Albert Ndele
| Albert Ndele Mbamu | ||||
|---|---|---|---|---|
.jpg)
| ||||
| Geboren | 15 augustus 1930 Boma | |||
| Overleden | 1 april 2023 Brussel | |||
| ||||
Albert Ndele Mbamu (Boma, 15 augustus 1930 - Brussel, 1 april 2023) was een Congolese politicus en bankier.
Biografie
[bewerken | brontekst bewerken]Jeugd
[bewerken | brontekst bewerken]Ndele werd geboren in Boma en voltooide zijn basisonderwijs en middelbare school voordat hij universitaire studies aan de Universiteit Lovanium in Leopoldstad begon. In 1958 behaalde hij als eerste Congolese student een graad in de economische wetenschappen. Hij voltooide ook postuniversitaire financiële studies aan de Katholieke Universiteit Leuven in België.[1]
Rondetafelconferentie
[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Belgo-Congolese rondetafelconferentie voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Zijn verblijf in België bracht hem ertoe om na de politieke rondetafelconferentie deel uit te maken van de De Voghel Commissie, belast met het voorbereiden van materialen voor de Economische rondetafelconferentie, waar hij in april-mei 1960 werd aangewezen als woordvoerder van de afgevaardigden van het Algemeen Uitvoerend College, de toenmalige overgangsregering.[1]
Regering Lumumba
[bewerken | brontekst bewerken]Na zijn terugkeer naar Congo werd hij benoemd tot kabinetschef van de minister van Financiën en later tot algemeen commissaris voor Financiën en vicevoorzitter van het College van Algemeen Commissarissen in de regering Lumumba. Hij was ook betrokken bij de ontbinding van de Centrale Bank van Belgisch Congo en Rwanda-Urundi en werd vervolgens benoemd tot gouverneur van de Nationale Bank van Congo in 1961.[1]
Nationale Bank
[bewerken | brontekst bewerken]Als gouverneur van de Nationale Bank was Ndele een drijvende kracht achter verschillende economische hervormingen en ontwikkelingsinitiatieven, waaronder de oprichting van GECOMIN en SOCOFIDE. Hij lanceerde ook een monetaire hervorming die leidde tot de invoering van de Zaïre als nationale munteenheid.[1]
In september 1970 werd Ndele benoemd tot minister van Financiën van de Democratische Republiek Congo.[1]
Ballingschap
[bewerken | brontekst bewerken]In november 1970 verliet hij Congo en leefde hij tot aan zijn dood op 1 april 2023 in ballingschap in België, waar hij in Brussel overleed op de leeftijd van 92 jaar.
Moord op Lumumba
[bewerken | brontekst bewerken] Zie Moord op Lumumba voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Albert Ndele was op het moment van de moord op Lumumba, commissaris voor Financiën en vice-voorzitter van het College van commissarissen. Hij was medeverantwoordelijk voor de overbrenging van Lumumba naar Katanga.[2]
Lumumba commissie
[bewerken | brontekst bewerken]Tijdens zijn getuigenis voor de onderzoekscommissie Lumumba verklaarde Ndele dat hij Patrice Lumumba kende sinds hun studietijd aan de Lovanium-universiteit, maar beweerde hij geen persoonlijke mening te hebben gehad over Lumumba's regering of zijn beheer als premier. Hij was niet betrokken bij besprekingen over het lot van Lumumba en beweerde nooit benaderd te zijn over wat er met Lumumba moest gebeuren. Ndele ontkende ook betrokken te zijn geweest bij politieke manoeuvres tegen Lumumba en beweerde geen kennis te hebben van Belgische pogingen om Lumumba fysiek of politiek uit te schakelen.[2]
Publicaties
[bewerken | brontekst bewerken]- Les grandes leçons de l'histoire monétaire, financière et économique du Congo-Zai͏̈re (1961) ISSN 0049-8513, ZDB-ID 189236-8
Literatuur
[bewerken | brontekst bewerken]- (fr) Artigue, Pierre (1960). Qui sont les leaders congolais?. Éditions Europe-Afrique.
- Études africaines du CRISP. Centre de recherche et d'information socio-politiques (1971).
- Pragnell, Mervyn O. (1976). The International Year Book and Statesmen's Who's who. Kelly's Directories, Limited.
Externe links
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ a b c d e Banque Centrale du Congo. www.bcc.cd. Geraadpleegd op 9 april 2024.
- ↑ a b Verslag van de hoorzittingen met getuigen van de parlementaire onderzoekscommissie belast met het onderzoek naar de precieze omstandigheden van de moord op Patrice Lumumba.