Naar inhoud springen

Type D-persoonlijkheid: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Scisa (overleg | bijdragen)
k iw
Alienpelle (overleg | bijdragen)
kGeen bewerkingssamenvatting
Regel 1: Regel 1:
'''Type-D persoonlijkheid''' is een begrip uit de medische psychologie en wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van zowel negatieve affectiviteit alsmede sociale inhibitie. De letter 'D' staat voor 'distressed'.
'''Type D persoonlijkheid''' is een begrip uit de medische psychologie en wordt gekenmerkt door de gelijktijdige aanwezigheid van zowel negatieve affectiviteit alsmede sociale inhibitie. De letter 'D' staat voor 'distressed'.


Mensen met een type-D [[persoonlijkheid]] hebben de neiging om in uiteenlopende omstandigheden negatieve [[emoties]] te ervaren, en tegelijkertijd deze emoties te onderdrukken in [[sociale situaties]] uit [[angst]] voor afwijzing door anderen. De [[Universiteit van Tilburg|Tilburgse]] [[hoogleraar]] medische psychologie, [[Johan Denollet]]<ref>[http://www.tilburguniversity.nl/corps / Website Type-D onderzoek]</ref>, is de grondlegger van dit construct.
Mensen met een Type D [[persoonlijkheid]] hebben de neiging om in uiteenlopende omstandigheden negatieve [[emoties]] te ervaren, en tegelijkertijd deze emoties te onderdrukken in [[sociale situaties]] uit [[angst]] voor afwijzing of afkeuring door anderen. De [[Universiteit van Tilburg|Tilburgse]] [[hoogleraar]] medische psychologie, [[Johan Denollet]]<ref>[http://www.tilburguniversity.nl/corps / Website Type-D onderzoek]</ref>, is de grondlegger van dit construct, en ontwikkelde het Type D construct op basis van klinische observaties en bestaande persoonlijkheidstheorieën. De [[prevalentie]] van Type D persoonlijkheid in de algemene populatie is 21% <ref> [http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15673629?ordinalpos=7&itool=EntrezSystem2.PEntrez.Pubmed.Pubmed_ResultsPanel.Pubmed_DefaultReportPanel.Pubmed_RVDocSum / DS14: standard assessment of negative affectivity, social inhibition, and Type D personality (Psychosomatic Medicine, 2005).] </ref>, en varieert tussen 18 en 53% in [[hartpatiënten]]<ref> [http://bentham.org/ccr/openaccessarticles/ccr2-3/D0006CR.pdf. / Pedersen SS. Denollet J. Is Type D personality here to stay? Emerging evidence across cardiovascular disease patient groups (Current Cardiology Reviews, 2006).]</ref>.


Uit onderzoek is gebleken dat [[hartpatiënten]] met een type-D persoonlijkheid een slechtere prognose hebben na een [[hartinfarct]] dan patiënten zonder een type-D persoonlijkheid. [[Type-D]] is geassocieerd met een 4- tot 8-voudig verhoogd risico op overlijden of het opnieuw doormaken van een hartaanval of [[hartstilstand]], en dit effect is onafhankelijk van traditionele risicofactoren <ref>[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?db=pubmed&cmd=Retrieve&dopt=AbstractPlus&list_uids=8618481&query_hl=1&itool=pubmed_docsum/ Personality as independent predictor of long-term mortality in patients with coronary heart disease (Lancet, 1996)]</ref><ref>[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?db=pubmed&cmd=Retrieve&dopt=AbstractPlus&list_uids=9445169&query_hl=1&itool=pubmed_docsum/ Personality, disease severity, and the risk of long-term cardiac events in patients with a decreased ejection fraction after myocardial infarction (Circulation, 1998).]</ref><ref>[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?db=pubmed&cmd=Retrieve&dopt=AbstractPlus&list_uids=10931802&query_hl=1&itool=pubmed_docsum/ Inadequate response to treatment in coronary heart disease : adverse effects of type D personality and younger age on 5-year prognosis and quality of life (Circulation, 2000).]</ref>. Type-D persoonlijkheid kan gemeten worden aan de hand van een [[validiteit|valide]] en [[betrouwbaarheid|betrouwbare]] [[vragenlijst]], de DS14 <ref>[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?db=pubmed&cmd=Retrieve&dopt=AbstractPlus&list_uids=15673629&query_hl=1&itool=pubmed_docsum/ DS14: standard assessment of negative affectivity, social inhibition, and Type D personality (Psychosomatic Medicine, 2005).]</ref>
Uit onderzoek is gebleken dat [[hartpatiënten]] met een Type D persoonlijkheid een slechtere prognose hebben na een [[hartinfarct]] dan patiënten zonder een Type D persoonlijkheid. [[Type D]] is geassocieerd met een 4- tot 8-voudig verhoogd risico op overlijden of het opnieuw doormaken van een hartaanval of [[hartstilstand]], en dit effect is onafhankelijk van traditionele risicofactoren, zoals bijvoorbeeld ziekte-ernst <ref>[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?db=pubmed&cmd=Retrieve&dopt=AbstractPlus&list_uids=8618481&query_hl=1&itool=pubmed_docsum/ Personality as independent predictor of long-term mortality in patients with coronary heart disease (Lancet, 1996)]</ref><ref>[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?db=pubmed&cmd=Retrieve&dopt=AbstractPlus&list_uids=9445169&query_hl=1&itool=pubmed_docsum/ Personality, disease severity, and the risk of long-term cardiac events in patients with a decreased ejection fraction after myocardial infarction (Circulation, 1998).]</ref><ref>[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?db=pubmed&cmd=Retrieve&dopt=AbstractPlus&list_uids=10931802&query_hl=1&itool=pubmed_docsum/ Inadequate response to treatment in coronary heart disease : adverse effects of type D personality and younger age on 5-year prognosis and quality of life (Circulation, 2000).]</ref>.
Type D persoonlijkheid kan gemeten worden aan de hand van een [[validiteit|valide]] en [[betrouwbaarheid|betrouwbare]] [[vragenlijst]], de DS14 <ref>[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?db=pubmed&cmd=Retrieve&dopt=AbstractPlus&list_uids=15673629&query_hl=1&itool=pubmed_docsum/ DS14: standard assessment of negative affectivity, social inhibition, and Type D personality (Psychosomatic Medicine, 2005).]</ref>
, bestaande uit 14 vragen. De ene helft van de vragen heeft betrekking op de dimensie negatieve affectiviteit, en de andere helft heeft betrekking op de dimensie sociale inhibitie. Mensen die op beide dimensies een score hebben van 10 of hoger worden geclassificeerd als type-D. De DS14 kan klinisch worden toegepast ten behoeve van risicostratificatie bij patiënten die een hartinfarct hebben doorgemaakt.
, bestaande uit 14 vragen. De ene helft van de vragen heeft betrekking op de dimensie negatieve affectiviteit, en de andere helft heeft betrekking op de dimensie sociale inhibitie. Mensen die op beide dimensies een score hebben van 10 of hoger worden geclassificeerd als Type D. De DS14 kan klinisch worden toegepast ten behoeve van risicostratificatie bij hartpatiënten.


{{Bron|bronvermelding=
{{Bron|bronvermelding=

Versie van 10 aug 2009 09:16

Type D persoonlijkheid is een begrip uit de medische psychologie en wordt gekenmerkt door de gelijktijdige aanwezigheid van zowel negatieve affectiviteit alsmede sociale inhibitie. De letter 'D' staat voor 'distressed'.

Mensen met een Type D persoonlijkheid hebben de neiging om in uiteenlopende omstandigheden negatieve emoties te ervaren, en tegelijkertijd deze emoties te onderdrukken in sociale situaties uit angst voor afwijzing of afkeuring door anderen. De Tilburgse hoogleraar medische psychologie, Johan Denollet[1], is de grondlegger van dit construct, en ontwikkelde het Type D construct op basis van klinische observaties en bestaande persoonlijkheidstheorieën. De prevalentie van Type D persoonlijkheid in de algemene populatie is 21% [2], en varieert tussen 18 en 53% in hartpatiënten[3].

Uit onderzoek is gebleken dat hartpatiënten met een Type D persoonlijkheid een slechtere prognose hebben na een hartinfarct dan patiënten zonder een Type D persoonlijkheid. Type D is geassocieerd met een 4- tot 8-voudig verhoogd risico op overlijden of het opnieuw doormaken van een hartaanval of hartstilstand, en dit effect is onafhankelijk van traditionele risicofactoren, zoals bijvoorbeeld ziekte-ernst [4][5][6].

Type D persoonlijkheid kan gemeten worden aan de hand van een valide en betrouwbare vragenlijst, de DS14 [7] , bestaande uit 14 vragen. De ene helft van de vragen heeft betrekking op de dimensie negatieve affectiviteit, en de andere helft heeft betrekking op de dimensie sociale inhibitie. Mensen die op beide dimensies een score hebben van 10 of hoger worden geclassificeerd als Type D. De DS14 kan klinisch worden toegepast ten behoeve van risicostratificatie bij hartpatiënten.

[bron?]

  1. / Website Type-D onderzoek
  2. / DS14: standard assessment of negative affectivity, social inhibition, and Type D personality (Psychosomatic Medicine, 2005).
  3. / Pedersen SS. Denollet J. Is Type D personality here to stay? Emerging evidence across cardiovascular disease patient groups (Current Cardiology Reviews, 2006).
  4. Personality as independent predictor of long-term mortality in patients with coronary heart disease (Lancet, 1996)
  5. Personality, disease severity, and the risk of long-term cardiac events in patients with a decreased ejection fraction after myocardial infarction (Circulation, 1998).
  6. Inadequate response to treatment in coronary heart disease : adverse effects of type D personality and younger age on 5-year prognosis and quality of life (Circulation, 2000).
  7. DS14: standard assessment of negative affectivity, social inhibition, and Type D personality (Psychosomatic Medicine, 2005).