Gebruiker:JoostErwegel/Kladblok
De kievit is een natuurgebied van ongeveer een hectare gelegen in gemeente Utrecht aan de grens van woongebied de Haanwijk. Het gebied wordt beheerd door ‘Het Utrechts Landschap’ die actief de plassen, hooilanden, boomgaard en wandelpaden verzorgen.
Het gebied wordt bezocht door verschillende soorten en wordt ook actief ingezet voor de educatie van basisschool scholieren.
Gebiedsbeschrijving[bewerken | brontekst bewerken]
Het gebied De Kievit ligt in het zuidwesten van Harmelen en wordt begrensd door de Haanwijk en de Hollandse Kade en valt onder het beheer van ‘Het Utrechts Landschap’.[1] Het gebied is ongeveer één hectare groot en bevat een insectenhotel, vlindertuin, bijentuin, een bergingsplas, een natuurplas, een moerasgebied, een veengebied, een bosgebied en een grasgebied. Ook is er nog een moestuintje en een boomgaard, er wordt hier dan ook af en toe jam, wijn, groente, appelsap en hout verkocht. Het gebied wordt volledig bijgehouden door vrijwilligers.
Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
Het gebied is tot de jaren 60 bewoond. De huisjes die er nu staan zijn er in 1862 neergezet. Oorspronkelijk waren er vier huisjes, maar tijdens de tweede wereldoorlog vond inundatie van de polder Haanwijk plaats waarna één van de huisjes moest worden gesloopt. De bewoners werkten als landarbeider bij de boeren in de omgeving. Zij kregen per dag betaald en werden daarom ook wel daggelders genoemd. Omdat er alleen in de zomer voldoende werk was, was het inkomen laag. De meeste bewoners vertrokken rond 1930 naar woningen met water, gas en licht in het drop. De laatste bewoner vertrok in 1968. Eén van deze huisjes is nog echt authentiek bewaard gebleven (zie figuur 1, 2). In 1992 is het landschap als gift gegeven aan het Utrechts Landschap. In dit jaar is ook Stichting de Kievit opgericht (zie figuur 2), die sindsdien basisscholen uit Harmelen ontvangt en voor verschillende groepen een educatieprogramma heeft. In 1998 zijn de huisjes gerenoveerd. In 1992 werd van het ontstane weiland de bovenlaag afgegraven om weer de voedselarme grond uit het verleden terug te krijgen.
Ecologie[bewerken | brontekst bewerken]
Op veel plekken in de Kievit is er een voedingsarme bodem. Plantensoorten zoals de Gele ratelaar, kale jonker, distelvink, poelruit en egelskop groeien hier goed op. Ook groeien er op sommige plekken in het gebied orchideeën. In de sloten komt de beschermde soort krabbenscheer voor, die een indicator is van schoon water. Er wordt gedacht over uitbreiding van het gebied, omdat er vaak wat weinig ruimte is voor scholieren van de basisscholen. Er is echter nog wat gekibbel tussen de gemeente en het landschapsbeheer in hoeverre dit gaat werken. Er is ook een klein geriefbosje, waar de grote bomen worden weggekapt om mogelijkheid tot groei voor kleine bomen te realiseren.
Beheer[bewerken | brontekst bewerken]
Het beheer van de kievit bestaat uit het beheren van de watervegetatie en grasvegetatie.
Watervegetatie[bewerken | brontekst bewerken]
In de plas behorend bij de kievit zit een dikke laag slib. Dit gaat gebaggerd worden en wordt gefinancierd door de gemeente Woerden. Ook worden de sloten langs de Hollandse Kade gebaggerd. Op beide plekken wordt er rekening gehouden met bijzondere waterplanten. Watercrassula wordt bestreden. De watervegetatie van de sloot en de natuurplas worden periodiek schoongemaakt. Rietkragen langs de plas worden in de winter om de 2 à 3 jaar gemaaid.
Grasvegetatie[bewerken | brontekst bewerken]
Delen van het gebied worden gemaaid. De graslanden worden namelijk als hooiland beheerd. Schrale Vegetatie wordt twee keer per jaar gemaaid en opgeruimd, dit wordt in juni en september gedaan. Schralere vegetatie wordt 1 keer per jaar gedaan vanaf 15 augustus gemaaid. Andere delen worden gemaaid afhankelijk van de vegetatieontwikkeling. Ook blijven er stukken ongemaaid voor de insecten. Orchideeën worden in juni niet gemaaid. De grasvegetatie in de boomgaard wordt meerdere keer per jaar gemaaid.
Bosvegetatie[bewerken | brontekst bewerken]
De fruitbomen in de boomgaard worden twee keer per jaar gesnoeid en 1 keer per jaar met stalmest bemest. De knotbomen worden 1 keer in drie jaar geknot. Hakhout en struweel afgezet. Hakhout om de 6 jaar en struweel incidenteel.
Wandelpaden[bewerken | brontekst bewerken]
Wandelpaden worden onderhouden door middel van het maaien en afvoeren van vegetatie.
Noemenswaardige Soorten[bewerken | brontekst bewerken]
Er is veel recent onderzoek gedaan naar de flora en fauna in het gebied van de Kievit door stichting de Kievit waarbij de educatieve tuin buiten beschouwing is gelaten. Het gebied bevat dotterbloemhooilanden in de laaggelegen delen met soorten zoals glanshaver, margriet, groot streepzaad, wilde peen, pastinaak en gele morgenster. En glanshaverhooilanden in de wat hoger gelegen gebieden met soorten zoals dotterbloem, gevleugeld hertshooi, echte koekoeksbloem, kale jonker, pinksterbloem, grote ratelaar, moeraswalstro en rietorchis. Op de eilanden in de plassen kan ook blauwe en blonde zegge gevonden worden waarbij op de oevers wateraardbei groeit. In de aan het gebied grenzende sloten zijn enkele bijzondere, vaak kwel indicerende waterplanten gevonden. Het gaat om waterdrieblad, brede waterpest, krabbenscheer en spits fonteinkruid. Het gebied wordt druk bezocht door maar lief 103 verschillende soorten nachtvlinders en 20 verschillende dagvlinders, waarvan er geen enkele een wettelijk beschermde soort is. De vogel bevolking die in het gebied gespot zijn bestaat grotendeels uit algemene soorten. Van de Rode Lijst broed de soort ringmus zeker in het gebied en voor de matkop, grauwe vliegenvanger en spotvogel is dit zeer waarschijnlijk. Verder gevonden soorten: De volgende libellen en juffers zijn in 2004: azuurwaterjuffer, breedscheenjuffer, oeverlibel, paardenbijter, pantserjuffer, roodoogjuffer, steenrode heidelibel, viervlek en vuurjuffer. Wilde orchideeën zijn beschermd in nederland en zo ook dus de drie verschillende orchideeën, de brede orchis, rietorchis en de moeraswespenorchis, die in het gebied voorkomen.
- ↑ 1. Beheersplan de Kievit.