Diligentiae Omnia

Diligentiae Omnia was een Nederlands letterkundig genootschap, gericht op de algehele verbetering van de letterkunde, in 1765 opgericht door Johannes Lublink junior met een aantal mensen uit de kring rond Pieter Meijer, maar ook met mensen van daarbuiten. Het blijft tot halverwege de jaren 1780 functioneren.

Men vertaalde literair theoretische geschriften uit het Frans en het Duits, en voegde daar eigen inzichten aan toe. Ook vertaalde men werk van de Nederlandse estheticus Frans Hemsterhuis. Daarnaast sprak uit verschillende verhandelingen een sterke betrokkenheid bij het Republikeinse gedachtegoed dat op Santhorst door Petrus Burman in ere werd gehouden. Het genootschap had ook een sterke band met de opkomende vrijmetselarij. Verschillende verhandelingen werden in het tijdschrift de Algemeene Oefenschoole gepubliceerd.^[1] Veel aandacht kreeg het schrijven van toneelstukken, mede door deelname aan het genootschap van een groep toneelschrijvers die zich verenigd hadden in Oefening beschaaft de Kunsten.^[2] Het genootschap bestond uit ongeveer 15 deelnemers en vergaderde tweewekelijks in de Oude Doelen.

Het genootschap publiceerde een bundel met verhandelingen, getiteld: Redevoeringen, gehouden in het genootschap Diligentiae Omnia te Amsterdam; 1766-1777 met bijdragen van de leden Harmanus Asschenberg (1726-1792), Antoni Hartsen (1719-1782), Jan Jacob Hartsinck (1716-1779), Arnoud de Lange (1740-1803), Johannes Lublink de Jonge (1736-1816), Jacob Lutkeman (ca. 1720-1782), Cornelis Jacob van der Lijn (1730-1799), Harmanus de Melander, Hermannus Gerardus Oosterdijk (1731-1795), Lucas Pater (1707-1781), Cornelis Ploos van Amstel (1726-1798), Jacob Ploos van Amstel (ca. 1735-na 1776), Jan Willem Roscam, Henri Jean Roullaud (1729-1790) en Laurens van Santen (1746-1798).

In juni 1771 richt Diligentiae een verzoek aan de burgemeesters om een monument voor Vondel in de Nieuwe Kerk op te richten. Diligentiae zorgde voor het ontwerp en voor de financiering. De controverse die daarover met de gereformeerde orthodoxie losbrandt is hevig, maar de gedenkplaat komt er.^[3] Diligentiae Omnia stimuleerde ook jong talent als Aagje Deken en Laurens van Santen.^[4]

Diligentiae Omnia (ledenbestand 1766-1787)
lid	geloof	dichtgenootschap	toneelschrijvers	toneel	Genootschappelijkheid	beroep	bijzonderheden
Asschenberg, Harmanus (1726-1792)	1766	dg.	Laus deo	Oeffening beschaaft de Kunsten	donderdags genootschap		lakenkoopman	Santhorster kring.1786 gedicht voor patriots burgemeester Daniel Hooft. In 1784 gedicht in de gedenkzuil voor Van der Capellen (aanw Stadsarchief Amsterdam). Eveneens gedichten op de bebloede mantel van Johan de Witt. Patriot. Leuke stukjes in Uylenbroek Epigrammatische Anthologie
Hartsen, Antoni (1719-1782)	1766	dg. Lam	Laus deo	Oeffening beschaaft de Kunsten	donderdags genootschap	mij. landbouw	koopman, bestuurder vrouwenhuis der doopsgezinden	Santhorster kring; ingetrouwd fam . Hooft
Hartsinck, Jan Jacob (1716-1779)	1766	ger.	Laus deo	bestuurder schouwburg; (schrijft toneelstukken), maar wschl. Niet in genootschappelijk verband.		Dir. Prov. Utr. Gen. Zeeuws Gen. Wet. Dir. Holl. Maatschappij Dir. Oec.Tak	bestuurder schouwburg; regent Amsterdam; regent oude mannenhuis; bestuurder WIC.
Helvetius, Janus (1722-1772)	1766					la bien aimée; C & L; L & C	advocaat; filosoof	Santhorster kring, bevriend met Petrus Burman jr. Bicker Raye: ‘hij was een groot filosoof en kreunde sig nergens aan’. Dicht in latijn, bewonderaar Robert Smith en Isaac Newton, ziekelijk.
Lange, Arnoud de (1740-1803)	1766	lut.				C & L	boekhouder
Lijn, Cornelis Jacob van der (1730-1799),	1766	ger.		bestuurder schouwburg		la bien aimée; dir. Holl Mij.; lid Oec. Tak.; dir. Zeeuws Gen.	bestuurder schouwburg; 1759 regent van het Burgerweeshuis; regent van het Oudemannenhuis; regentenfamilie; koopman; assuradeur.	Redevoering over de nuttigheid der kunsten en wetenschappen 1767; Over A. Hoogvliet, beschrijving van de Hemelsche Stad verdedigt. 1769 Redevoering over het boek van job 1770
Lublink de Jonge, Johannes (1736-1816)	1766	lut.				Dir. Oec Tak; Lid C&L; L & C; Mij Redding.	koopman	Santhorster kring
Lutkeman, Jacob (ca. 1720-1782)	1766	lut.		Oeffening beschaaft de Kunsten; lid van pseudo genootschap Franco Cöllen (zie archief six)	donderdags genootschap	Lid Oec Tak		Maakt bijschrift op prent vrijzinnig luthers predikant Johan Diedrich Deiman
Melander Harmanus de (1720-1780)	1766					Lid Oec Tak; C & L
Nomsz, Joannes (1738-1803)	1766	lut.				geweigerd als lid van La bien aimée		Ruzie met H-J. Roullaud en de andere leden van Oefening Beschaafd de Kunsten
Oosterdijk, Hermannus Gerardus (1731-1795)	1766	ger.				Concordia et Libertate; Lid Oec. Tak; Mij Ned. Lett.; PUG; Zeeuws Gen. ; C & L; Mij Redding.	arts
Pater, Lucas (1707-1781)	1766	dg.	Laus deo	Oeffening beschaaft de Kunsten	donderdags genootschap		makelaar	Santhorster kring ; Gedicht op zwaard onthoofding Oldenbarneveldt
Ploos van Amstel, Cornelis (1726-1798)	1766	rem.				Initiatiefnemer Oec. Tak; lid Holl. Mij; Felix dep tek. Dir. Zeeuws Gen; C & L	regent weeshuis De Oranje-appel	Santhorster kring; Gedicht op zwaard onthoofding Oldenbarneveldt
Ploos van Amstel, Jacob (ca. 1735-na 1776)	1766	ger.				Lid Oec. Tak; Zeeuws Gen.; C&L; la bien aimée	arts	Santhorster kring; verdedigt Hugo de Groot; wil standbeelden voor Vondel en De Groot
Ros(k)cam, Jan Willem (vóór 1730 -1777)	1766					C&L		Santhorster kring; Verhand. Morgenwekker van staat (1772)
Roullaud, Henri Jean (1729-1790)	1766	waals	Laus deo	bestuurder schouwburg; Oeffening beschaaft de Kunsten	donderdags genootschap	Lid Oec Tak; C&L; la bien aimée	loontrekkend bestuurder schouwburg; koopman
Santen, Laurens van (1746-1798)	1766	rem.				la vertu	boekhouder	Santhorster kring; patriot
Grill, Abraham	1772	lut.				la bien aimée	mogelijk intermediair contact Swedenborg 1769; kapitein schutterij, keizersgracht huis met de hoofden; 1770-1776 regent Grills hofje Amsterdam.
Arntzenius, P.N. (1745-1799)	Na 1772					Lid Oec Tak; C&L;
Carull, Balthasar	na 1772	luthers				Lid Oec Tak; C&L; Felix	organist en orkestmeester Felix
Lennep, Cornelis van (1751-1813)	na 1772	ger.				Dir. Oec. Tak; la bien aimée		Santhorster kring
J.J. Warnsinck	Na 1772
N. S. van Winter (1718-1795)	na 1772	ger.	Laus deo, salus populo

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Marleen de Vries, Pieter Meijer (1718-1781), een uitgever als instituut in: Mededelingen van de Stichting Jacob Campo Weyerman 28/2 (2005), p. 81-103.
↑ C.B.F. Singeling, Gezellige schrijvers. Aspecten van letterkundige genootschappelijkheid in Nederland, 1750-1800 (Amsterdam 1991).
↑ Marleen de Vries, Over eerzucht en onsterfelijkheid in de achttiende-eeuwse literaire genootschappen. Dichten voor de eeuwigheid. in Literatuur. Jaargang 12. (Amsterdam 1995). Gearchiveerd op 16 oktober 2022.
↑ C.H.H. de Vries, Gespierde Zielen: Johannes Lublink (1736-1816): menslievendheid, sociabiliteit en welzijnspolitiek in de achttiende eeuw, diss. VU 2020.

[1] Marleen de Vries, Pieter Meijer (1718-1781), een uitgever als instituut in: Mededelingen van de Stichting Jacob Campo Weyerman 28/2 (2005), p. 81-103.

[2] C.B.F. Singeling, Gezellige schrijvers. Aspecten van letterkundige genootschappelijkheid in Nederland, 1750-1800 (Amsterdam 1991).

[3] Marleen de Vries, Over eerzucht en onsterfelijkheid in de achttiende-eeuwse literaire genootschappen. Dichten voor de eeuwigheid. in Literatuur. Jaargang 12. (Amsterdam 1995). Gearchiveerd op 16 oktober 2022.

[4] C.H.H. de Vries, Gespierde Zielen: Johannes Lublink (1736-1816): menslievendheid, sociabiliteit en welzijnspolitiek in de achttiende eeuw, diss. VU 2020.

[1]

[2]

[3]

[4]