Numerus clausus
Als voor een opleiding een numerus clausus bestaat wordt slechts een beperkt aantal studenten tot die opleiding toegelaten. De Latijnse term staat voor gesloten aantal. Dit inperken kan nodig zijn als er onvoldoende faciliteiten zijn om alle studenten aan te nemen die de opleiding willen volgen. Soms speelt ook een protectionistische reflex waarbij een beroepsgroep de instroom van nieuwe mensen ('concurrenten') probeert in te perken.[1] Het is daarom niet altijd duidelijk wat de werkelijke reden voor de instelling van een numerus clausus is.
In Vlaanderen zijn studenten vrij een studie uit het hoger onderwijs te kiezen, en zijn er nauwelijks opleidingen met een numerus clausus, zoals de opleidingen bij het leger, of sommige kunstopleidingen. De opleiding voor (tand-)arts kent als enige opleiding een toelatingsexamen om de instroom van nieuwe studenten te beperken. Ondertussen bestaat er in België een tekort aan huisartsen. Er komt dan ook kritiek op deze uitzonderingsregel die als een protectionistische maatregel gezien wordt.[1]
Daarnaast melden (uitgelote) Nederlanders zich in België aan voor die richtingen waarvoor in hun eigen land een numerus fixus bestaat.