Dhoni

Een dhoni (ook geschreven als thoni of doni) is een traditioneel multifunctioneel zeilschip met een motor of driehoekig of vierkant zeil dat wordt gebruikt in de Malediven, de oostkust van Zuid-India en Sri Lanka.^[1] Variërend in grootte en vorm, wordt het gebruikt als vissersboot, veerboot, handels- en vrachtschip.

Oorsprong[bewerken | brontekst bewerken]

Etymologie[bewerken | brontekst bewerken]

De term dhoni heeft een Dravidische (Tamil - Malayalam) oorsprong, afgeleid van het stamwoord tull dat 'graven' betekent, omdat de eerste dhoni's werden gemaakt van een uitgeholde boomstam.^[2] ^[3] ^[4] ^[5]

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Het woord toni wordt genoemd in een Tamil-inscriptie van ongeveer 1200/1256 v.Chr. uit Krishnapattinam aan de kust van Andhra Pradesh.^[6] Het Tamil-, Kannada- en Konkani-woord voor een kleine boot is doni en het Malayalam-woord voor een kleine boot is tuoni. Dat de woorden op elkaar lijken komt misschien door de handelsbetrekkingen tussen Arabieren en de Konkani-bevolking in Goa en andere havensteden in Konkan en zuidwestelijk India.

De dhoni is een van de oudst bekende zeeschepen op de Malediven, vaak gebruikt door vissers. Meestal werden ze gemaakt van kokospalmhout. Tijdens de industriële revolutie stapten veel vissers over van een zeilende op een gemechaniseerde dhoni.

De VOC, die in de 17e en 18e eeuw aan de Coromandelkust veel handelsposten had, maakte ook veel gebruik van dhoni's voor het vervoer van goederen en personen langs de kust en naar de Oost-Indiëvaarders die op de rede lagen, aangezien er geen natuurlijke havens waren. De branding vormde daarbij altijd een gevaarlijke hindernis.^[7]

James Welsh vertelde over zijn 40-jarige dienst in India in het begin van de 19e eeuw en beschreef de dhoni:

'De Doney, of Tony, van de oostkust, is een groot onhandig schip en vervoert zeer zware ladingen, zelfs naar de havens aan de westkust. Ze hebben één mast en een vierkant zeil, soms met een klein topzeil . Ze worden zeewaardig geacht, maar hebben geen accommodatie voor Europeanen en zijn over het algemeen zeer zware zeilers.'^[8]

Bouw[bewerken | brontekst bewerken]

Vroeger werden dhoni's gebouwd zonder ontwerp. De meester-timmerman nam maten op en gaf instructies aan de timmerlieden.^[9] Hedendaagse dhoni's worden vaak gebouwd met glasvezel. Dhoni's uitgerust met dieselmotoren worden op grote schaal gebruikt op vakantie-eilanden ten behoeve van de duiksport. Hun lage vrijboord is ideaal voor deze activiteit.

De eilanden van de Malediven hebben een uitgebreide vissersvloot van in eigen land gebouwde schepen, die elk acht tot twaalf personen kunnen vervoeren. Dit zijn bijna allemaal varianten van de dhoni. In plaats van het traditionele kokoshout wordt bij de bouw steeds vaker geïmporteerd hout uit Zuidoost-Azië gebruikt. De belangrijkste locatie voor het bouwen van dhonis is in Alifushi op het Raa-atol. Het bouwen is nog steeds een traditioneel ambacht op de Malediven en jonge leerlingen worden opgeleid door bekwame vakmensen. De bouw van boten gemaakt van hout neemt zo'n 60 dagen in beslag.

Modernisering[bewerken | brontekst bewerken]

Met een lening van 3,2 miljoen dollar van de International Development Association (IDA) werden de meeste boten in de jaren tachtig gemechaniseerd.^[10] Hoewel de toevoeging van motoren brandstofkosten toevoegde aan de bedrijfskosten, resulteerde dit in een verdubbeling van de visvangst tussen 1982 en 1985. Bovendien vestigde de vangst van 82.000 ton in 1992 een record; in 1987 bedroeg de vangst bijvoorbeeld 56.900 ton.^[10]

Bronnen[bewerken | brontekst bewerken]

Romero Frias (2003), The Maldive Islanders: A Study of the Popular Culture of an Ancient Ocean Kingdom, Nova Ethnographia Indica, ISBN 978-84-7254-801-5

Bronnen, noten en/of referenties

Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Dhoni (fishing vessel) op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.

Referenties

↑ (en) Barnes, Ruth (22 december 2015), Ships and the Development of Maritime Technology on the Indian Ocean. Routledge, p. 154. ISBN 978-1-317-79343-4.
↑ (en) Rajamanickam, G. Victor (2004), Traditional Indian Ship Building: Memories, History, Technology. New Academic Publishers, p. 79. ISBN 978-81-86772-13-3.
↑ (en) India, Marine Biological Association of (1990), Journal of the Marine Biological Association of India. Marine Biological Association of India., p. 30.
↑ Centamiḻc Coṟpiṟappiyal Pērakaramutali: A Comprehensive Etymological Dictionary of the Tamil Language. International Institute of Tamil Studies, Government of Tamil Nadu (2004), p. 200.
↑ (en) Mathew, Kuzhippalli Skaria (1996), Indian Ocean and Cultural Interaction, A.D. 1400-1800. Pondicherry University, p. 198. ISBN 978-81-900166-3-6.
↑ Subbarayalu, Y. (2009), Nagapattinam to Suvarnadwipa: Reflections on the Chola Naval Expeditions to Southeast Asia. Institute of Southeast Asian Studies, Singapore, "A Note on the Navy of the Chola State", 91–95. ISBN 978-981-230-937-2.
↑ Haafner, Jacob (1997), De Werken van Jacob Haafner, deel 1. Walburg Pers. ISBN 9060117778.
↑ Welsh, James (1830), Military reminiscences; extracted from a journal of nearly forty years' active service in the East Indies. Smith, Elder, and Co, Londen, p. 78.
↑ Romero Frías 2003.
↑ ^a ^b Maldives: A Country Study:Fishing. Library of Congress, Washington D.C. (1994). Geraadpleegd op 4 February 2009.

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]

Malediven-etnografie Deel 4 (vissen en reizen)

[1] (en) Barnes, Ruth (22 december 2015), Ships and the Development of Maritime Technology on the Indian Ocean. Routledge, p. 154. ISBN 978-1-317-79343-4.

[2] (en) Rajamanickam, G. Victor (2004), Traditional Indian Ship Building: Memories, History, Technology. New Academic Publishers, p. 79. ISBN 978-81-86772-13-3.

[3] (en) India, Marine Biological Association of (1990), Journal of the Marine Biological Association of India. Marine Biological Association of India., p. 30.

[4] Centamiḻc Coṟpiṟappiyal Pērakaramutali: A Comprehensive Etymological Dictionary of the Tamil Language. International Institute of Tamil Studies, Government of Tamil Nadu (2004), p. 200.

[5] (en) Mathew, Kuzhippalli Skaria (1996), Indian Ocean and Cultural Interaction, A.D. 1400-1800. Pondicherry University, p. 198. ISBN 978-81-900166-3-6.

[:0-6] Subbarayalu, Y. (2009), Nagapattinam to Suvarnadwipa: Reflections on the Chola Naval Expeditions to Southeast Asia. Institute of Southeast Asian Studies, Singapore, "A Note on the Navy of the Chola State", 91–95. ISBN 978-981-230-937-2.

[7] Haafner, Jacob (1997), De Werken van Jacob Haafner, deel 1. Walburg Pers. ISBN 9060117778.

[8] Welsh, James (1830), Military reminiscences; extracted from a journal of nearly forty years' active service in the East Indies. Smith, Elder, and Co, Londen, p. 78.

[FOOTNOTERomero_Frías2003-9] Romero Frías 2003.

[LOC-10] Maldives: A Country Study:Fishing. Library of Congress, Washington D.C. (1994). Geraadpleegd op 4 February 2009.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]