Albert Speer

Albert Speer (1905 - 1981) was een van de kopstukken van nazi-Duitsland. Hij raakte vanwege hun gemeenschappelijke belangstelling voor architectuur bevriend met Adolf Hitler, die hem in 1933, na zijn benoeming tot Rijkskanselier, opdracht gaf tot de herbouw van de kort tevoren afgebrande Berlijnse Reichstag. In 1936 ontwikkelden ze samen plannen voor de herinrichting van Berlijn. Speer wordt wel de 'architect van het Duitse Rijk' genoemd.

Speer werd geboren in Mannheim op 19 maart 1905, als zoon van een architect. Zijn jeugdjaren bracht hij door in Heidelberg. Hij studeerde architectuur in Karlsruhe, waar hij ook belangstelling etaleert voor wiskunde. Hij trouwde met Marianne Weber.

Van 1927 tot 1932 werkte Speer als assistent van architect Heinrich Tessenow in Berlijn. In 1931 gaf hij zich op als lid van de NSDAP, de nationaal-socialistische arbeiderspartij van Hitler. In 1933 werd hem gevraagd de meivieringen van de partij vorm te geven; bovendien ontwierp hij in datzelfde jaar de nieuwe Reichstag en organiseerde en leidde de bouw ervan binnen één jaar tijd, waarmee hij zijn organisatorische talent bewees.

In 1937 werd hij benoemd tot 'regeringscommissaris voor de bouw in de staf van de Führer' en 'inspecteur-generaal voor de bouwnijverheid in Berlijn'. Zijn ontwerpen waren naar de smaak van Hitler, die Berlijn met talloze pompeuze bouwwerken een enorme grandeur wilde geven.

In 1942 werd Albert Speer, ondanks zijn vrij geringe politieke aspiraties, door Hitler benoemd als opvolger voor de omgekomen rijksminister voor Bewapening en Munitie, Todt. De architect gebruikte al zijn organisatietalent, reorganiseerde de productie van wapens en munitie en wist zo de productie indrukwekkend op te voeren.

Op 23 mei 1945 werd hij, samen met Karl Dönitz, Hitler's per testament aangewezen opvolger na diens zelfmoord, gearresteerd in Flensburg, vanwaaruit men tevergeefs vredesonderhandelingen met de geallieerden trachtte te voeren.

In 1946 werd Speer bij de processen van Neurenberg veroordeeld tot 20 jaar gevangenisstraf. Van alle veroordeelde nazi-kopstukken was hij de enige die schuld bekende. Zijn straf zat hij uit in de Spandaugevangenis in Berlijn. In 1966 kwam hij vrij. Hij overleed op 1 september 1981 in Londen. Hij liet veel tekeningen en een enorme hoeveelheid dagboekaantekeningen na, die uit de gevangenis waren gesmokkeld. Deze werden in 1975 in boekvorm uitgegeven onder de titel Spandauer Tagebücher (en een jaar later in het Engels onder de titel Spandau - the secret diaries)