Roosterrichting

Een roosterichting is in de kristallografie een lineaire vector in een kristalrooster. Roosterrichtingen worden gebruikt om repetitieve structuren in kristalroosters te beschrijven.

De roosterstructuren die volgen uit de veertien Bravaistralies, hebben een repetitief karakter. Voor een beschrijving van de roosterrichtingen en -vlakken zijn er dan ook vectoren en indices opgesteld.

Roosterrichtingen

Kristallografische richtingen

Kristallografische richtingen worden aangeduid met een vector die bestaat uit drie getallen, corresponderend met de drie dimensies in een rooster. De vector start in de oorsprong van het assenstelsel, en loopt evenwijdig met de bedoelde richting. Dit geeft een vector $ua+vb+wc{\frac {}{}}$ , met a,b,c de roosterconstanten van het desbetreffende rooster (tabel). Deze richting krijgt de index [uvw].

Zo is

de richting [100] een ribbe van het rooster;
de richting [110] een diagonaal van een zijvlak van het rooster;
de richting [111] een ruimtediagonaal van het rooster

Negatieve waarden in een vector worden beschreven met een streepje boven het getal.

Families van richtingen

In het geval van een kubisch rooster hebben de richtingen [100], [010], [001], [100], [010] en [001] exact dezelfde lengte, maar verschillende richtingen. Zo'n groep wordt een "familie" van richtingen genoemd. Ter vereenvoudiging worden deze vectoren, verzameld in een groep, genoteerd als <uvw>.

Zo omvat in een kubisch systeem

de familie <100> alle ribbes van het rooster;
de familie <110> alle zijvlaksdiagonalen van het rooster;
de familie <111> alle ruimtediagonalen van het rooster.

Kristalvlakken

Een soortgelijke notatie is aanwezig bij het beschrijven van de vlakken in een rooster. Vlakken worden genoteerd als (hkl), en families van vlakken als {hkl}.