Jan van Brussel

Tweevoudige gerechtigheid, ca. 1475-76: bovenaan de goddelijke gerechtigheid (Laatste Oordeel), onderaan de menselijke (rechtszaal). Op de achtergrond een zicht op Maastricht, een van de oudste realistische stadsgezichten.

Jan van Brussel was een 15e-eeuws schilder werkzaam in Maastricht. Hij was er meester in het gilde van de steenmetsers en heeft haast geen schilderijen nagelaten.

Aan hem wordt een gerechtigheidstafereel toegeschreven dat hij maakte voor het Dinghuis van Maastricht (ca. 1475-76). De toewijzing van het ongesigneerde paneel is gebaseerd op een archivalische notitie over Jan van Bruessel. Mogelijk maakte de schilder ook een diptiek voor de Luikse Sint-Lambertuskathedraal, vandaag in de Grand Curtius. Het tweeluik, dat qua compositie, stijl, kleur en techniek overeenkomt met het Maastrichtse paneel, beeldt de twee patronen van de Luikse kathedraal af (een Geboorte van Jezus en een Martelaarschap van Sint-Lambertus). De buitenzijde is in grisaille (resp. een Salomonsoordeel en een Christus met de overspelige vrouw).

Literatuur

• Georges Martyn en Vanessa Paumen, "Hemelse rechtspraak op Limburgse grond. Enkele rechtsiconologische opmerkingen over 'Tweevoudige gerechtigheid' (Jan van Brussel)", in: Ten definitieven recht doende… Opstellen aangeboden aan prof. dr. A.M.J.A. Berkvens (= Koninklijk Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap, nr. 25), 2018, p. 210-225
• Didier Martens, "À la recherche de Jan van Bruessel: peut-on rapprocher le Diptyque ex Palude du Jugement dernier conservé à l'hôtel de ville de Maastricht?", in: Oud Holland, 2017, nr. 3-4, p. 83 e.v.
• Jacoba van Leeuwen, "'Een tafereel van ons Heeren oordele'. De functie en de betekenis van een Laatste Oordeelsvoorstelling in een middeleeuwse raadzaal", in: Dirk Bouts, tent.cat., 1998, p. 153-164