Gebruiker:Dick Bos/Kladblok11

oud concept dat ik nog steeds niet heb afgemaakt d.d. 2012-07-20 / geupdate 2013-05-21

(het begint met de titel: Het Utrechts Landschap (check naam!))

urgent: zoek onafhankelijke bron(nen)
bijv: Landschapsgids ?

Doelstelling:
zie website etc.

(Het) Utrechts Landschap is een particuliere natuurbeschermingsorganisatie die haar activiteiten ontplooit in de Nederlandse provincie Utrecht. Het is een stichting. Het is de oudste van de …. provinciale Landschappen in Nederland. Per 2013 beheert Utrechts Landschap in totaal … ha. natuurgebieden. Daarnaast …. molens etc.

Doelstelling

Art. 2 van de statuten van de “Stichting Het Utrechts Landschap” luidt: grotequote Het doel van de stichting is het bevorderen van het behoud van het natuur- en landschapsschoon in de provincie Utrecht. Onder natuur- en landschapsschoon wordt verstaan al datgene wat tot de aantrekkelijkheid van het landschapsbeeld bijdraagt, waartoe mede kunnen worden gerekend de merkwaardigheden op het gebied der natuur-historie en de voortbrengselen van menselijke werkzaamheid, welke door hun vorm, ligging of ouderdom de waarde van het landschapsbeeld verhogen.

Hoe Utrechts Landschap haar doel probeert te verwezenlijken wordt weergegeven in art. 3: De stichting tracht haar doel te bereiken door: a. het in bezit verwerven, beheren en exploiteren van voor het doel geschikte onroerende goederen; b. het verstrekken van voorlichting op het gebied van het natuur- en landschapsschoon, onder meer door middel van het organiseren van excursies, rondleidingen en tentoonstellingen; c. het bijeenbrengen van gelden, nodig ter bereiking van het doel; d. bemoeiingen bij overheid, corporaties en particulieren tot het verwerven van steun voor haar streven; e. alle andere wettige middelen, welke voor het doel van de stichting bevorderlijk kunnen zijn.

geciteerd in Zwart 1990, p. 4

Het verwerven van terreinen die waardevol zijn voor natuur en landschap in de provincie Utrecht is dus de eerste en belangrijkste werkzaamheid van Utrechts Landschap. Sinds de oprichting heeft Utrechts Landschap zo'n …. natuurgebieden met een totale groote van … ha. in bezit verworven; deels door schenkingen, deels door aankopen. Onder deze natuurgebieden zijn landgoederen, bospercelen, uiterwaarden.

Ook terrein die aangekocht worden vanwege landschappelijke of cultuurhistorische waarde krijgen het predikaat “natuurgebied” opgeplakt. Vervolgens zal Utrechts Landschap trachten de natuurwaarde van een dergelijk gebied te handhaven en zo mogelijk te vergroten. Daarna gelden voor het beheer de volgende uitgangspunten in volgorde van belangrijkheid: het instandhouden van de archeologische en cultuurhistorische waarden, het instandhouden en zo mogelijk vergroten van de landschappelijke waarde, en tenslotte het bieden van mogelijkheden voor rustige vormen van recreatie. ref Zwart 1990, p. 4/5

Organisatie

Bestuur zie Zwart 1990, p. 5/6 Personeel: vroeger rentmeester; toen: directeur / rentmeester en nu directeur..... etc.

Geschiedenis

Oprichting en eerste jaren

De Stichting Het Utrechts Landschap is opgericht op 9 maart 1927 in Amsterdam door NM.

in 1927 opgericht, o.a. door de toenmalige commissaris der Koningin van de provincie Utrecht check wiki, mr. H. Th. 's Jacob. Hij werd daarbij geadviseerd door mr. P.G. van Tienhoven, bestuurslid van de in 1905 opgerichte Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten in Nederland check wiki/check naam. Van Tienhoven was penningmeester van Natuurmonumenten (geweest?) en was deskundig op het terrein van het verwerven van financiële middelen voor de aankoop van natuurgebieden, zonder overheidssteun. De eerste aankoop van Het Utrechts Landschap in 1927, het Lockhorsterbos tussen Amersfoort en Leusden, werd gefinancierd met een obligatielening. Dat gebeurde een jaar later ook bij de aankoop van Over Holland in Nieuwersluis aan de Vecht.

In 1933 werden het Ridderoordse bos en Splinterenburg bij Bilthoven, samen meer dan 200 ha., verworven en in 1936 de Maartensdijkse bossen, 150 ha. In datzelfde jaar werden de Napoleonsdennen bij Woudenberg aan de stichting geschonken; dit kleine gebiedje zou later sneuvelen bij de aanleg van een weg. De aankoop van het Ridderoordse bos verhinderde dat het gebied veranderd werd in een villapark.

In de dertiger jaren werd veel minder in de natuur gerecreëerd dan nu het geval is: “de mensen kwamen eigenlijk heel weinig in de bossen. Het publiek had veel minder vrije tijd dan tegenwoordig, bovendien had men ook een zekere angst voor het bos, men was eenvoudig bang om te verdwalen” - aldus de oud-burgemeester van Rhenen, T.T. Bijleveld, die in 1938 lid van het dagelijks bestuur van de stichting Het Utrechts Landschap werd.

Vanaf 1927 had de stichting jonkheer E. de Jonge deeltijds als rentmeester in dienst. Eén van de dingen die hij aanpakte was dat hij in de monotone naaldbossen loofhout plantte. Ook was hij verantwoordelijk voor de beplanting van lanen.

Vanaf de oprichting in 1927 was de commissaris der Koningin van de provincie Utrecht qualitate qua voorzitter van de stichting. Een bioloog adviseerde het bestuur. In de eerste jaren was dat prof. dr. G.J. van Oordt.

Aanvankelijk gaf de stichting het tijdschrift Van Buiten uit, dat in mei 1988 werd omgedoopt tot Mijn Landschap en vanaf die tijd in kleur en in een groter formaat verscheen.

De Tweede Wereldoorlog

p. 14

De tweede helft van de twintigste eeuw

In 1952 werd het Vijverbos in Harmelen (groot 22 ha.) aangekocht. Een jaar later werden de Grebbeberg en de Laarsenberg bij Rhenen verworven, samen 140 ha. In de jaren vijftig en zestig werden ook drie aaneengesloten gebieden bij De Bilt in fasen verworven: Houdringe, Heyntjeskamp en Beerschoten. verder p. 15

1974: aanstelling van Henk Lugtmeijer als directeur-rentmeester (Straus 1990, p. 15) doe ook het boekje van Lugtmeijer!

kort voor of in het begin van 1977: verwerving van Het Amerongse Bos (zie C.A. Schip (1977) – 'Amerongen: het Bos voor het Landschap en het Kasteel voorgoed gered' in Van Buiten, 2e jrg. nr. 1 (april 1977)

In 1977 werd het gouden lustrum van het Utrechts Landschap gevierd. De huisstijl werd vernieuwd: drie witte planken en een veelal open witte afsluitboom. Er werd een promenadeconcert gegeven door het Utrechts Symfonie Orkest op het voorplein van Kasteel Renswoude en in en rond Amerongen kreeg de “Week van het Landschap” een extra feestelijk karakter. Van Buiten 2e jrg. nr. 1, 2 en 3 (foto aankondiging in “Van Buiten”)

Van Buiten jaargang 2e jrg. 1977 nr. 1 (april 1977): Schilp, C.A. - 'Amerongen, het Bos voor het Landschap; het Kasteel voorgoed gered' 4 pp. nr. 2 (juni 1977): Schilp, C.A. - 'Heil onze jubilaresse!' 3 pp an. - 'Dit is het Utrechts Landschap' 4 pp an. - 'Oud-rentmeester Jhr. E.C.A. de Jonge, een even vertrouwde als toegewijde hand 1 p.

3e jrg. 1978 nr. 1(april 1978): speciaal 'Oostbroek'-nummer, ter gelegenheid van de aankoop van Oostbroek. nr. 2 (juli 1978): enkele artikeltjes over Remmerdense Heide.

In 1978 worden “consuls” aangesteld voor elke bezitting van het Utrechts Landschap. (Van Buiten, 3e jrg. nr. 3 (sept. 1978): an. - 'Veel reacties op Consul-plan')

Utrechts Landschap in de 21e eeuw

Uitbreiding van bezit in omgeving Amersfoort: Stoutenburg / Birkhoven Belangrijke nieuwe terreinen: Palts, Vliegbasis Soesterberg

nieuwe rentmeester per …. 2012: nieuwe directeur

ca. 2012: naam gewijzigd van "Het Utrechts Landschap" (afgekort: HUL) naar "Utrechts Landschap" (UL).

Oostbroek

In 1978 deed de Stichting Het Utrechts Landschap een belangrijke aankoop: het landgoed Oostbroek. (check wiki) Het laat negentiende-eeuwse landhuis, dat vanaf de A28 goed te zien is, biedt onderdak aan het bureau van de stichting.

Voor 1978 verrichtte de stichting haar werkzaamheden in een sfeer van semi-professionaliteit, maar met de vestiging van het bureau van de stichting op Oostbroek werd daarin verandering gebracht. Oostbroek heeft sinds 1978 ook enige tijd onderdak geboden aan de Stichtse Milieufederatie en de consulent natuur- en milieueducatie en biedt thans nog onderdak aan Landschap Erfgoed Utrecht, na ook de voorganger daarvan, Landschapsbeheer Utrecht, in huis gehad te hebben.

Terreinen en terreinbeheer

zie bijv . Zwart p. 5f

en zie: Terreinen in eigendom en beheer van Utrechts Landschap ofzo. vgl. andere landschappen / NM / SBB etc.

Bronnen

• Brand, Hans & Jan Brand (1990). Het Utrechts Landschap : natuurlijk hart van Nederland. Stichting Het Utrechts Landschap, De Bilt. etc
• Straus, Cees (1990) – 'Het landschap van Utrecht'. In: Brand & Brand 1990, p. 6 – 21.
• Zwart, Marnix (1990) – Het Utrechts Landschap : een praktijkverslag. Praktijkverslag Vakgroep Bosbouw, sectie Bosteelt en Bosoecologie, LU Wageningen.
• van der Zee, Jelle, Nick Meijdam, Sacha van Breukelen, Marcel Witte, Wim Breedveld, Willemien de Groot, Maarten de Jongh (red.) ([2002]). Utrechts Landschapsgids. Stichting Het Utrechts Landschap, De Bilt. OCLC 67036392

Archief UL in Utrechts Archief:
http://www.hetutrechtsarchief.nl/collectie/archiefbank/archieftoegangen/zoekresultaat?miview=inv2&micode=373&mizig=210&mizk_alle=#inv3t2