Gebruiker:Immanuelle/Wufang Shangdi
De Wǔfāng Shangdi (五方上帝"Hoogste goden vijf regio's" of "hoogste goden van de vijf regio's" [1] ), of gewoon Wǔdì (五帝"Vijf goden") of Wǔshén (五神"Vijf Goden") [3] zijn, in Chinese canonieke teksten en gemeenschappelijke Chinese religie, de vijfvoudige manifestatie van de allerhoogste God van de Hemel (天Tiaan ). Deze theologie gaat in ieder geval terug naar de Shang-dynastie . [4] Beschreven als de "vijf veranderlijke gezichten van de hemel", [5] vertegenwoordigen ze de kosmische activiteit van de hemel die werelden vormt als tán壇, "altaren", die de volgorde imiteren die zichtbaar is in het sterrengewelf, de noordelijke hemelpool en zijn draaiende sterrenbeelden. [2] De vijf godheden zelf vertegenwoordigen deze sterrenbeelden. [6] In overeenstemming met de Drie Machten (三才Sāncái) ze hebben een hemelse, een aardse en een chtonische vorm. De Han-Chinezen identificeren zichzelf als de afstammelingen van de Rode en Gele Goden .
Ze worden geassocieerd met de vijf kleuren, de vijf fasen van de continue schepping, de vijf belangrijkste planeten van het zonnestelsel en de vijf sterrenbeelden die rond de hemelpool draaien, de vijf heilige bergen en vijf richtingen van de ruimte (hun aardse vorm), en de vijf drakengoden (龙神Lóngshén ) die hun rijdieren vertegenwoordigen, dat wil zeggen de materiële krachten waarover ze heersen (hun chtonische vorm). [7] [8] Ze zijn ook eenvoudig gedefinieerd als vijf speciale vormen van aanbidding van de God van de Hemel, verschillende "toegangen" of perspectieven, geschikt voor verschillende situaties, om de Hemel te dienen. [9]
Volgens Zheng Xuan verwekt de invloed van hun activiteit verschillende categorieën wezens op aarde. Toen hij de oude theologie uitlegde over de oorsprong van koningen uit de bevruchting van aardse vrouwen door de hemel, merkte hij op: [10]
王者之先祖, 皆感大微五帝之精以生 — Every ancestor of him who is the king was given birth to as the result of an influential movement [gǎn 感] made by the spirits of the Five Deities.
Huangdi — Gele Godheid[bewerken | brontekst bewerken]
Huángdì (黄帝"Gele Keizer" of "Gele Godheid"), ook wel Huángshén (黄神"Gele God"), is een andere naam van de allerhoogste God in Chinese tradities, geassocieerd met de noordelijke culmen van de hemel en de Big Dipper (of Grote Chariot, of Ursa Major) in het bijzonder, en met de kracht van de wu (巫sjamanen).[3] :12, note 33Hij is ook bekend, als een menselijke cultuur held en stamvader, als Xuānyuán (轩辕"Chariot Shaft"[4] ), Xuānyuánshì (轩辕氏"Meester van de Chariot Shaft"), of Xuānyuán Huángdì (轩辕黄帝"Gele Godheid van de Chariot Shaft"), en als een kosmologisch symbool als Zhōngyuèdàdì (中岳大帝"Grote Godheid van de Central Peak"). Hij vertegenwoordigt de essentie van de aarde en de gele draak (黄龙Huanglong ). [14] Het karakter黄huáng, voor "geel", betekent ook, door homofonie en gedeelde etymologie met皇huáng, "augustus", "schepper" en "stralend", attributen van de allerhoogste God. [15]
Cangdi — Blauwgroene Godheid[bewerken | brontekst bewerken]
Cangdi (蒼帝"Groene Godheid" of "Groene Keizer") of Cāngshén (蒼神"Groene God"), ook bekend als Qīngdì (青帝"Blauwe Godheid" of "Blauwgroene Godheid") of Qīngshén (青神"Blauwgroene God"), en kosmologisch als de Dōngdì (东帝"Oost-godheid") of Dōngyuèdàdì (东岳大帝"Grote Godheid van de oostelijke piek", de berg Tai ), is de manifestatie van de allerhoogste God die wordt geassocieerd met de essentie van hout en de lente, waarvoor hij wordt aanbeden als de god van de vruchtbaarheid. De 青龙 draak ( Qīnglóng ) is zowel zijn dierlijke vorm als zijn sterrenbeeld, en als mens was hij Tàihào太昊( Fu Xi ). [14] Zijn vrouwelijke gemalin is de godin van de vruchtbaarheid Bixia . Zijn astrale lichaam is Jupiter . [1]
Heidi — Zwarte Godheid[bewerken | brontekst bewerken]
Hēidì (黑帝"Black Deity" of "Black Emperor") of Hēishén (黑神"Black God"), ook bekend als de kosmologische Běidì (北帝"Noordgodheid") of Běiyuèdàdì (北岳大帝"Grote Godheid van de Northern Peak"), en geïdentificeerd als Zhuānxū (颛顼), tegenwoordig vaak aanbeden als Xuánwǔ (玄武"Dark Warrior") of Zhēnwǔ (真武), is de manifestatie van de allerhoogste God geassocieerd met de essentie van water en winter. Zijn dierlijke vorm is de Black Dragon (玄龙Xuánlóng, letterlijk "Dark Dragon" of "Mysterious Dragon") en zijn sterrendier is de schildpad-slang. [14] Zijn astrale lichaam is Mercurius . [1]
Chidi — Rode Godheid[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Chidi (god) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Chìdì (赤帝"Red Deity" of "Red Emperor") of Chìshén (赤神"Rode God"), ook bekend als de Nándì (南帝"Zuid-godheid") of Nányuèdàdì (南岳大帝"Grote Godheid van de Zuidelijke Piek"), als mens was Shénnóng (神农"Farmer God" of "Ploughing God"), die ook hetzelfde is als Yándì (炎帝" Flame Deity " of "Fiery Deity"), een functie die wordt ingenomen door verschillende goden en god-koningen in de mythologische geschiedenis. Shennong is ook een van de drie beschermheren, in het bijzonder de beschermheilige van de mensheid (人皇Rénhuáng ), en het snijpunt van de Three Patrons en Huangdi.
Hij wordt ook geassocieerd met Chīyóu (蚩尤), de god van sommige zuidelijke volkeren, zowel in iconografie als in mythe, aangezien zowel Shennong Yandi als Chiyou tegen de Gele Keizer vochten, hoewel Chiyou traditioneel als gewelddadiger wordt beschouwd en de hoorns van een vechtstier heeft, terwijl Shennong Yandi vreedzamer is en heeft de horens van een ploegende buffel. [26]
Hij is de manifestatie van de allerhoogste God die wordt geassocieerd met de essentie van vuur; zijn dierlijke vorm is de Red Dragon (朱龙Zhūlóng ) en zijn sterdier is de feniks. Hij is de god van landbouw, veeteelt, geneeskrachtige planten en markt. [14] In bredere zin is hij de god van wetenschap en ambacht, en de beschermheilige van artsen en apothekers. [26] Zijn astrale lichaam is Mars . [1]
Zie Baidi (god) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Báid (白帝"White Emperor" of "White Deity") of Báishén (白神"Witte God"), ook bekend als de Xīdì (西帝"West Godheid") of Xīyuèdàdì (西岳大帝"Grote Godheid van de Western Peak"), als mens was Shǎohào (少昊), en hij is de manifestatie van de allerhoogste God die wordt geassocieerd met de essentie van metaal en herfst. Zijn dierlijke vorm is de Witte Draak (白龙Báilóng ) en zijn sterdier is de tijger. Zijn astrale lichaam is Venus . [1]
Contrast tussen de rode en de gele godheden[bewerken | brontekst bewerken]
In de mythologie vochten Huangdi en Yandi tegen elkaar; en Huang versloeg uiteindelijk Yan met de hulp van de Draak (de beheerder van het water, die Huangdi zelf is).[5]
Deze mythe symboliseert het evenwicht van yin en yang, hier het vuur van kennis (rede en ambacht) en aardse stabiliteit.[5] Yan炎is vlam, verschroeiend vuur, of een overmaat ervan (het is belangrijk op te merken dat het grafisch een 火 is) huo, "vuur").[5]
Omdat een overdaad aan vuur vernietiging naar de aarde brengt, moet het worden beheerst door een heersend principe. Niets is op zichzelf goed, zonder grenzen; goede resultaten zijn afhankelijk van de verhouding in de samenstelling van dingen en hun interacties, nooit van extremen in absolute termen.[5] Huangdi en Yandi zijn complementaire tegenpolen, noodzakelijk voor het bestaan van elkaar, en het zijn krachten die samen in de mens bestaan.
Content translator really does not like these citations
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Quisque orci metus, ultrices non quam sed, consectetur ornare leo. Aenean maximus faucibus porta. Fusce faucibus lacus sit amet augue consectetur tempor vitae et magna. Interdum et malesuada fames ac ante ipsum primis in faucibus. Ut vel malesuada odio. Vestibulum placerat tincidunt aliquam. Fusce rhoncus felis eu augue pellentesque, nec blandit lectus sagittis. Curabitur venenatis ultrices nisi, et placerat sapien. Maecenas dapibus metus luctus, tincidunt urna non, commodo sem.
In viverra non ante tempor faucibus. Praesent sapien lorem, volutpat quis odio a, dictum egestas diam. Donec quis maximus elit. Fusce vel risus eget nisi efficitur ornare nec ut metus. Class aptent taciti sociosqu ad litora torquent per conubia nostra, per inceptos himenaeos. Fusce egestas quis ex non vulputate. Etiam feugiat ex gravida faucibus eleifend. In velit tortor, porttitor id sodales at, convallis eget enim. Vivamus sodales tempor blandit. Proin vehicula turpis non nulla vestibulum tincidunt. Nulla egestas justo vitae vulputate dignissim. Suspendisse vitae vehicula velit, nec fermentum sem. Etiam nec mattis nunc, sed vestibulum ipsum. Donec eu sem arcu. Quisque tempus finibus risus, ac gravida eros. Fusce sit amet elit porta diam mollis varius.
Nullam eu sollicitudin orci. Pellentesque vitae augue ut lectus hendrerit malesuada. Nullam sodales tristique justo et consequat. Donec volutpat varius orci. Fusce bibendum gravida felis ac viverra. Maecenas mattis ac dui ac volutpat. Ut finibus, mauris sit amet commodo venenatis, leo massa aliquet ex, in molestie tellus risus vitae nibh. Aenean accumsan egestas dapibus. Pellentesque egestas ultrices odio vitae pretium.
Vivamus odio neque, ultricies eu fringilla in, semper sit amet urna. Morbi volutpat eget nibh nec porttitor. Sed euismod, velit sed tempus tincidunt, arcu leo fringilla magna, scelerisque sodales ante leo et arcu. Sed id libero et enim pellentesque pretium. Duis suscipit lorem nec hendrerit sagittis. Nam ullamcorper imperdiet turpis in ultrices. Sed vestibulum viverra orci sed rutrum. Integer eleifend augue eu tristique mollis. In enim purus, venenatis sed gravida vel, dignissim sit amet sapien.
Sed et lorem malesuada, convallis nisl id, molestie risus. Ut id purus et eros vulputate dignissim at id lectus. Mauris ut posuere diam. Nullam aliquam, tortor id finibus eleifend, ipsum urna facilisis urna, et consectetur augue nisl nec nisi. Vestibulum ante ipsum primis in faucibus orci luctus et ultrices posuere cubilia curae; Curabitur accumsan eros ut justo condimentum, efficitur congue arcu imperdiet. Sed nibh lectus, pellentesque rutrum viverra sed, posuere a turpis. [[Categorie:Wikipedia:Pagina's met vertalingen die niet zijn nagekeken]]
- ↑ The grapheme 方, in its Shang versions, was alternately represented as a cross potent ☩, in homography with 巫 wū ("shaman").{{sfnb|Pankenier|2013|pp=112–113}}
- ↑ The Chinese concept equivalent of the Indian mandala.
- ↑ Wells, Marnix (2014), The Pheasant Cap Master and the End of History: Linking Religion to Philosophy in Early China. Three Pines Press. ISBN 978-1931483261.
- ↑ An Liu (2010), The Huainanzi: A Guide to the Theory and Practice of Government in Early Han China. Columbia University Press. ISBN 978-0231142045. p. 117, note 11.
- ↑ a b c d Lee, Keekok (2008), Warp and Weft, Chinese Language and Culture. Strategic Book Publishing. ISBN 978-1606932476. Lee, Keekok (2008). Warp and Weft, Chinese Language and Culture. Strategic Book Publishing. ISBN 978-1606932476. pp. 156–157.