Overleg:Stadspoorten van Deventer

Dijkpoort

Hallo allemaal,

ik heb een vraag over de Dijkpoort/Vispoort, het is me namelijk niet geheel duidelijk of deze benaming dezelfde poort betreft. In moderne literatuur (zoals 'Een profiel van Deventer in het midden van de achtiende eeuw' door C.M. Hogenstijn) staat aangegeven dat de Vispoort oorspronkelijk de Dijkpoort heette, maar dat die naam al lang in ongebruik was geraakt. Veel 17de- en 18de-eeuwse kaarten en afbeeldingen verwijzen naar een Vis(ch)poort, maar geen Dijkpoort te vinden. Dumbar (1732) meent dat de bisschop tijdens blijde inkomsten via de Dijkpoort de stad binnen ging, iets dat ook aan de Vispoort wordt toegeschreven (Henk Slechte (2010)). echter...

Toch krijgt de Dijkpoort in oudere bronnen zoals Dumbar (1732) en A.J. van Aa (1841) een aparte vermelding (wat gek zou zijn als de naam in ongebruik zou zijn geraakt, daarnaast geeft Dumbar in veel gevallen een vermelding als een poort onder meerdere namen bekend stond). Op de kaart van de vestingwerken van Deventer uit Dumbar (1732) (pagina 10) staat het nummer 2. dykpoort aangegeven (vanaf de welle met het gezicht naar de stad toe) rechts van de Duimpoort. Is dit slechts een fout door Dumbar of was de Dijkpoort dan toch wel een andere poort? In de 'Overijsselsche almanak voor oudheid en letteren' uit 1840 lijkt men toch ook van een andere poort te spreken als het om de Dijkpoort gaat: "De tegenwoordige Waterstraat werd oudtijds de Dijk genoemd en strekte zich bovendien naar alle waarschijnlijkheid voorbij de Duinpoort uit tot aan de nu niet meer bestaande Dijkpoort door welke de Bisschoppen bij de huldiging inkwamen." Een locatie die overeen lijkt te komen met de kaart van Dumbar (maar wellicht baseerden zij hun conclusie ook op Dumbar).

Als er wel een andere Dijkpoort geweest moet zijn (dan lijkt het erop) dat deze al relatief snel na de middeleeuwen is verdwenen. Is het mogelijk dit vesting/bouwwerk (rode cirkel) dat iets weg heeft van een dichtgemetselde poort (kan namelijk ook zo snel niet vinden wat dit bouwwerk wel geweest zou moeten zijn)?: https://imgur.com/a/abpDm (weet dat de afbeeldingen uit deze periode niet altijd accuraat zijn maar het keert op meerdere afbeeldingen, het zij in iets verschillende vormen, terug.)

Wat vinden jullie? Voor nu laat ik maar even de Dijkpoort als een aparte poort in de lijst staat, mocht er (meer) duidelijkheid komen kan hij gerust uit de lijst worden verwijderd. KinoTL (overleg) 25 jan 2018 20:11 (CET)

Hier trouwens de kaart uit Dumbars werk: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c4/Plattegrond_van_aftekening_van_Deventers_twee_oude_ringmuren_en_nieuwe_vesten_-_Wormer_-_20217449_-_RCE.jpg KinoTL (overleg) 25 jan 2018 20:26 (CET)

Mogelijk heb je iets aan dit artikel in het Deventer dagblad. Pompidom (overleg) 29 jan 2018 10:43 (CET)

Zie Lebuinus en zijne stichting te Deventer gedurende den eersten tijd van haar bestaan (1885, digitale pdf) van Johan Philip de Monté ver Loren, blz. 245 (263 in pdf)
"Een tijdlang verkeerde ik nog in het onzekere omdat men op de afbeelding van Deventers oude ringmuren, bij Dumbar I p. 10, de Dijkpoort vindt tusschen de Duin- en de Zandpoort, hoewel ik geneigd was deze Dijkpoort [...] liever aan de andere zijde van den Dijk of Waterstraat en daarmede van de Duinpoort te zoeken, waar later de Vischpoort was. En ik meen het voor zeker te mogen houden dat Dumbar dwaalt, nu mr. van Doorninck, die de Dijkpoort en de Vischpoort voor dezelfde poorten houdt, er op gewezen heeft dat in een oorkonde van 1393 [...] wordt gesproken van een huis op den hoek der Norenbergstraat »alvaste an« de Dijkpoort. »Drong bij de Vischpoort gelegen« was trouwens volgens Dumbar ook het huis van de stad, waar de Deventer Magistraat den Bisschop hulde deed bij diens plechtige intrede in de stad; waarschijnlijk hetzelfde huis bij de Vischpoort dat reeds van ouds (1389) de Bisschop heette [...].
Vervolgens wijst hij er nog op dat er ook sprake was van een Waterpoort, die door mr. van Doorninck (in 1869 archivaris van Overijsel) ook wordt gelijkgesteld aan de Vischpoort.
Het lijkt me dat de Vischpoort en de Dijkpoort (en blijkbaar dus ook de Waterpoort) inderdaad dezelfde waren. Met vriendelijke groet, PeHa · Overleg 13 jul 2019 18:37 (CEST)

Heel erg bedankt voor het vinden van deze bron. Het lijkt me hierdoor vrij aannemelijk dat de Dijkpoort inderdaad gewoon de Vispoort betreft. Ik heb de dijkpoort daarom nu uit de lijst verwijderd. KinoTL (overleg) 5 aug 2019 22:00 (CEST)