Laatste bericht: 14 jaar geleden1 bericht1 persoon in overleg
De "Nederlandse naam" die deze soort tot voor kort op Wikipedia droeg was "breedhalsnebria". Om te beginnen kan een naam die eindigt op "nebria" in alle ernst geen Nederlandse naam genoemd worden. Dat zou alleen het geval zijn geweest wanneer "nebria" een ingeburgerd begrip was.[1] Maar er is nog een zwaarder wegende reden waarom deze naam niet moet worden gebruikt. De naam lijkt bedoeld als vertaling uit het Latijn, waarbij brevicollis is vertaald als breedhals. Inderdaad is collum (genetivus collis) het Latijnse woord voor hals of nek. Maar brevis betekent niet breed maar kort ! Toch was die foute vertaling aanleiding voor iemand om in de beschrijving op Wikipedia te zetten: "het halsschild[2] is verbreed".[3] En de vorm van het halsschild bij Nebria's is weliswaar vrij kenmerkend maar het is niet speciaal breed. En bij de soort brevicollis is het halsschild niet breder dan bij de andere soorten.[4] Om kort te gaan: de naam breedhalsnebria is geen Nederlands, bevat een vertaalfout, en veronderstelt bij de soort een kenmerk dat er niet is.[5]
In de Kandidaatlijst Nederlandse namen Loopkevers krijgt de soort de naam "gewone kortnek". Wellicht zal die naam in de toekomst ook in Wikipedia gebruikt moeten gaan worden, als de Kandidaatlijst gepubliceerd wordt als Officiële naamlijst. Tot die tijd lijkt het me goed de naam uit Turin (2000) te volgen. "Breedhalsnebria" moet in alle gevallen worden verworpen.
Noten
↑De namen Fuchsia en Bougainvillea zijn voorbeelden van wetenschappelijke namen die wèl ingeburgerd zijn als Nederlandse naam. Mij is geen enkele wetenschappelijk geslachtsnaam van insekten bekend die als Nederlandse naam is ingeburgerd maar verbeter mij als ik op dit punt iets over het hoofd zie.
↑De wetenschappelijke naam voor het halsschild is pronotum - of prothorax wanneer niet alleen het schild maar dat hele stuk van het lichaam wordt bedoeld. De aanduiding collum slaat niet op een specifiek segment of een plaat in dat deel van het keverlichaam maar betekent "nek" in het algemeen. Er is dus geen noodzaak om te denken dat brevicollis op het halsschild moet slaan.
↑De vraag is dan: "verbreed ten opzichte van wat?" In elk geval niet in vergelijking met Abax-, Harpalus-, Pterostichus- of de meeste Carabus-soorten; ten opzichte van Cychrus, Elaphrus, Odacantha of Brachinus wèl maar die hebben dan ook erg smalle halsschilden.
↑De aanduiding brevicollis moet veeleer slaan op de overgang tussen kop en borststuk. Inderdaad lijkt het alsof Nebria brevicollis en nog enkele verwante soorten, mede door het wat hartvormige halsschild, een wat ingetrokken kop, oftewel een korte nek, hebben.
↑Dit laatste is bij wetenschappelijke namen van geen enkel belang omdat daarbij stabiliteit van de naam vooropstaat en niet de semantische correctheid. Een kever die als toenaam breviantennis krijgt en bij nader inzien toch de langste sprieten van het hele geslacht blijkt te hebben, krijgt niet om die reden een andere naam. Bij Nederlandse namen ligt dat anders omdat daarbij de betekenis er wèl toe doet.
