Kaap Engelsmanplaat
De Kaap Engelsmanplaat is een houten zeekaap op het noordelijk deel van de zandplaat Engelsmanplaat in de Nederlandse gemeente Dongeradeel. De kaap is een dagmerk en is in die functie als markant herkenningspunt een baken voor de scheepvaart en voor wadlopers.
Naar het westen staat op Ameland het Baken op Het Oerd.
Geschiedenis
Honderden jaren heeft op de hier aanwezige zandbank een kaap gestaan.[1] Reeds in 1563 zou dit baken hier al hebben gestaan[2][3]
In 1968 werd er hier een nieuwe kaap gebouwd. Het baken was voor de scheepvaart voorzien van een licht.[4]
Begin jaren 1980 is de kaap scheef gaan zakken en men heeft toen het licht van het baken weggehaald.[4]
Op 1 november 2006 woedde er een storm die de kaap heeft verwoest door deze te doen omwaaien of omslaan door de golven. Het baken stond tot die tijd op de oostkant van de zandbank. In het baken bevond zich een drenkelingenhuisje. Op 3 november is een groot deel van de kaap aangespoeld op Schiermonnikoog. Op de standplaats van de kaap bleven twee stompen van 70 centimeter lang achter, samen met de verankerpunten voor de stalen kabels.[4]
Op 11 juli 2007 werd er op Engelsmanplaat een nieuwe kaap gebouwd in opdracht van Rijkswaterstaat. De kaap werd nog steeds gebruikt door wadlopers als belangrijk oriëntatiepunt. In de dagen ervoor heeft de aannemer in Harlingen een nieuwe kaap gebouwd. Deze is vervolgens naar de zandplaat gevaren met een ponton. De aannemer heeft aldaar nieuwe funderingen aangelegd en de nieuwe kaap daarop gezet. Tevens werden er bij deze werken ook de stenen funderingen van eerdere kapen opgeruimd. De nieuwe kaap heeft men ongeveer 180 meter ten zuiden van de in 1968 gebouwde kaap gebouwd.[1]
Opbouw
1968
Het baken uit 1968 stond uit vier lange houten palen die in piramide-vorm geplaatst werden en een houten paal in het midden. In de top bevond zich een kraaiennest waar tot begin jaren 1980 een licht voor de scheepvaart bevestigd was. Eronder bevond zich een rechthoekig hekwerk van latten. De lange houten palen werden onderling verbonden met horizontale balken. Halverwege bevond zich het drenkelingenhuisje. Eronder werden de lange houten palen verbonden met diagonale dwarsbalken.
2007
De in 2007 geplaatste kaap is 12 meter hoog. Het bestaat wederom uit vier lange houten palen die in piramidevorm geplaatst zijn en onderling verbonden zijn met horizontale dwarsbalken. In het midden van de kaap bevindt zich een verticale houten paal. Boven in de kaap is weer een rechthoekig hekwerk geplaatst. De kaap is op een betonnen fundering geplaatst.[3]
- ↑ a b Rijkswaterstaat plaatst nieuwe kaap op Engelsmanplaat (Webcitation/Archive.org)
- ↑ Engelsmanplaat krijgt nieuwe kaap, afkomstig uit Leeuwarder Courant 19-04-2007
- ↑ a b Baken terug op Engelsmanplaat, Leeuwarder Courant, 10 juli 2007
- ↑ a b c Baken Engelsmanplaat omgewaaid en op Schiermonnikoog aangespoeld, 5 november 2006 (Webcitation/Archive.org)