Brontekst bekijken van Gambo (Canadese gemeente)

{{Infobox plaats in Canada
| land = Canada
| naam = Gambo
| area = [[Newfoundland en Labrador]]
| situering3 = [[Divisie Nr. 7 (Newfoundland en Labrador)|Divisie Nr. 7]]
| situeringnaam3 = [[Lijst van censusdivisies in Newfoundland en Labrador|Censusdivisie]]
| situering4 = [[Central Regional Service Board|Central Region]]
| situeringnaam4 = [[Regional service board]]
| km2 = 93,03
| inwoners = 1.816
| census = 2021
| dichtheid = 19,5
| netnummer = 709
| tijdzone = [[UTC−3:30]]
| burgemeester = 
| mapname = Newfoundland en Labrador
| lat_deg = 48
| lat_min = 47
| lat_sec = 00
| lat_dir = N
| lon_deg = 54
| lon_min = 13
| lon_sec = 00
| lon_dir = W
| image = 
| caption = 
| website =
| position = right
}}

'''Gambo''' is een gemeente (''[[town]]'') in de [[Canada (hoofdbetekenis)|Canadese]] provincie [[Newfoundland en Labrador]]. De plaats bevindt zich aan de [[Kittiwake Coast]] in het oosten van het eiland [[Newfoundland]].

== Geschiedenis ==
Het grondgebied van de huidige gemeente bestaat historisch gezien uit de nederzettingen [[Dark Cove]] en [[Middle Brook]], al is ook Gambo een historische naam voor de omgeving. Dark Cove kreeg in 1962 als eerste van beide [[gemeentevrij]]e plaatsen beperkt lokaal bestuur door de oprichting van een [[local improvement district (Canada)|local improvement district]] (LID).<ref name="HS"/> In 1965 annexeerde het LID de plaats Middle Brook en werd het hernoemd tot ''Dark Cove-Middle Brook''.

In 1970 werden ook de buurten Dark Cove West en Middle Brook North geannexeerd,<ref name="HS"/> waardoor de gemeente haar huidige grondgebied verkreeg.

In 1973 werd de naam veranderd naar ''Dark Cove-Middle Brook-Gambo'' en veranderde de status van de gemeente van een LID naar een [[rural district]].<ref name="HS">{{en}} {{pdf}} Government of Newfoundland and Labrador, ''[https://www.stats.gov.nl.ca/Publications/Historical/PDF/Historical_Statistics_of_Newfoundland_and_Labrador_V2_N5_1988.pdf Historical Statistics of Newfoundland and Labrador]'', Vol. 2, Newfoundland en Labrador, 1998, tabel A-9.</ref><ref>{{en}} [https://publications.gc.ca/collections/collection_2017/statcan/CS92-802-1976.pdf 1976 Census of Canada. Population: Geographic Distributions. Census Divisions and Subdivisions: Atlantic Provinces], table 3. [https://web.archive.org/web/20221123151059/https://publications.gc.ca/collections/collection_2017/statcan/CS92-802-1976.pdf Gearchiveerd] op 23 november 2022.</ref> In 1980 werd die lokale bestuursvorm door de provincieoverheid afgeschaft en werden alle ''rural districts'' automatisch ''towns''. Datzelfde jaar werd de naam tegelijk aangepast tot kortweg Gambo.<ref name="HS"/>

== Geografie ==
De gemeente ligt aan [[Freshwater Bay (Canada)|Freshwater Bay]], een 28&nbsp;km lange zijarm van [[Bonavista Bay]] aan de oostkust van het eiland [[Newfoundland]]. Gambo ligt aan [[Newfoundland and Labrador Route 320|provinciale route 320]] nabij de samenkomst ervan met de [[Trans-Canada Highway]]. In het zuiden van de gemeente mondt de rivier de [[Gambo (rivier)|Gambo]] uit in Freshwater Bay.

== Toerisme ==
De gemeente bestempelt zichzelf als de oostelijke toegangspoort tot de [[Kittiwake Coast]].<ref>{{en}} [http://www.townofgambo.com Town of Gambo], 2021. Geraadpleegd op 14 maart 2021.</ref> Er bevindt zich een [[museum]] dat gefocust is het leven van [[Joey Smallwood]] en op de dorpsgeschiedenis. Het gebouw doet tegelijkertijd dienst als [[bezoekerscentrum|informatiecentrum]] voor toeristen die de kustregio wensen te bezoeken.<ref>{{en}} Newfoundland and Labrador Tourism, [https://www.newfoundlandlabrador.com/plan-and-book/attractions/212979 'Smallwood Interpretation Centre & Kittiwake Coast Information Centre'], 2021. Geraadpleegd op 14 maart 2021.</ref>

== Demografie ==
Demografisch gezien is Gambo, net zoals de meeste afgelegen gemeenten op Newfoundland, aan het krimpen. Tussen 1976 en 2021 daalde de bevolkingsomvang van 2.994 naar 1.816. Dat komt neer op een daling van 1.178 inwoners (-39,3%) in 45 jaar tijd.

{{Tabel verticaal staafdiagram
| titel = Demografische ontwikkeling van Gambo
| balkruimte = 50
| schaalhoogte = 3000
| grote schaal = 500
| kleine schaal = 250
| 1976 |2994
| 1981 |2932
| 1986 |2723
| 1991 |2496
| 1996 |2339
| 2001 |2084
| 2006 |2072
| 2011 |1984
| 2016 |1978
| 2021 |1816
| opmerking = <small>Bron: [[Statistics Canada]] (1976–1986<ref name="HS"/>, 1991–1996<ref>{{en}} {{pdf}} Statistics Canada, [https://stats.gov.nl.ca/Statistics/Topics/census1996/PDF/1996_Pop_NL_CCS.PDF 'Population of Communities by Census Consolidated Subdivision (CCS). Newfoundland and Labrador, 1991 and 1996 Census'], 1998.</ref>, 2001–2006<ref>{{en}} {{pdf}} Statistics Canada, [https://stats.gov.nl.ca/Statistics/Topics/census2006/PDF/2006_Communities_CCS.pdf 'Population of Communities by Census Consolidated Subdivision (CCS). Newfoundland and Labrador, 2006 Census'], 2009.</ref>, 2011–2016<ref>{{en}} {{pdf}} Statistics Canada, [https://www.stats.gov.nl.ca/Statistics/Topics/census2016/PDF/CCS_Community_2016.pdf '2016 Census Population, by 2011 Census Consolidated Subdivision (CCS) by Community, Newfoundland and Labrador'], 2018.</ref>, 2021<ref>{{en}} Statistics Canada, [https://www12.statcan.gc.ca/census-recensement/2021/dp-pd/prof/details/page.cfm?Lang=E&SearchText=Gambo&DGUIDlist=2021A00051007047 'Census Profile, 2021 Census of Population – Data table. Gambo, Town (T), Newfoundland and Labrador (Census subdivision)'], 2022. [https://web.archive.org/web/20230712112145/https://www12.statcan.gc.ca/census-recensement/2021/dp-pd/prof/details/page.cfm?Lang=E&SearchText=Gambo&DGUIDlist=2021A00051007047 Gearchiveerd] op 12 juli 2023.</ref>)</small>
}}

=== Taal ===
In 2021 had 99,7% van de inwoners van Gambo het [[Engels (hoofdbetekenis)|Engels]] als [[moedertaal]] (waarvan 0,6% als gedeelde moedertaal).<ref name="CW"/> Het vijftal anderen was die taal machtig.<ref name="CW"/> 

Hoewel slechts vijf mensen (0,3%) het [[Frans (hoofdbetekenis)|Frans]] als moedertaal hadden, waren er 25 mensen die die andere Canadese landstaal konden spreken (1,4%).<ref name="CW"/> De meest gekende taal naast het Engels of het Frans was het [[Nederlands]], met naar schatting vijftien mensen die die taal anno 2021 machtig waren.<ref name="CW">{{en}} Statistics Canada, '[https://www12.statcan.gc.ca/census-recensement/2021/dp-pd/prof/details/page.cfm?Lang=E&SearchText=Gambo&DGUIDlist=2021A00051007047 Census Profile, 2021 Census of Population – Profile table. Gambo, Town (T), Newfoundland and Labrador (Census subdivision)]', 2022.</ref>

== Gezondheidszorg ==
[[Gezondheidszorg]] wordt in de gemeente aangeboden door het Dr. Brian Adams Memorial Community Health Centre. Deze lokale zorginstelling valt onder de bevoegdheid van de [[gezondheidsautoriteiten van Canada|gezondheidsautoriteit]] [[Central Health]] en biedt de inwoners uit de omgeving basale [[eerstelijnszorg]] aan.<ref name="CH">{{en}} Central Health, [https://www.centralhealth.nl.ca/isles-of-notre-dame-kittiwake-coast 'Isles of Notre Dame, Kittiwake Coast'], 2021. Geraadpleegd op 25 april 2021. [https://web.archive.org/web/20210426110821/https://www.centralhealth.nl.ca/isles-of-notre-dame-kittiwake-coast Gearchiveerd] op 26 april 2021.</ref>

== Galerij ==
<gallery widths="176" lengths="115">
Gambo, Newfoundland, Canada.jpg|Monding van de rivier [[Gambo (rivier)|Gambo]] in Freshwater Bay aan de zuidrand van het dorp
Gambo Memorial Park 1.jpg|Toengangsbord voor Loggers Memorial Park, een park ter ere van het houthakkersverleden
</gallery>

== Geboren ==
* [[Joey Smallwood]] (1900-1991), eerste premier van Newfoundland

== Zie ook ==
* [[Lijst van gemeenten in Newfoundland en Labrador]]
* [[DRL Coachlines]], de trans-Newfoundlandse busdienst die een halte te Gambo heeft.<ref>{{en}} DRL, [https://drl-lr.com/schedule-and-fares/ 'Schedule and Fares']. Geraadpleegd op 9 april 2023. [https://web.archive.org/web/20230411191036/https://drl-lr.com/schedule-and-fares/ Gearchiveerd] op 11 april 2023.</ref>

{{Appendix}}
{{Coor title dms|48|47|00|N|54|13|00|W|type:city_scale:50000_region:CA}}

[[Categorie:Gemeente van Newfoundland en Labrador]]