Overleg categorie:Boeddhistische kosmologie

Boeddhistische kosmologie in de Categorie Kosmologie?

Zou het niet zinvol zijn wetenschap en religie gescheiden te houden? De categorie Kosmologie bevindt zich in de categorie Astronomie, die weer in Natuurkunde en die weer in Wetenschap. Het gaat kennelijk om de astronomische kosmologie, gebaseerd op wetenschappelijke theorieën en waarnemingen enz. Ik zou denken dat religie zich op een ander vlak afspeelt, en dat het dus aan beide kanten verwarrend is de Boeddhistische kosmologie in de wetenschappelijke categorie te zetten. Tussen de wetenschappelijke theorieën staat het wat vreemd, en ik neem aan dat boeddhisten er niet op zitten te wachten hun kosmologie aan wetenschappelijke onderzoeken te onderwerpen... Niet-overlappende vormen van kennis, toch? BvdG 19 jul 2005 01:40 (CEST)

Ik ben het hier niet helemaal mee eens, ik vind dat 'religieuze' onderwerpen best in categorieen kunnen die een 'religieus neutraal' karakter hebben, anders zou religie nergens meer inkunnen, ook al heeft het iets te zeggen over een bepaald onderwerp. Merk ook op dat in het artikel boeddhistische kosmologie de 'big bang' genoemd wordt, en dat in het artikel kosmologie er een stukje is opgenomen over religie en kosmologie. Ik denk dat omdat ze over hetzelfde fenomeen gaan, ze bij elkaar horen. Er is trouwens ook geen sprake van een duidelijke tegenstelling tussen de wetenschappelijke kosmologie en de kosmologie die traditioneel gesproken in het boeddhisme onderwezen wordt. Ze kunnen als aanvullend beschouwd worden. Ik vind echter wel dat onderwerpen als boeddha en avalokiteshvara hier niet relevant zijn, dus niet de hele categorie hoort hier volgens mij thuis, alleen het lemma boeddhistische kosmologie zou genoeg zijn.

Persoonlijk zou ik best wel graag willen zien dat de wetenschap zich meer zou richten op religieuze onderwerpen als de waarneming of aanwezigheid van devas (goden of engelen), en denk dat er nu meer mogelijkheden zijn om op wetenschappelijke basis (met instrumenten) onderzoek hiernaar te verrichten. Ik denk dat de wetenschap op sommige gebieden misschien een beetje bang of bevooroordeeld is, en bepaalde onderwerpen liever links laat liggen omdat men zich niet in het onderwerp in kan leven, of men van tevoren al vindt dat een bepaald onderwerp 'niet wetenschappelijk' is. In het boeddhisme zijn er geen hetzes tegen de wetenschap, en wordt geen enkel onderdeel van de wetenschap in de ban gedaan . Copernicus zou misschien beter een boeddhist geweest zijn... gegroet, --DhJ 19 jul 2005 02:28 (CEST)

Gelukkig dat het boeddhisme de wetenschap niet tegen probeert te spreken. Toch is het vreemd dat je dan tegelijk zegt dat de wetenschap onderzoek moet doen naar boeddhistische onderwerpen. Als die wetenschappelijk onderzoekbaar zijn, wil dat zeggen dat onderzoek misschien wel aan zou tonen dat ze niet bestaan... Wat dan? Dan spreekt het boeddhisme de wetenschap wel tegen!

Vandaar dat men dat idee van "niet-overlappende vormen van kennis" bedacht heeft: de wetenschap doet geen uitspraken over religieuze dingen, de religie laat zich niet verleiden om zich over de fysische wereld uit te spreken (op een manier die wetenschappelijk toetsbaar zou zijn). Misschien is daarom deze categorie een vreemde eend in de kosmologische bijt. De christelijke en joodse kosmologie ("het universum is 6000 jaar oud") worden er niet besproken, men heeft daar in de loop van de eeuwen geleerd dat je dat buiten wetenschappelijke toetsbaarheid moet houden - door het niet letterlijk te nemen (behalve op sommige plaatsen in de VS). BvdG 19 jul 2005 09:57 (CEST)

Ja, maar het boeddhisme heeft niet de westerse conditionering van de afgelopen eeuwen, en gaat uit van het principe van oorzaak en gevolg, niet van schepping en onderdanig zijn aan de schepper. Hoe precies die oorzaak en gevolg in de loop van de geschiedenis en de schepping van de wereld en de mens zich uitgespeeld hebben, maakt niet zo veel uit; het principe zelf is veel belangrijker. Daarom kunnen boeddhisten ook leven met andere interpretaties; uiteindelijk maakt het niet zoveel uit. Het hier en nu, en het eigen spiriuele welzijn, zijn meer relevant.

Ik las pas nog dat de wetenschappers nog steeds niet weten hoeveel big bangs er nu waren. Slechts een, of meerdere. Volgens het boeddhisme zouden het er meerdere (oneindig) moeten zijn, de Boeddha zei immers dat hij geen begin van de 'wereld' (beter; universum) ontdekt had; maar hij zei ook niet dat er géén begin was. Wat hij wel ontdekte was een cyclus van achtereenvolgens groei en ondergang, die op uiterst grote termijn plaatsvindt (een 'kappa').

Een ander argument is dat de leer van het boeddhisme wat betreft kosmologie niet door de wetenschap als onwaar aangetoond is, in tegenstelling tot die van het christendom. Daarom hoeft er voor het boeddhisme ook niet zo'n grote scheiding tussen religie en wetenschap te zijn, omdat de boeddhistische versie immers een mogelijkheid is. Volgens het boeddhisme is de wetenschappelijke methode wel beperkt, omdat het niet leidt tot (of streeft naar) directe ervaring van het ontdekte. Wetenschap functioneert op basis van hypothesen die door systematisch praktisch (of theoretisch) onderzoek als waar of onwaar worden aangemerkt. Het boeddhisme is anders, omdat het streeft naar directe ervaring van 'hoe het is'; geen externe validatie is hiervoor nodig omdat je voor jezelf weet wat waar is. Informatie opgedaan volgens de wetenschappelijke methode kan wel waardevol zijn, maar als men alleen de wetenschappelijke methode gebruikt leidt dit niet tot het doel van het boeddhisme.

De scheiding tussen het Christendom en de wetenschap (en hierdoor in het westen ook 'religie' en wetenschap) is er natuurlijk omdat het Christendom al een paar keer aantoonbaar aan de verkeerde kant stond (verkeerde interpretatie van de werkelijkheid). Ik las dat aan het begin van de eeuw de RK-kerk priesters en theologen in de wetenschappelijk-kritische methode begon te onderwijzen. Toen deze priesters en theologen zich vervolgens tegen de leer van de kerk keerden werd dit onderwijs geschrapt. Begrijpelijk natuurlijk, indien een organisatie een belang heeft in het handhaven van een bepaalde visie... In het boeddhisme is dit echter tot nu toe niet nodig geweest. Het is voor het boeddhisme niet nodig om haar gelijk te halen t.o.v. de wetenschap omdat ze elkaar niet uitsluiten (niet of - of). Dat denk ik er in ieder geval van.

Het proberen te handhaven van een visie of theorie op zich (ook al is het een correcte visie) is volgens Boeddha een minderwaardige en beperkte mentale instelling. Hij veroordeelde de mentale attitude van 'Dit is waar; al het andere is fout' als een instelling nadelig voor spirituele groei. --DhJ 19 jul 2005 15:41 (CEST)