Gebruiker:Titania/Kladblok

Parelvederkruid

Parelvederkruid (Myriophyllum aquaticum) is een kruipende oever- en waterplant uit de Haloragaceae familie (1). De soort werd medio jaren 80 voor het eerst verwilderd waargenomen in België.

Uiterlijke kenmerken

De plant heeft typische blauwgroene veervormige bladeren die in kransen van 4-6 staan en tot 40 cm boven het wateroppervlak kunnen uitsteken (2,3). In de bladoksels van deze bladeren staan kleine onopvallende witte bloemetjes die bloeien van mei tot augustus (2). De plant heeft twee verschillende bladvormen (heterophyllie)  afhankelijk of hij onder water of boven water groeit (3). De soort kan verward worden met andere exoten zoals Cabomba caroliniana (onderwater stadium) en Myriophyllum heterophyllum of inheemse vederkruiden zoals Myriophyllum verticillatum. Andere soorten die verward kunnen worden met parelvederkruid zijn Hottonia  palustris  en  Hippuris  vulgaris.

Habitat

De plant is vooral te vinden langs oevers en in ondiepe, voedselrijke (stilstaand of langzaam stromend) wateren zoals poelen, vijvers, sloten en kanalen (1,2,3). Bij sterke eutrofiëring kan de soort zelfs drijvende matten vormen op dieper water (tot een halve meter dik).

Reproductie

De plant verspreidt zich alleen vegetatief: delen van de plant verplaatsen zich via stromend water en kunnen elders uitgroeien tot nieuwe planten (3). Er wordt in België en Nederland geen kiemkrachtig zaad gevormd.

Status als invasieve exoot

Oorsprongsgebied: parelvederkruid is inheems in delen van Zuid-Amerika (4,9).

Introductieroute: parelvederkruid werd in de EU geïmporteerd voor de handel in vijver- en aquariumplanten. Op dit moment is de plant als exoot aanwezig in 15 landen van de EU (4). Verspreiding door mensen treedt op doordat de plant blijft hangen aan bv. laarzen, visgereedschap en door overtollige planten weg te gooien in openbare wateren.

Wetgeving: sinds augustus 2016 is in alle landen van de Europese Unie bestrijding van de plant verplicht, en verhandelen ervan verboden, omdat de soort toen werd opgenomen op de Unielijst van invasieve soorten (5).

Impact

Parelvederkruid als mat op het water

Parelvederkruid is een zeer agressieve invasieve exoot en vormt snel veel biomassa. Dit leidt tot dichte, op het wateroppervlak drijvende, matten met sterke negatieve gevolgen  voor de biodiversiteit (6). Door een afname in zonlicht en zuurstofgehalte in het water worden inheemse waterplanten, macro-invertebraten en zooplankton[IS1]  weggeconcurreerd (6,7). Daarnaast heeft de soort ook een impact op hydrologie, stroomsnelheid en kan het de waterafvoer belemmeren (1,9). De plant beperkt recreatieve mogelijkheden (zwemmen, hengelsport, pleziervaart) en heeft hierdoor een negatieve invloed op toerisme (3).

Beheer

Mechanische/Manuele controle

Diverse methoden van mechanische verwijdering zoals afscheppen met een kraan of gebruik van een maaiboot kunnen worden toegepast (8). Deze methoden zijn zelden effectief op lange termijn omdat de plant snel kan teruggroeien vanuit  kleine fragmenten (vb stukjes stengel die in de bodem achterblijven of op het water wegdrijven) en er is dus ook kans op verdere verspreiding (8, 9). Bij deze methode is een nauwgezette opvolging en handmatige nazorg vereist gedurende enkele jaren. Hierdoor is dit ook een arbeidsintensieve en relatief dure methode. Handmatige verwijdering heeft dus de voorkeur, maar is enkel haalbaar bij kleine populaties (1).

Chemische controle

Er zijn producten bekend waarvoor Parelvederkruid zeer gevoelig is (8,9). Chemische bestrijding is echter zeer beperkt toegelaten in een aquatisch milieu in België en heeft ook ongewenste neveneffecten voor de omringende omgeving. Beheersmaatregelen moeten zich daarom richten op alternatieve niet-chemische methoden.

Biologische controle

Er zijn enkele biologische bestrijders bekend (8,9). Lysathia sp. [IS3] (Coleoptera: Chrysomelidae) staan ​​erom bekend de plant in zijn oorspronkelijke verspreidingsgebied in Argentinië te beschadigen en hebben succes gehad als biologische bestrijder in Zuid-Afrika (9). Parelvederkruid wordt in Zuid-Afrika beschouwd als zijnde onder volledige controle waarbij er geen andere bestrijdingsmethoden nodig zijn om de populaties van de soort op een niveau te houden waarbij ze niet langer een negatieve invloed hebben op de biodiversiteit of watergebruik (10).

Bronnen

Bronnen, noten en/of referenties