Paruresis

Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht. Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts.

Paruresis of plasangst is de onmogelijkheid of de grote moeilijkheid te urineren in de (echte of vermeende) aanwezigheid van anderen, zoals in een publiek toilet. Volgens sommige onderzoeken zou ongeveer 6% van de bevolking eraan lijden, het is echter zeer aannemelijk dat het aantal mensen die een vorm van plasangst hebben velen malen groter is. Doordat het probleem zo persoonlijk is houden veel mensen dit zoveel als mogelijk voor zichzelf. Het komt meer voor bij mannen, waarschijnlijk omwille van de sociale gewoonten die bij hen gebruikelijk zijn. Plasangst wordt doorgaans geclassificeerd als specifieke fobie, maar kan ook voorkomen als symptoom van sociale fobie.

Het is meer dan een gewone gêne of een verlangen naar privacy, en kan daardoor ongemak veroorzaken. De onmogelijkheid te urineren, hoewel psychologisch van oorzaak, is fysisch, en de patiënt heeft er geen controle over. Mensen die deze klachten hebben schamen zich hiervoor. Er wordt snel gedacht dat mensen die deze klachten hebben in de privésfeer minder sociaal zouden zijn, dit hoeft echter niet het geval te zijn. Het is bekend dat ook van mensen met een gemiddeld sociaal netwerk een zekere vorm van plasangst kunnen hebben, daarnaast is het bekend dat niet alle mensen met een beperkt sociaal netwerk plasangst hebben. Er kan gesteld worden dat plasangst te vergelijken is met mensen die een vorm van hoogtevrees hebben, of mensen die heel erg bang zijn voor spinnen. Het hebben van plasangst is gewoon pech hebben. Mensen die plasangst hebben zijn in veel gevallen erg bewust van de omgeving waarbinnen zij zich bevinden. Men vindt het vervelend indien mensen op hen moeten wachten of hebben angst dat iemand luistert en bijhoud hoe snel de plas komt, indien het langer duurt meent men dat de omgeving dit gek of vreemd zal vinden, in dit geval is er een opbouw van druk door gedachten en aannames die in feite misschien niet eens van toepassing zijn, want wellicht is de omgeving er helemaal niet mee bezig hoe snel de plas van iemand komt. Door de gedachten stijgt de druk, door de druk voelt men zich niet op het gemak en ontspannen en hierdoor blijft de plas weg.

Afgevraagd kan worden hoe aannemelijk het is dat iedere persoon in een omgeving kan plassen waar het druk is, waar mensen in en uit lopen en/of druk aan het praten zijn. Het is feitelijk dat er mensen zijn die hier geen enkel probleem mee hebben. Het is echter ook zeker aannemelijk dat er genoeg mensen zijn die verlangen naar privacy, rust en stilte, plassen is immers een erg persoonlijk gebeuren. Het is aannemelijk dat dit van alle tijden is. Het kan worden aangenomen dat plasangst niets geks of raars is het is alleen lastig binnen een maatschappij waarbinnen er verwacht wordt dat iedere persoon in een drukke omgeving kan plassen. Binnen een maatschappij waarbinnen rekening wordt gehouden dat mensen allerlei voedselallergieën en wensen hebben wordt er weinig tot geen rekening mee gehouden dat een deel van de 8 miljard mensen op aarde meer privacy verlangen indien men moet plassen, dit komt omdat mensen die deze klachten hebben dit veelal voor zichzelf houden.

Stress door plasangst kan ervoor zorgen dat de spieren van de blaas zich onnodig aanspannen. Er wordt een prikkeling ervaren alsof de persoon moet plassen terwijl de blaas nog niet helemaal vol is. Dit kan veroorzaken dat men het gevoel heeft te moeten plassen maar vervolgens niet kan plassen, op deze wijze wordt de angst om te plassen vergroot en komt men in een neerwaartse spiraal terecht. Deze aanspanning van de spieren van de blaas kan ook voorkomen wanneer iemand zich bedreigd voelt of een ruzie heeft waardoor de persoon niet kan plassen. Wanneer de stressvolle situatie niet meer bestaat of is opgelost kan het gebeuren dat de spieren van de blaas zich weer ontspannen en de persoon weer normaal kan plassen ofwel makkelijker kan plassen.

Ernstige gevallen kunnen het leven van de persoon erg beperken: men wil zich niet meer ver van huis verplaatsen, en soms kan men zelfs niet meer in zijn eigen huis urineren als men hoort dat iemand anders aanwezig is. Het kan voor de patiënt ook erg moeilijk zijn om deel te nemen aan drug- of dopingtesten als er niets speciaals voorzien wordt. In het Verenigd Koninkrijk heeft de patiënt het recht om een dergelijke voorziening te vragen.

Paruresis komt niet alleen voor bij mensen. Zo zijn er voorbeelden van katten die niet kunnen plassen wanneer het baasje op vakantie gaat en de kat ergens anders onder is gebracht. Het komt voor dat de kat dermate stress ervaart dat deze niet meer is staat is om te plassen.

Er zijn verschillende strategieën om met paruresis om te gaan:

• het probleem omzeilen:
  • vermijden van drukke publieke toiletten, of het gebruiken van toiletten die minder druk zijn.
  • gebruik van een toiletcabine in plaats van een urinoir
  • de kraan laten lopen of het toilet doortrekken om geluiden te onderdrukken
  • toepassen van de breath-holding technique

• het probleem behandelen:
  • cognitieve gedragstherapie
  • training met biofeedback
  • angstverminderende medicatie
  • het gebruik van een katheter, hoewel dit eerder de symptomen aanpakt dan de oorzaak.
  • een trainingstherapie, waarbij de patiënt aan een toenemend gebrek aan privacy blootgesteld wordt, bijvoorbeeld in georganiseerde workshops met medepatiënten.
• wat kalmeert de blaas
  • train je bekkenbodem met gerichte oefeningen die onder meer door een bekkenbodemfysiotherapeut kunnen worden gegeven
  • houd met een dagboekje bij of je niet teveel drinkt
  • blijf drinken maar wees matig met koffie en alcohol
  • probeer per dag het aantal momenten van plassen te beperken, probeer bijvoorbeeld een keer in de ochtend te gaan, een keer in de middag en een keer in de avond, 3 á 4 keer plassen op een dag is voldoende. Probeer wel te blijven drinken want wie niet drinkt kan zeker niet plassen. Wanneer je iets drinkt drink dan een glas per keer. Maak het plassen vooral niet te moeilijk voor jezelf en zoek een plek die rustig is. Wanneer dit lukt kun je jezelf eens uitdagen door een iets meer publieke plek op te zoeken, wanneer dit niet lukt zoek dan weer een rustigere plek op. Dit kan de blaas kalmeren.
  • schaam je niet voor je beperking, de een vindt het moeilijk om ergens te plassen de ander vindt het moeilijk om in het openbaar te spreken, zo heeft ieder wel iets. Het is vervelend maar minder gek dan dat je denkt. Kun je niet op je werk plassen bespreek het dan met je werkgever en probeer samen tot een oplossing te komen. Men zal het eerder vervelend voor diegene vinden dan gek en men zal proberen te helpen. Indien het probleem besproken kan worden en er wordt een oplossing bedacht dan is de kans groot dat de stress verminderd en dat de spieren van de blaas ontspannen.

Externe links

• (en) Officiële website International Paruresis Association