Annex SL

De Annex SL is een richtlijn voor het schrijven van bedrijfsvoeringsnormen. Deze biedt het kader voor een ISO Management System standaard (MSS) of tot herziening van een bestaande ISO-MSS (bijvoorbeeld ISO 9001, ISO 14001). Alle nieuwe ISO-managementnormen zullen dit kader volgen en de oude zullen naar dit kader worden overgezet.

Algemeen[bewerken | brontekst bewerken]

Annex SL groeide uit tot wat voorheen bekend was als “ISO Guide 83”. De meeste organisaties hebben meer dan één managementbeheersysteem en veel tijd en middelen waren nodig om deze verschillende systemen met uiteenlopende structuren, definities en voorschriften te implementeren en te certificeren. Annex SL is een bijlage (Annex) bij ISO/IEC Directives Part-1, Consolidated ISO Supplement - Procedures specific to ISO.

ISO Guide 83, die in 2011 werd aangenomen, was de eerste formele inspanning voor het creëren van samenhang in de structuur en de terminologie voor ISO-managementnormen systemen. Deze nieuwe structuur en inhoud wordt aangeduid als de High Level Structure (HLS) en is de basis van het zogenoemde “plug-in" model voor managementsysteemnormen. Dat wil zeggen dat de ‘kernelementen’ die voor alle managementsysteemnormen identiek zijn, in een apart document worden vastgelegd. Onderwerp specifieke normen (bijvoorbeeld ISO 9001 voor kwaliteitsmanagement)- en sector specifieke normen (bijvoorbeeld ISO/TS 16949 voor kwaliteitsmanagement in de automobiel sector) kunnen dan als modules worden ontwikkeld en in de kern worden ingeplugd. Dit houdt in dat alle managementsysteemnormen uitgaan van eenzelfde kern (‘operating system’) van een organisatie. In aanvulling op de HLS bevatten die normen dan alleen de eisen die nodig zijn om een voor het vakgebied/onderwerp (bijvoorbeeld kwaliteit, milieu, arbeidsomstandigheden) effectief managementsysteem te implementeren. Medio februari 2012 heeft de Technical Management Board van ISO de uiteindelijke versie van onder de naam "Annex SL" bekrachtigd.

Twee soorten Managementsysteem standaarden worden gedefinieerd in de Annex SL:

Type A MSS: gaat over management system vereisten (requirements) (bijvoorbeeld ISO 9001/14001)
Type B MSS: gaat over richtlijnen (guidelines) (bijvoorbeeld ISO 9004/14004)

Kwaliteit Management Principes[bewerken | brontekst bewerken]

Annex SL (zie sub-clausule 4.4) en de daarop gebaseerde standaarden zijn gebaseerd op de zeven kwaliteitsmanagement principes (quality management principles (QMP).^[1]

1.	Customer focus
2.	Leadership
3.	Engagement of people
4.	Process approach
5.	Improvement
6.	Evidence-based decision making
7.	Relationship management

PDCA[bewerken | brontekst bewerken]

De uitwerking van het 4e principe "Process approach" komt tot uitdrukking door het hanteren van de kwaliteitscirkel van Deming (ook wel bekend als de Plan - Do - Check - Act - (PDCA) Cyclus) aanpak [in het Nederlands Plannen-Doen-Controleren-Handelen] en risico-gebaseerd denken. Door het proces te beheren, probeert men een optimaal resultaat te bewerkstelligen. Het doel hierbij is het planmatig en cyclisch verbeteren van processen, door continue de resultaten te evalueren aan de hand van gestelde doelen. Wanneer je weet welke aspecten je gaat monitoren, kan het hanteren van de kwaliteitscirkel inzicht geven in de verschillende de doelen die men wil bereiken en zorg dragen voor continue kwaliteitsverbetering.

Bijlagen[bewerken | brontekst bewerken]

Annex SL heeft 4 bijlagen (appendix). Bijlage 3 geeft de tekst voor de High Level Structuur (HLS) voor managementsysteemnormen. De Managementsysteem moet verplicht de volgende 10 clausules bevatten, met gelijke nummering en benaming:

Nr	Engelse term	Vertaling
1.	Scope	Toepassingsgebied
2.	Normative references	Normatieve verwijzingen
3.	Terms and definitions	Termen en definities
4.	Context of the organization	Context van de organisatie
5.	Leadership	Leiderschap
6.	Planning	Planning
7.	Support	Ondersteuning
8.	Operation	Uitvoering
9.	Performance evaluation	Evaluatie
10.	Improvement	Verbetering

Onderstaand is zichtbaar gemaakt hoe de PDCA cycle aanpak is verwerkt in de standaard en welke sub-clausules bij welke cyclus horen.

1. Toepassingsgebied:^[2] 2. Normatieve verwijzingen 3. Termen en definities^[3] *PLAN (plannen)* 4. Context van de organisatie 5. Leiderschp^[4] 6. Planning^[5] *DO (doen)* 7. Ondersteuning 8. Uitvoering^[6] *CHECK (controleren)* 9. Evaluatie *ACT (handelen)* 10. Verbetering

Verschillen ISO 9001:2015 / ISO 14001:2015 / ISO 45001:DIS[bewerken | brontekst bewerken]

Binnen de 10 hoofdclausules zijn de volgende sub-clausules te onderscheiden (Originele Engelse tekst gehanteerd). De namen van de sub clausules kunnen worden aangepast om ze 'discipline' (=standaard) specifiek te maken. Onderstaand worden de ISO standaarden 9001:2015 en 14001:2015 en de standaard in ontwikkeling ISO 45001 met elkaar vergeleken:

	ISO 9001:2015	ISO 14001:2015	ISO 45001:DIS
4	Context van de organisatie	Context van de organisatie	Context van de organisatie
4.1	Begrijpen van de organisatie en haar context	Begrijpen van de organisatie en haar context	Begrijpen van de organisatie en haar context
4.2	Begrip van de behoeften en verwachtingen van belanghebbenden	Begrip van de behoeften en verwachtingen van belanghebbenden	Begrip van de behoeften en verwachtingen van belanghebbenden
4.3	Bepalen van het toepassingsgebied van het kwaliteitsmanagement systeem	Bepalen van het toepassingsgebied van milieu management systeem	Bepalen van het toepassingsgebied van arbo management systeem
4.4	Kwaliteitsmanagement systeem en zijn processen	Milieu management systeem	Arbo management systeem
5	Leiderschap	'Leiderschap'	Leiderschap en medewerkers (worker particpants)
5.1	Leiderschap en toewijding	Leiderschap en toewijding	Leiderschap en toewijding
	5.1.1 Algemeen	-	-
	5.1.2 Klant gerichtheid	-	-
5.2	Beleid	Milieu beleid	Arbo beleid
	5.2.1 Vaststellen van het kwaliteitsbeleid	-	-
	5.2.2 Communiceren van het kwaliteitsbeleid	-	-
5.3	Organisatorische rollen, verantwoordelijkheden en bevoegdheden	Organisatorische rollen, verantwoordelijkheden en bevoegdheden	Organisatorische rollen, verantwoordelijkheden, rekenschap en bevoegdheden
5.4	-	-	Participatie & consultatie
6	Planning	Planning	Planning
6.1	Acties om risico's te adresseren die verbonden zijn aan bedreigingen en kansen	Acties om risico's te adresseren die verbonden zijn aan bedreigingen en kansen	Acties om risico's te adresseren die verbonden zijn aan bedreigingen en kansen
	-	6.1.1 Algemeen	6.1.1 Algemeen
	-	6.1.2 Milieuaspecten	6.1.2 Identificatie van gevaren en beoordeling van arbo-risico's
	-	6.1.3 Verplichtingen ten behoeve van naleving	6.1.3 Vaststelling van toepasselijke wettelijke vereisten
	-	6.1.4 Planningsacties	6.1.4 Planning voor acties
6.2	Kwaliteitsdoelstellingen en planning om die te bereiken	Milieu doelstellingen en planning om die te bereiken	Arbo doelstellingen en planning om die te bereiken
6.3	Planning van wijzigingen	-	-
7	Ondersteuning	Ondersteuning	Ondersteuning
7.1	Middelen	Middelen	Middelen
	7.1.1 Algemeen	-	-
	7.1.2 Mensen	-	-
	7.1.3 Infrastructuur	-	-
	7.1.4 Omgeving van de operationele processen	-	-
	7.1.5 Monitoren en meten van de middelen	-	-
	7.1.6 Kennis van de organisatie	-	-
7.2	Competentie	Competentie	Competentie
7.3	Bewustzijn	Bewustzijn	Bewustzijn
7.4	Communicatie	Communicatie	Informatie en communicatie
	-	7.4.1 Algemeen	-
	-	7.4.2 Interne communicatie	-
	-	7.4.3 Externe communicatie	-
7.5	Gedocumenteerde informatie	Gedocumenteerde informatie	Gedocumenteerde informatie
	7.5.1 Algemeen	7.5.1 Algemeen	7.5.1 Algemeen
	7.5.2 Creëren en bijwerken	7.5.2 Creëren en bijwerken	7.5.2 Creëren en bijwerken
	7.5.3 Beheer van gedocumenteerde informatie	7.5.3 Beheer van gedocumenteerde informatie	7.5.3 Beheer van gedocumenteerde informatie
8	Uitvoering	Uitvoering	Uitvoering
8.1	Planning en beheer van uitvoering	Planning en beheer van uitvoering	Planning en beheer van uitvoering
	-	-	8.1.1 Algemeen
	-	-	8.1.2 Hiërarchie van beheersmaatregelen
8.2	Vereisten voor producten en diensten	Voorbereiding op noodsituaties en reactie	Beheer van wijzigingen
	8.2.1 Klant communicatie	-	-
	8.2.2 Bepalen van de vereisten voor producten en diensten	-	-
	8.2.3 Beoordeling van vereisten voor producten en diensten	-	-
	8.2.4 Wijzigingen naar vereisten voor producten en diensten	-	-
8.3	Ontwerp en ontwikkeling van producten en diensten	-	Uitbesteding
	8.3.1 Algemeen	-	-
	8.3.2 Ontwerp en ontwikkeling planning	-	-
	8.3.3 Ontwerp en ontwikkeling input variabelen	-	-
	8.3.4 Ontwerp en ontwikkeling beheersmaatregelen	-	-
	8.3.5 Ontwerp en ontwikkeling output variabelen	-	-
	8.3.6 Ontwerp en ontwikkeling wijzigingen		-
8.4	Beheer van door externen geleverde werkwijzen, producten en diensten	-	Inkoop
	8.4.1 Algemeen	-	-
	8.4.2 Type en omvang beheersmaatregelen	-	-
	8.4.3 Informatie voor externe leveranciers	-	-
8.5	Productie en dienstverlening	-	(Onder)aannemers
	8.5.1 Beheersing van de productie en dienstverlening	-	-
	8.5.2 Identificatie en traceerbaarheid	-	-
	8.5.3 Eigendommen van klanten of externe leveranciers	-	-
	8.5.4 Behoud	-	-
	8.5.5 Na-levering activiteiten	-	-
	8.5.6 Beheer van wijzigingen	-	-
8.6	Vrijgave van producten en diensten	-	Voorbereid zijn op noodsituaties en reactie
8.7	Beheer van Controle van niet-conforme uitkomsten	-	-
9	Prestatie evaluatie	Prestatie evaluatie	Prestatie evaluatie
9.1	Monitoring, meting, analyse en evaluatie	Monitoring, meting, analyse en evaluatie	Monitoring, meting, analyse en evaluatie
	9.1.1 Algemeen	9.1.1 Algemeen	9.1.1 Algemeen
	9.1.2 Klant tevredenheid	9.1.2 Evaluatie van naleving	9.1.2 Evaluatie van naleving van wettelijke en andere vereisten
	9.1.3 Analyse en ontwikkeling	-	-
9.2	Interne audit	Interne audit	Interne audit
		9.2.1 Algemeen	9.2.1 Interne audit doelstellingen
		9.2.2 Interne audit programma	9.2.2 Interne audit proces
9.3	Management review	Management review	Management review
	9.3.1 Algemeen	-	-
	9.3.2 Management review input	-	-
	9.3.3 Management review output	-	-
10	Verbetering	Verbetering	Verbetering
10.1	Algemeen	Algemeen	Incident, non-conformiteit en corrigerende maatregelen
10.2	Non-conformiteit en corrigerende maatregelen	Non-conformiteit en corrigerende maatregelen	Continue verbeteringen
	-	-	10.2.1 Continue verbetering doelstellingen
	-	-	10.2.2 Continue verbetering proces
10.3	Continue verbeteringen	Continue verbeteringen	-

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Literatuur[bewerken | brontekst bewerken]

Bronnen, noten en/of referenties

↑ ISO quality management principles. ISO. Gearchiveerd op 19 november 2016. Geraadpleegd op 9 januari 2017.
↑ Beoogde industrie-specifieke resultaten van het management systeem. Moet worden afgestemd met "4. the context of the organization"
↑ (onderverdeeld in drie gedeelten: "high-level structuur, "identieke kern teksten, en gemeenschappelijke termen en kern definities
↑ Nadruk op leiderschap,niet louter beheer (management) zoals in vorige standaarden was uiteengezet - Meer rekenschap (accountanbility) en betrokkenheid (involvement)
↑ Hier komt risico gebaseerd denken (Risk based thinking) tot uitdrukking en vereist een proactieve benadering. Doelstellingen moeten meetbaar zijn, gemonitoord, gecommuniceerd en bijgewerkt worden,
↑ Dit is de enige clausule die standaard specifiek is. Deze clausule zal met product- en sectorspecifieke subclausules worden uitgebreid, per product/sector verschillend. Ook als activiteiten zijn geoutsourceerd vallen ze hieronder

[1] ISO quality management principles. ISO. Gearchiveerd op 19 november 2016. Geraadpleegd op 9 januari 2017.

[2] Beoogde industrie-specifieke resultaten van het management systeem. Moet worden afgestemd met "4. the context of the organization"

[3] (onderverdeeld in drie gedeelten: "high-level structuur, "identieke kern teksten, en gemeenschappelijke termen en kern definities

[4] Nadruk op leiderschap,niet louter beheer (management) zoals in vorige standaarden was uiteengezet - Meer rekenschap (accountanbility) en betrokkenheid (involvement)

[5] Hier komt risico gebaseerd denken (Risk based thinking) tot uitdrukking en vereist een proactieve benadering. Doelstellingen moeten meetbaar zijn, gemonitoord, gecommuniceerd en bijgewerkt worden,

[6] Dit is de enige clausule die standaard specifiek is. Deze clausule zal met product- en sectorspecifieke subclausules worden uitgebreid, per product/sector verschillend. Ook als activiteiten zijn geoutsourceerd vallen ze hieronder

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]