Naar inhoud springen

Groma

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door JoJan (overleg | bijdragen) op 18 dec 2017 om 17:50. (afbeelding)
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.
Een groma
Het opstellen van de groma in de oost-west richting

De Groma (ook wel gruma) (van het Griekse gnomon γνόμων "wijzer") was het belangrijkste Romeinse landmeetkundig instrument. Het bestond uit een ongeveer tweeënhalf meter lange staf, met daaraan vier horizontale haaks op elkaar geplaatste armen bevestigd. Het werd gebruikt om rechte lijnen en haakse hoeken uit te zetten, waarmee dus ook vierkanten en rechthoekige afbakeningen gemaakt konden worden. Het werktuig werd gebruikt bij de aanleg van Romeinse wegen en in de stedenbouwkunde.

Het centrum van een Romeins militair kamp werd ook Groma genoemd; dit was het centrale punt vanwaaruit het kenmerkende ruitpatroon van een kamp werd uitgelegd. Hetzelfde geldt voor de stadscentra van nieuw aangelegde Romeinse plaatsen; de Groma was het punt vanwaaruit de Gromatici de ligging van de cardo en decumanus bepaalden.

Het instrument stamt uit Mesopotamië, vanwaaruit de oude Grieken het in de 4e eeuw v.C. in het Westen introduceerden.

  • (en) Artikel op de BBC h2g2 site over de groma
Zie de categorie Groma van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.