Gebruiker:Meergem/kladblok/gemeentewet
De Gemeentewet is een Nederlandse wet uit 1851 die het bestuur van de gemeenten regelt. De oorspronkelijke wet werd gemaakt door Thorbecke en was een voortvloeisel van de Grondwet van 1848. Met de invoering van de Gemeentewet kwam een definitief einde aan het wettelijke onderscheid tussen steden en dorpen, en vervielen de laatste privileges die steden nog genoten, zoals het heffen van poortgeld. Uitgangspunt van de wet destijds was dat een door het volk gekozen gemeenteraad als hoogste orgaan voor het gemeentelijk grondgebied verordeningen vaststelt en via de begroting middelen beschikbaar stelt. Het college van B&W was als dagelijks bestuur binnen de kaders van de raad en de rijksoverheid belast met de huishouding van de gemeente en het uitvoeren van wetten (het zgn. medebewind).
Onder gezag van D.IJ.W. de Graaff-Nauta werd in 1992 de gemeentewet herzien. Deze herziene wet trad in 1994 in werking. Oorsprong van de herziening lag enkele decennia eerder bij onder meer commissie-Van Kinschot in 1977.
Bij de Dualiseringswet uit 2002 werd het monistisch karakter van de gemeentewet verder aangepast tot een meer dualistisch karakter. Dit houdt in dat, naar analogie van ministerraad en parlement in het landsbestuur, college van B & W en gemeenteraad meer onafhankelijk van elkaar functioneren, waarbij de gemeenteraad het college controleert.
Uitvoering door de gemeente[bewerken | brontekst bewerken]
Om als gemeente de opdragen taken te kunnen uitvoeren en eigen beleid te kunnen maken moet er een gemeentebestuur zijn dat besluiten kan nemen. Door de gemeentewet toe te passen krijgen de raadsleden en leden van het college van B&W de mogelijkheid dat in hun eigen rol op democratische wijze te doen. Raadsleden kunnen door de wet gebruik maken van onafhankelijke gegevens van de rekenkamer, de ombudsman/commissie en de accountant. Naast de in de wet geregelde ondersteuning door de gemeentesecretaris en griffier kunnen er door het college van B&W meer ambtenaren worden aangesteld om besluiten voor te bereiden en uit te voeren.
In 2006 zijn er landelijk 9.558 raadsleden gekozen. Op 1 januari 2010 waren er 431 gemeenten dus 431 burgemeesters, gemeentesecretarissen en griffiers. Dat aantal daalt ieder jaar iets doordat gemeenten via herindelingen worden samengevoegd. Het aantal wethouders fluctueert door politieke ontwikkelingen altijd iets maar schommelt rond 1500 waarvan een deel in deeltijd. Er zijn 241 rekenkamers omdat een aantal gemeenten op dit punt samenwerken. Op grond van de wet bestaat het locaal bestuur dus uit circa 11.500 bestuurders en 1000 ambtenaren. Er zijn in totaal circa 170.0000 gemeenteambtenaren voor alle taken van de gemeenten waaronder ook de directe ondersteuning van de raad en het college.
- zie ook het artikel Nederlandse gemeente voor een uitgebreide beschrijving van het gemeentelijk bestel.
De gemeentewet levert verder de basis voor :
- enkele specifieke bevoegdheden van raad, college van B&W en de burgemeester (o.a. openbare orde)
- de begroting, financiele administratie en jaarrekening
- het heffen van locale belastingen
- de samenwerking met andere overheden
- het toezicht door de Rijksoverheid en de Provincie
- enkele uitvoeringsinstrumenten zoals bestuursdwang
Activiteiten
- gemeenteraad
- (meestal) maandelijks of 2 wekelijks een raadsvergadering waar besluiten worden genomen
- (meestal) maandelijks of 2 wekelijks raadscommissievergaderingen waar besluiten worden voorbereid.
- jaarlijks een begroting en jaarrekening vaststellen
- dagelijkse ondersteuning van de raad door de griffier
- maandelijks uitvoeren rechtspositieregeling raads- en commissieleden
- college van B&W
- dagelijks bestuur door de burgemeester en de wethouders
- (meestal) wekelijks een vergadering van het college van B&W waar besluiten worden genomen
- (meestal) maandelijks of 2 wekelijks informeren van de raad
- dagelijkse ondersteuning van het college van B&W door de gemeentescretaris
- maandelijks uitvoeren rechtspositieregeling voor leden van het college van B&W
- burgemeester
- dagelijks bewaken eenheid van gemeentebeleid
- wekelijks voorzitter van het college van B&W en maandelijks of 2e wekelijks voorzitter van de gemeenteraad
- jaarlijks publiceren van het burgerjaarverslag
- regelmatig vertegenwoordigen van de gemeente als de gemeente zaken koopt of verkoopt (het zgn. privaatrechtelijk handelen)
- incidenteel vertegenwoordigen van de gemeente in rechtszaken
- rekenkamer
- enkele malen per jaar onderzoek doen naar uitvoering gemeentelijk beleid
- enkele malen per jaar publiceren onderzoeksrapporten
- jaarlijks verslag rekenkamer
- maandelijks uitvoeren rechtspositieregeling rekenkamerleden
- ombudman/commissie ( de wet biedt de mogeljkheid)
- regelmatig afhandelen van verzoekschriften door de ombudsman/commissie
- maandelijks uitvoeren rechtspositieregeling ombudsman/leden ombudscommissie
- toezicht/ goedkeuring/ schorsing/ vernietiging
- jaarlijks provinciaal toezicht op de begroting en de jaarrekening
- jaarlijks financieel toezicht door een accountant
- incidentele bestuurlijke goedkeuring door de Provincie
- incidentele schorsing/vernietiging door de Kroon
- instrumenten
- regelmatig toepassen bestuursdwang
- jaarlijks bepalen tarieven, heffen en invorderen gemeentelijke belastingen
- wekelijks publiceren besluiten bestuursorganen
Financien
kosten
- maandelijkse kosten rechtspositie van raads- en commissieleden, burgemeester, wethouders, rekenkamerleden, ombudsman/commissieleden, gemeentescretaris, griffier en overige ambtenaren bestuursondersteuning.
- kosten werkplekken en vergaderlocaties.
- kosten accountant
- kosten begroting en jaarrekening
- kosten heffing en invordering, bestuursdwang
middelen
Per inwoner in Nederland worden in 2010 de volgende netto( lasten-baten)middelen ingezet
- 35 euro voor salarissen e.d. raad en college
- 13 euro voor ondersteuning raad en rekenkamer
- 78 euro voor ondersteuning college
(bron CBS)
Links[bewerken | brontekst bewerken]
[[Categorie:Nederlandse wet]]
- burgemeester :categorie veiligheid
- incidenteel voorschriften en noodbevelen voor handhaving voor openbare orde en beleid
- incidenteel sluiten woningen en erven i.v.m. openbare orde
- incidenteel tijdelijk ophouden van groepen
- opperbevel bij brand
- cameratoezicht