Gebruiker:Duivelwaan/Navigatiesjablonen

Samenvatting van het voorstel

1. Het ontwerp van en:Template:Navbox en de bijbehorende zogeheten 'Navbox Suite' wordt overgenomen op de Nederlandstalige Wikipedia
2. Alle navigatiesjablonen worden zo gemaakt dat ze standaard ingeklapt zijn, enkele uitzonderingen daargelaten.
   Als er meerdere navigatiesjablonen op één artikel worden gebruikt, dan worden die met behulp van sjabloon:Uitklappen gegroepeerd in een inklapbaar boxje
3. Het streefdoel gaat worden om aanzienlijk meer artikelen dan voorheen van een navigatiesjabloon te voorzien

Toelichting

Korte introductie voor degenen die minder bekend zijn met het begrip 'navigatiesjabloon'

Op de Nederlandstalige Wikipedia worden onderaan de artikelen veel zogeheten navigatiesjablonen geplaatst. Het gaat hier om een box die een opsomming van links naar verwante artikelen bevat. Deze navigatiesjablonen dienen als extra hulpmiddel voor de lezer om gelijksoortige artikelen te vinden over een onderwerp. Het is dus eigenlijk een uitgebreide en in een sjabloon gegoten vorm van de op artikelen ook wel gebruikelijke "Zie ook"-sectie. Deze "Zie ook"-sectie heeft als nadeel dat zij snel te omvangrijk wordt, en zodoende is het navigatiesjabloon bedacht om orde in de chaos te scheppen in het onderste gedeelte van een artikel.

Nota bene: Op de Engelstalige Wikipedia wordt met een navigatiesjabloon zowel een sjabloon onderaan de pagina als een zijbalksjabloon bedoelt. Als ik de benaming navigatiesjabloon in dit voorstel gebruik, bedoel ik echter nadrukkelijk het sjabloon onderaan de pagina, en niet het zijbalksjabloon.

Het ontwerp van en de bijbehorende zogeheten 'Navbox Suite' wordt overgenomen op de Nederlandstalige Wikipedia

Op dit moment maken alle navigatiesjablonen op de Nederlandstalige Wikipedia gebruik van het overkoepelende, zogeheten Navbox-sjabloon. Het eerste punt van mijn voorstel is de suggestie dat het ontwerp van deze Navbox veranderd moet worden naar een ontwerp dat is afgeleid van het Navbox-sjabloonontwerp op de Engelstalige Wikipedia. De Navbox die op de Engelstalige Wikipedia gebruikt wordt, heeft mijn inziens een duidelijker, mooier en bruikbaarder ontwerp:

• Het ontwerp is duidelijker. De kleurstellingen en de manier waarop de tekst uitgelijnd is, geven een overzichtelijker beeld.
  • Er wordt gebruikt gemaakt van verschillende kleurstellingen voor de linkerkolom en de rechterkolom van het navigatiesjabloon. De kleurstelling van de linkerkolom is donkerder dan de rechterkolom. Dit zorgt voor een duidelijk onderscheid tussen de naam van een groep links in de linkerkolom, en de daarbij behorende links in de rechterkolom.
  • Er een wit lijntje aangebracht tussen de rijen van de linkerkolom, wat een visueel beter beeld geeft waarbij het oog sneller ziet bij welke groepsnaam een willekeurige link hoort. Dit witte lijntje loopt door in het wit van de rechterkolom, waardoor er ook nog eens meer afstand tussen de verschillende groepen links zit.
  • Ook de tekst is beter uitgelijnd: er zit een grotere afstand tussen de groepsnaam en de daarbij behorende links. Op het Navbox-sjabloon dat op dit moment op de Nederlandstalige Wikipedia wordt gebruikt, zitten de groepsnaam en de daarbij behorende links zó dicht op elkaar dat ze bij wijze van spreken tegen elkaar schuren. Dit geeft op dit moment een rommelig en onoverzichtelijk beeld, en een grotere afstand tussen de twee zou dit oplossen.
  • De invoer van links bij het aanmaken van een sjabloon geschiedt iets anders: men voert de links in als een lijst, onder elkaar, en van voor van een asterisk voorzien (De manier waarop je met Wiki-markup ook in een artikel een puntsgewijze lijst zou maken). Het sjabloon converteert dit dan in de uiteindelijke weergave tot een opsomming van links die achter elkaar staat, zoals gebruikelijk in een navigatiesjabloon op zowel de Nederlandstalige als de Engelstalige Wikipedia. Echter, het puntje tussen twee links is iets vetter gedrukt op de Engelstalige Wikipedia dan op de Nederlandstalige Wikipedia. Dit is visueel duidelijker. Ook de invoer van de links voor een nieuw navigatiesjabloon is duidelijker, omdat je aan een lijst van links werkt die onder elkaar staat, in plaats van een grote ongeorganiseerde groep van links.
• Het ontwerp is mooier. Dat is natuurlijk maar een mening, maar het is wel ook een mening die vaker al is uitgesproken, zowel op de overlegpagina van het Navbox-sjabloon, als in de Kroeg.
• Het ontwerp is bruikbaarder. Het biedt veel meer mogelijkheden tot maatwerk voor een specifiek navigatiesjabloon. Er kan een derde en mogelijkerwijs zelfs een vierde kolom tussen de linker- en rechterkolom ingevoegd worden, waardoor er ruimte is voor een eventuele extra onderverdeling van de groepen links. Voor een uitputtende lijst van de mogelijkheden voor maatwerk, zie en:Template:Navbox with columns, en:Template:Navbox subgroup, en:Template:Navbox with collapsible groups, en en:Template:Navbox with columns.

Alle navigatiesjablonen worden zo gemaakt dat ze standaard ingeklapt zijn, enkele uitzonderingen daargelaten

Zeker op korte artikelen kunnen navigatiesjablonen een storend grote hoeveelheid ruimte innemen. Zeker na inachtneming van mijn andere streefdoel, om aanzienlijk meer artikelen van een navigatiesjabloon te voorzien, zal het nodig blijven zijn om de rust te bewaren in het onderste gedeelte van een artikel door middel van het standaard ingeklapt houden van een sjabloon. In navolging van de Engelstalige Wikipedia heeft het mijn inziens dan ook de voorkeur om alle navigatiesjablonen zo te maken dat ze standaard ingeklapt zijn. Alleen voor zeer kleine navigatiesjablonen, die niet heel veel groter zijn dan een ingeklapt navigatiesjabloon, is dit niet nodig.

Als er meerdere navigatiesjablonen op één artikel gebruikt worden, wat best vaak voorkomt, dan kunnen ze samen tot één box inklapbaar gemaakt worden met sjabloon:Uitklappen.

Het streefdoel gaat worden om aanzienlijk meer artikelen dan voorheen van een navigatiesjabloon te voorzien

Het voordeel van navigatiesjablonen ten opzichte van de categorieën is meervoudig:

• Ze zijn vaak meer associatief thematisch dan categorieën. Zeker op de Engelstalige Wikipedia wordt een navigatiesjabloon veelal gebruikt als een verzameldoos van verbanden tussen artikelen. Een categorie daarentegen is zeer specifiek: de artikelen in één willekeurige bodemcategorie hebben vaak enorm veel eigenschappen gemeen. Waar een categorie een hiërarchische indeling is, hebben navigatiesjablonen bij uitstek als voordeel dat ze, mits juist gebruikt, verwantschappen aangeven, zowel nauw verwante als meer losjes verwante onderwerpen. Dit maakt het mogelijk voor een lezer, die zich vanuit een leermotivatie probeert te verdiepen in een onderwerp, om een overzicht te krijgen van welke artikelen nog meer van belang worden geacht voor het inlezen over een bepaald onderwerp. Het gebruiken van Wikipedia om een dieper inzicht in een onderwerp te verkrijgen staat los van het opzoeken van een enkel feit om e.e.a. te verifiëren voor wat voor reden dan ook, de andere primaire reden waarom veel mensen Wikipedia-artikelen bezoeken. Beiden zijn belangrijke tekstdoelen om rekening mee te houden bij het opstellen van artikels. Wikipedia is zowel een naslagwerk als een zo nu en dan zeer leesbaar leermiddel. De categorieën lijken meer toegespitst op de rol van Wikipedia als zeer gestructureerd naslagwerk, waarin het mogelijk is voor een gebruiker, die een specifiek brokje informatie wil verifiëren, om dat specifiek brokje informatie te vinden en te gebruiken. De navigatiesjablonen lijken daarentegen meer toegespitst op de rol van Wikipedia als leermiddel, waarbij een gebruiker zich kan verdiepen in een bepaald interessegebied en daar al klikkend op wikilinks meer te weten over kan komen. Ik ben dan ook van mening dat zowel de categorieën als de navigatiesjablonen op hun eigen manier nuttig zijn en dus niet dubbelop zijn.
• Ik durf er geen harde uitspraken over te doen bij gebrek aan gegevens, maar ik vermoed dat de navigatiesjablonen door alledaagse Wikipedialezers vaker gebruikt worden dan dat zij de categorieën gebruiken.
• De samenstelling van de links in een navigatiesjabloon kan op één plek aangepast en bewerkt worden. Bij een categorie moet men elk artikel afzonderlijk bewerken om deze samenstelling aan te passen. Daarnaast biedt een navigatiesjabloon meer vrijheid voor het toevoegen van eventuele links naar overkoepelende of aangrenzende lemma's die niet direct in dezelfde categorie passen als het artikel zelf, maar er wel verband mee houden.

Ik plaats hierbij nadrukkelijk de kanttekening dat het niet nodig zal zijn om alle artikelen van een navigatiesjabloon te voorzien. Artikelen waar het geforceerd over zou komen moeten er uiteraard geen toebedeeld krijgen. Ik laat het verder aan de gemeenschap over om al schrijvende te bedenken waar een navigatiesjabloon gepast zou zijn, en waar niet. Dit is een verschil met de Engelse Wikipedia, waar veel gebruikers de richtlijn en:Wikipedia:A navbox on every page aanhangen. Ik ben van mening dat deze richtlijn het doel van de navigatiesjablonen voorbij schiet, omdat dan de navigatiesjablonen als een doel op zich worden gezien, en niet als een gereedschapsstuk dat gebruikt kan worden om van een artikel maatwerk te maken. Wel wil ik natuurlijk een tweede maal benadrukken dat mijn inziens een navigatiesjabloon op de meeste artikelen een nuttig doel zou kunnen dienen.

Werkwijze indien het voorstel of een deel van het voorstel wordt aangenomen

Indien punt 1 van het voorstel wordt aangenomen, zal er structureel wat aan het overkoepelende Navbox-sjabloon veranderen, wat betekent dat de navigatiesjablonen, die van het Navbox-sjaboon gebruikmaken, niet meer compatibel zullen zijn qua parameternamen en invoer van de parameters. Om ervoor te zorgen dat niet plotsklaps alle navigatiesjablonen defect worden, zal er een tweede Navbox-sjabloon aangemaakt moeten worden. Bij voorkeur noemen we dat nieuwe sjabloon dan iets als "Navboxnieuw" of iets dergelijks. Vervolgens zullen de navigatiesjablonen stuk voor stuk aangepast moeten worden om aan de parameters van het nieuwe sjabloon te voldoen. Deze aanpassingen zullen routineus en telkens precies hetzelfde zijn, en ik ga er dus vanuit dat ze botmatig gedaan kunnen worden.

Indien punt 2 wordt aangenomen, zal het nodig zijn om botmatig alle navigatiesjablonen inklapbaar te maken.

Verder zal ik, indien punt 3 wordt aangenomen, oproepen tot het aanmaken van navigatiesjablonen voor meer groepen artikelen.

Verwachte vragen en opmerkingen

Is een zijbalksjabloon niet handiger dan een navigatiesjabloon voor een thematische rangschikking van verwante onderwerpen?

De Engelstalige Wikipedia vindt dat een zijbalk ook een soort navigatiesjabloon is. Ik ben overigens een groter voorstander van navigatiesjablonen onderaan het artikel dan de zijbalksjablonen. Dat levert veel meer rust in de indeling van het artikel op.

Een categorie is ook een thematische indeling, toch?

In zekere zin wel, maar de artikelen in één categorie linken vaak niet naar elkaar. Ze hebben vaak veel eigenschappen gemeen, maar er wordt niet verondersteld dat het lezen van een artikel in een categorie meer inzicht geeft in de inhoud van de andere artikelen van de categorie. Dat is bij navigatiesjablonen wel zo.

Ik hou niet van sjablonen, want die zorgen voor meer rommel in een artikel.

Vandaar mijn voorstel om navigatiesjablonen zo te ontwerpen dat ze standaard ingeklapt zijn. Ze zullen dan in ingeklapte vorm niet meer ruimte innemen dan de categoriebalk.

Voetnoten