Gebruiker:Migdejong/MKBA

Tijdelijke pagina Afkomstig van: Waardering van natuur, water en bodem V&W

De maatschappelijke kostenbatenanalyse (MKBA) is een integraal afwegingsinstrument dat alle huidige en toekomstige maatschappelijke voor- en nadelen van een project tegen elkaar afweegt door ze zoveel mogelijk in geld uit te drukken. Omdat het de voor- en nadelen van alle betrokkenen - overheid, bedrijven en burgers - in beeld brengt, is de MKBA sectoroverschrijdend. In de praktijk worden binnen MKBA's kosten en baten die betrekking hebben op omgevingskwaliteiten soms niet meegenomen of vermeld als Pro Memorie-post omdat zij lastig in euro's zijn uit te drukken. In een omgevingsinclusieve MKBA gaat het in principe niet alleen om financiële voor- en nadelen. Ook de positieve en negatieve effecten van een project op natuur, milieu, en andere omgevingskwaliteiten worden in euro's uitgedrukt. Dit houdt tevens in dat de sociaal-economische waarde van de natuur wordt ingeschat. Wanneer de voordelen (baten) groter zijn dan de nadelen (kosten) is een project maatschappelijk gezien verantwoord. Een MKBA kan aangeven of een investering in een bepaald project maatschappelijk gezien al dan niet een juiste keus is. Tevens kan het aangeven welk projectalternatief het beste is. Een MKBA helpt voorkomen dat economisch inefficiënte keuzes worden gemaakt, ofwel dat er belastinggeld ‘over de balk’ wordt gegooid.

Toepassingsgebieden

MKBA is in principe bruikbaar voor alle instanties die maatschappelijk verantwoorde keuzes willen maken over ruimtelijke ingrepen: gemeenten, provincies, rijk, waterschappen, belangenorganisaties, economische factoren etc. Of het nu gaat om de herinrichting van bedrijfsterreinen, oude gasfabrieksterreinen of vuilstortplaatsen, vergunningverlening voor bedrijfsuitbreiding of een milieubeleidsplan, er moeten keuzes worden gemaakt. Ook voor waterwinning-, waterkering- en waterbergingsplannen, landschapsontwikkeling, ecologische herstelmaatregelen, natuurcompensatie, de aanleg van een snelweg, de bouw van nieuwe huizen en de revitalisering van oude wijken geldt dat keuzen onderbouwd kunnen worden met kosten en baten.

Geautoriseerde methodiek

Om te voorkomen dat elk bureau de MKBA op eigen wijze opstelt, is een richtlijn vastgesteld die de naam leidraad OEI heeft. De MKBA werd in eerste instantie alleen verplicht gesteld voor infrastructuurprojecten, maar wordt momenteel ook veel toegepast op water- en woningbouwprojecten. Tijdens de eerste toepassingen bleek al snel dat de baten van omgevingskwaliteiten zoals natuur, water en bodem ontbraken in het kostenbatenoverzicht, terwijl de kosten hiervan wel in de analyse werden opgenomen. Om dit hiaat te ondervangen is eind 2004 een aanvulling op de leidraad OEI van kracht geworden: de handreiking 'Waardering Natuur, Water en Bodem in de MKBA'. In deze aanvulling staat beschreven welke maatschappelijke baten natuur, water, bodem en landschap voortbrengen en hoe deze in euro's kunnen worden uitgedrukt met behulp van economische waarderingsmethoden. Om te voorkomen dat de baten van omgevingskwaliteiten ondanks de beschikbaarheid van een methodologische aanvulling, wegens gebrek aan ervaringscijfers c.q. kengetallen toch in de praktijk in rekening worden gebracht bij projecten, is een Kengetallenboek voor de waardering van natuur, water en bodem, Hulpmiddel voor de MKBA gemaakt.

Zie ook

• Multicriteria-analyse
• Voor meer informatie over MKBA zie mkba-informatie.nl

Categorie:Mens en maatschappij Categorie:Economische waarderingsmethode