Gebruiker:Els.vanbastelaere/Kladblok
Trastuzumab[bewerken | brontekst bewerken]
Trastuzumab, in België verkrijgbaar als Herceptin®, is een monoklonaal antilichaam, gebruikt bij de behandeling van borstkanker en maagkanker. Monoklonale antilichamen behoren bij de zogenoemde 'targeted therapie' en richten zich dus specifiek op kankercellen of op het weefsel rond de tumor. Het wordt gebruikt als monotherapie (enkel trastuzumab als behandeling) of wordt gecombineerd in de behandeling met andere medicatie, radiotherapie of een operatie. [1]
Werking[bewerken | brontekst bewerken]
Trastuzumab is een monoklonaal antilichaam gericht tegen het humane epidermale groeifactor-receptor-2 eiwit (HER2-eiwit). Bij de primaire borstkankers vertoont 20-30% een sterk verhoogde aanwezigheid van dit eiwit. Trastuzumab bindt met een hoge affiniteit en specificiteit aan het extracellulaire domein van het HER2-eiwit en onderdrukt op die manier een activeringsmechanisme van HER2. Hierdoor remt de groei van de tumorcellen. [2]
Bijwerkingen[bewerken | brontekst bewerken]
Dit geneesmiddel heeft een krachtige werking op de celdeling, vooral van kankercellen, maar ook van de gezonde lichaamscellen. Hierdoor kunnen bijwerkingen ontstaan, bijvoorbeeld op plaatsen waar de cellen zich snel delen. Dit zijn onder andere de slijmvliezen van mond, maag en darmen, haren en bloed. Deze bijwerkingen komen lang niet bij iedereen in dezelfde mate voor en gaan na de behandeling geleidelijk over. De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende:
- Regelmatig (bij meer dan 30 op 100 mensen): reactie op het infuus of de injectie met als meest voorkomende verschijnselen rillingen of koorts. Hoofdpijn, misselijkheid, te hoge bloeddruk, pijn, stijfheid, hoesten, duizeligheid, benauwdheid, hartritmestoornissen, huiduitslag
- Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen): maagdarmklachten (diarree, misselijkheid, braken, buikpijn, gewichtsverlies), hartklachten, opvliegers, benauwdheid, ontstoken of tranende ogen, griepachtige verschijnselen, tintelingen en jeuk, smaakstoornissen en ontsteking van het mondslijmvlies, verhoogde kans op infecties en bloedingen [3]
Contacteer uw arts bij vragen over deze bijwerkingen.
Dosering[bewerken | brontekst bewerken]
Bij HER2-positief mammacarcinoom (zowel in een vroeg stadium als in gemetastaseerd stadium) wordt trastuzumab intraveneus gegeven in een 3-weeksschema of een wekelijks schema. Maar dit kan ook subcutaan toegediend worden in een 3-weeksschema. Bij maagkanker (in gemetastaseerd stadium) wordt trastuzumab alleen intraveneus gegeven en enkel in een 3-weeksschema.[4]
Uitzonderingen hierop zijn mogelijk en worden beslist door de behandelende arts.
Trastuzumab: subcutaan of intraveneuze toediening?[bewerken | brontekst bewerken]
Eerst bestond trastuzumab enkel in de intraveneuze vorm. Deze moest berekend worden volgens gewicht, daarenboven duurt de toediening min.30 minuten. Later werd een subcutane vorm ontwikkeld waarvan de toediening slechts 2 tot 3 minuten duurt.
De verdraagbaarheid en de werkzaamheid van de subcutane vorm is vergelijkbaar met de intraveneuze toediening.
Voordelen subcutane toediening:
- minder tijdrovend voor de patiënt (duurtijd per toediening is korter bij subcutane toediening en deze moet minder frequent toegediend worden)
- minimale weefselschade
- sneller en handiger in de toediening
- minder medisch materiaal nodig dus kostenbesparend
Omwille van bovenstaande, gaat de voorkeur van de patiënt maar ook van de hulpverleners vaak uit naar de subcutane toediening van trastuzumab. [5]
Kan trastuzumab in de thuissetting toegediend worden?[bewerken | brontekst bewerken]
De veiligheid en de ervaring van de subcutane toediening van trastuzumab in de thuissituatie bij HER2-positieve borstkankerpatiënten werd bestudeerd in de Belis-studie[6].
Conclusies van deze studie:
- dezelfde veiligheid bij een subcutane thuistoediening in vergelijking met intraveneuze toediening in ziekenhuis
- meer milde huidreacties bij de subcutane toediening
- correcte dosering
- de subcutane toediening is thuis veel minder tijdrovend dan een intraveneuze toediening in het ziekenhuis
Alle patiënten in de studie verkozen de subcutane toediening boven de intraveneuze toediening. De studie concludeert dat trastuzumab subcutaan veilig thuis kan toegediend worden.
- ↑ https://www.bcfi.be/nl/chapters/14?frag=13201&trade_family=12260
- ↑ https://www.farmacotherapeutischkompas.nl/bladeren/preparaatteksten/t/trastuzumab#advies
- ↑ https://www.apotheek.nl/medicijnen/trastuzumab#wat-zijn-mogelijke-bijwerkingen
- ↑ https://www.farmacotherapeutischkompas.nl/bladeren/preparaatteksten/t/trastuzumab#advies
- ↑ (en) Heo, Young-A, Syed, Yahiya Y. (1 december 2019). Subcutaneous Trastuzumab: A Review in HER2-Positive Breast Cancer. Targeted Oncology 14 (6): 749–758. ISSN:1776-260X. DOI:10.1007/s11523-019-00684-y.
- ↑ Denys, Hannelore, Martinez-Mena, Corina L., Martens, Marc T., D'Hondt, Randal G., Graas, Marie-Pascale L. (2020-05). Safety and tolerability of subcutaneous trastuzumab at home administration, results of the phase IIIb open-label BELIS study in HER2-positive early breast cancer. Breast Cancer Research and Treatment 181 (1): 97–105. ISSN:1573-7217. PMID: 32240454. PMC: 7182624. DOI:10.1007/s10549-020-05604-7.