Juk

Een juk is een houten balk, met een bepaalde pasvorm, die op de schouder wordt gedragen om een last te verplaatsen. Aan beide uiteindes zit een haak of een inkeping, waaraan een touw of een ketting met een mand of een emmer kan worden bevestigd. Een juk met twee emmers water is in Nederland het traditionele beeld. Jukken worden in Azië nog steeds gebruikt, bijvoorbeeld op het platteland voor de oogst en in de steden voor ambulante handel.

Een juk voor dieren wordt gebruikt om twee trekdieren, zoals twee ossen, paarsgewijs voor een voertuig zoals een kar of een wagen te spannen.

Afgeleide betekenissen

Het woord juk wordt vaak gebruikt om de last van een overheerser aan te duiden. Bijvoorbeeld: "het juk van de Duitse bezetter" of "het juk van de slavernij". Dit kan ook in gunstige zin: Jezus zegt "Mijn juk is zacht en mijn last is licht."
Een juk was ook een oppervlaktemaat, namelijk de grootte van een stuk land dat in één dag kon worden geploegd door een span ossen. Dit kwam neer op ongeveer een halve hectare, of ongeveer 240 tot 300 vierkante roeden (een niet meer gebruikte maat).
Een juk is ook de benaming voor een klapbrug met contragewichten bestaande uit twee stenen of flinten. Juk verwijst hier naar balans, evenwicht.
Jukken werden vaak gemaakt van haagbeukenhout, omdat dit sterk, hard en taai is en dus niet snel breekt.