorige eeuw tot een cultureel centrum in de [[jodendom|Joodse]] wijk van de hoofdstad. De plek biedt thans onder dezelfde naam naast talrijke kunstobjecten ook plaats voor horeca, ateliers, een bioscoop, een beeldentuin en een tentoonstellingsruimte voor experimentele kunst en nieuwe media.<ref>[http://www.take-a-trip.eu/nl/berlijn/bezienswaardigheden/kunsthaus-tacheles Take a trip-website]</ref> Heden ten dage staat het complex onder monumentenzorg.
*In [[Zwitserland]] wordt een maandblad onder de naam ''Tacheles'' uitgegeven. Het blad verschijnt in een oplage van ongeveer 7.000 exemplaren en bevat ook speciale edities en supplementen. Het magazine bestaat sinds 2001 door een fusie van ''Jewish ones round-look'' met ''Israeli tables the weekly paper (IW).''<ref>[http://www.economy-point.org/t/tachles.html Economy-point.org</ref>


== Zie ook ==
== Zie ook ==

Versie van 18 jun 2009 21:55

Tacheles ook wel gespeld als tachles of taggeles (afgeleid van het Hebreeuwse woord תכלית/tachliet: doel, einde, grens) betekent in het Jiddisch doel, duidelijke, klare taal, onomwonden spreken.[1] [2] Iemand die tacheles spreekt, neemt geen blad voor de mond.

Het woord heeft ook een andere connotatie. Na veel debat en gepraat, wat gaan we ergens tacheles aan doen. Tacheles ziet dan op een praktische oplossing van een bepaalde situatie.

Van dit woord is baltacheles afgeleid, een praktisch, reëel mens.[3]

Zegswijzen

Aan dit woord zijn de volgende Jiddische zegswijzen uit het Nederlandse taalgebied ontleend[4]:

  • Tachles reiden (smoezen)

Verstandig, zakelijk spreken, ter zake komen.

  • Das is kaan tachles of dat is geen tacheles

Dat is niet praktisch/heeft geen praktische betekenis. Dat is geen verstandige taal.

Internationaal gebruik

Alhoewel in het Nederlands-Jiddisch het woord tacheles een bekend begrip is, is het nimmer in de Nederlandse taal opgenomen. In het Duits is het wel officiëel in de taal opgenomen als das Tachles[5] en gebruikt men ook de uitdrukking Tachles reden. Als men het heeft over lass uns mal Tacheles reden dan wordt gevraagd meteen tot de essentie te komen.[6] Ook in New York waar een grote joodse gemeenschap is gevestigd, behoort tacheles tot dagelijks taalgebruik.

Trivia

Kunsthaus Tacheles
  • In Berlijn droeg een bekend warenhuis de naam Het Kunsthaus Tacheles. Het warenhuis raakte zwaar beschadigd in de Tweede Wereldoorlog maar ontwikkelde zich in de jaren 90 van de vorige eeuw tot een cultureel centrum in de Joodse wijk van de hoofdstad. De plek biedt thans onder dezelfde naam naast talrijke kunstobjecten ook plaats voor horeca, ateliers, een bioscoop, een beeldentuin en een tentoonstellingsruimte voor experimentele kunst en nieuwe media.[7] Heden ten dage staat het complex onder monumentenzorg.
  • In Zwitserland wordt een maandblad onder de naam Tacheles uitgegeven. Het blad verschijnt in een oplage van ongeveer 7.000 exemplaren en bevat ook speciale edities en supplementen. Het magazine bestaat sinds 2001 door een fusie van Jewish ones round-look met Israeli tables the weekly paper (IW).[8]

Zie ook

[bron?]

  1. H. Beem, Resten van een Taal, NIK Contact, Amsterdam, 1992, p. 128.
  2. Eigen boontjes doppen is de kunst, door Bianca v/d Water
  3. J. v/d Kamp en J. v/d Wijk, Koosjer Nederlands, Joodse woorden in de Nederlandse taal, uitgeverij Contact, Amsterdam, 2006, p. 621.
  4. H.Beem, Jerosche, Boekhandel & Antiquariaat Blankevoort, Amstelveen, 1998, p. 239.
  5. Babylon-vertaalmachine
  6. Duits-Engels online woordenboek
  7. Take a trip-website
  8. [http://www.economy-point.org/t/tachles.html Economy-point.org