Gebruiker:S. Perquin/Encylopediewaardigheid

Wikipedia is een encyclopedie. Artikelen die als niet-encyclopedisch worden beschouwd, ongeacht hoe goed het onderwerp wordt behandeld of hoeveel verifieerbare bronnen beschikbaar zijn, worden vaak verwijderd. Dit geldt ook voor bepaalde specifieke onderwerpen met betrekking tot metafysica, esoterie en spiritualiteit. Deze thema's verkennen vaak alternatieve ideeën of theorieën die niet bewezen zijn. Of zo'n onderwerp voldoende van belang is om opgenomen te worden in de encyclopedie, wordt bepaald door de Wikipedia-gemeenschap. De grote vraag is wanneer een dergelijk artikel encyclopedisch is en wanneer niet. Om deze vraag te beantwoorden, zouden we eerst moeten beschrijven wat een encyclopedie precies is en wat het doel ervan is.

Definitie van een encyclopedie

• Van Dale: "Alfabetisch geordend boek of bestand met beschrijvende informatie, afbeeldingen enz. over een groot aantal zaken en begrippen."
• Woordenboek der Nederlandsche Taal: "Alphabetisch of soms ook systematisch geordend naslagwerk dat een overzicht biedt van het geheel van kennis en wetenschap, hetzij in den ruimsten zin ongeacht de deelgebieden, hetzij beperkt tot een specifieke discipline of tot een bepaald geographisch gebied."
• Oxford English Dictionary: "Een literair werk met uitgebreide informatie over alle takken van kennis, meestal gerangschikt op alfabetische volgorde."
• Encyclopaedia Britannica: "Naslagwerk dat informatie bevat over alle takken van kennis of dat een bepaalde tak van kennis uitgebreid behandelt."

Wat mij opvalt is dat alle definities wijzen op de brede dekking van onderwerpen die een encyclopedie bevat. De definities benadrukken dat een encyclopedie informatie verschaft over een groot aantal zaken en begrippen, of zelfs alle takken van kennis. Dit weerspiegelt naar mijn idee het streven om een alomvattende bron van kennis te zijn, die inzicht biedt in vrijwel elk denkbaar onderwerp of veld.

Doel van een encyclopedie

Volgens The Oxford Guide to Library Research is het hele doel van een encyclopedie-artikel om een beknopt overzicht te geven van algemeen gevestigde kennis over het onderwerp, geschreven voor een niet-specialistisch publiek, met een korte bibliografie van sterk aanbevolen bronnen voor verdere studie. In de Libraries Linking Idaho kan worden gevonden dat het doel van een encyclopedie-artikel is om een overzicht te geven van een onderwerp. De bibliografie van een artikel zou de gebruiker voorzien van verdere informatiebronnen. Verder wordt door de Eastern Illinois University gesteld dat encyclopedieën verzamelingen van essays zijn die beknopte, feitelijke en accurate achtergrondinformatie geven over een onderwerp. Vragen over het wie, wat, wanneer, waar en waarom worden beantwoord. Inzendingen in een encyclopedie zijn kort en niet geschikt als geciteerde bron voor een onderzoekspaper, maar ze bieden wel een snel overzicht van een onderwerp en helpen je onderzoek op gang.

Wat ik hier onder andere uit opmaak is dat encyclopedieën een snel overzicht en een efficiënt startpunt kunnen bieden voor onderzoek, waardoor gebruikers snel vertrouwd kunnen raken met een onderwerp en een basis kunnen leggen. Een korte bibliografie of lijst van aanbevolen bronnen voor verdere studie is daarvoor belangrijk.

Vragen

Een buste van Plato

Nu we meer weten over verschillende definities en doelen van een encyclopedie, kunnen we hier dieper op ingaan. Voornamelijk de definities roepen allerlei vragen bij me op:

• Wat wordt beschouwd als "een groot aantal zaken en begrippen"?
• Wat wordt verstaan onder "het geheel van kennis en wetenschap"?
• Hoe wordt bedoeld met "alle takken van kennis"?
• Hoe wordt bepaald welke "takken van kennis" worden opgenomen?

Vooral de vraag wat kennis is, komt naar voren. Er zijn verschillende filosofische ideeën over wat kennis is. Als voorbeeld neem ik nu Plato. Hij definieerde kennis als het hebben van overtuigingen die niet alleen waar zijn, maar ook ondersteund worden door goede argumenten. Een van de vragen is dan: wanneer is iets waar? Plato zag waarheid als iets dat voortkomt uit onveranderlijke Ideeën, niet uit de steeds veranderende fysieke wereld. Voor hem was waarheid eeuwig en onveranderlijk, in tegenstelling tot de tijdelijke, fysieke realiteit. Alleen, dan is de vraag: hoe kunnen we toegang krijgen tot die eeuwige waarheid? Plato geloofde dat de weg naar de eeuwige waarheid lag in het ontwikkelen van een heldere geest, het stellen van vragen, het deelnemen aan filosofische discussies en het reflecteren op abstracte concepten om zo de ware aard van de Ideeën te begrijpen.

Een andere vraag is wat 'goede argumenten' zijn. Volgens Plato wordt een argument als goed beschouwd wanneer het voldoet aan de normen van de dialectiek en gericht is op het onthullen van de waarheid door middel van rationele discussie en het gebruik van logica. Goede argumenten komen naar zijn idee voort uit een proces van vraag en antwoord, waarbij aannames worden onderzocht en verfijnd om zo dichter bij de waarheid te komen. En wanneer is een discussie 'rationeel' en wat is 'logisch'? Voor Plato is iets logisch wanneer het rationeel is, ofwel als het eerlijk en gericht is op de waarheid, en in overeenstemming is met de ware, onveranderlijke aard van dingen.

Conclusie

Kennis is meer dan alleen 'op feiten gebaseerde' informatie. Het heeft ook te maken met het ontdekken van diepere inzichten, het cultiveren van wijsheid en het streven naar een dieper begrip van de wereld en onszelf. Goede argumenten zijn daarbij diepgaand verbonden met de zoektocht naar universele waarheden en die bijdragen aan een groter begrip van de realiteit. Aangezien mensen niet weten wat er achter de realiteit schuilt en wat de waarheid is, is het essentieel om onze percepties en overtuigingen te onderzoeken, ons te richten op een fundamenteler begrip en zo dichter bij de kern van ware kennis te komen. Een encyclopedie zoals Wikipedia zou daarom open moeten staan voor onderwerpen die waar zouden kunnen zijn, zolang het onderbouwd wordt met bronnen die mensen zelf kunnen raadplegen om de waarheid te onderzoeken. Ieder mens zou voor zichzelf moeten beslissen of hij/zij iets als waar of onwaar ziet, aangezien de waarheid niet is bepaald. Naar mijn inzicht zouden specifieke alternatieve onderwerpen daarom plaats moeten krijgen binnen het platform, aangezien zij net zo goed op de waarheid kunnen berusten als elk ander onderwerp.