Saavedra-positie

De Saavedra-positie is een beroemd eindspel bij het schaken dat opvalt door een minorpromotie.

De positie is afgeleid van een in 1875 gespeelde matchpartij tussen de Britten Fenton (wit) en Potter. De spelers kwamen remise overeen; Fenton - een amateur - overzag daarbij de winnende koningswandeling naar de tweede rij. Het pat werd pas mogelijk toen de positie 20 jaar later bij Potters overlijden door Barbier, die de partij had bijgewoond, in Glasgow werd gepubliceerd. Barbier herinnerde zich de stelling niet meer exact, maar dat maakte in eerste instantie niet uit. Toen hij ging spelen met de positie van de zwarte koning vond Barbier echter ook een versie waarbij deze in de hoek stond. Hij publiceerde deze als nieuwe opgave: Zwart maakt remise. Een van de oplossers, de Spaanse priester Saavedra, die in Schotland woonde, ontdekte dat wit met een minorpromotie in dat geval tóch kon winnen. De stelling werd daarop nogmaals gepubliceerd, met gewijzigde opgave: Wit speelt en wint.

8
7
6
5
4
3
2
1
	a	b	c	d	e	f	g	h
	Wit speelt en wint Barbier & Saavedra Glasgow's Weekly Citizen, 18 mei 1895

1. c6-c7 Td5-d6†

2. Kb6-b5 (2. Kc5? Td1 gevolgd door 3. ..., Tc1†!; na 2. Kb7? wint zwart met 2. ..., Td7 de pion waarna deze op de volgende zet geruild wordt)

2. ... Td6-d5† (of 2. ... Td2 3. c8D Tb2† 4. Ka4 Ta2† 5. Kb3 Tb2† 6. Kc3 en wit wint)

3. Kb5-b4 Td5-d4† (na 3. ..., Kb2 houdt zwart het langer vol, maar na gewone promotie tot dame heeft wit dan een elementair gewonnen eindspel)

4. Kb4-b3 Td4-d3†

5. Kb3-c2! Td3-d4! (na elke andere zet promoveert de pion tot dame; zie verder bij diagram 2)

8
7
6
5
4
3
2
1
	a	b	c	d	e	f	g	h
	diagram 2; stelling na 5. ..., Td4

6. c7-c8T!! (dreigt 7. Ta8† en mat; na 6. c8D? volgt Tc4† 7. D×c4 pat)

6. ... Td4-a4

7. Kc2-b3

Nu gaat de zwarte toren verloren of zwart wordt matgezet met 8. Tc1 mat.