Eros (concept)

Eros (Oud-Grieks: ἔρως) is een Grieks woord voor liefde. De god Eros is de verpersoonlijking van het concept eros. Erotiek is afgeleid van het woord eros.

Griekse filosofie

In de klassieke wereld werd eros als een soort waanzin of theia-manie ("waanzin van de goden") beschouwd. Deze vorm van eros was nauw verbonden met de mysteriecultus.

In het Symposium van Plato worden door de aanwezigen bij het feestmaal verschillende beschrijvingen gegeven van eros. Met name de door Socrates gegeven beschrijving van eros is invloedrijk geworden. Deze door Diotima van Mantinea geïnspireerde opvatting van eros heeft geleid tot de ontwikkeling van het concept platonische liefde.

Christendom

In de bijbel komt het woord eros nauwelijks voor, maar wordt in de meeste gevallen het woord agape gebruikt voor het begrip liefde.

De Zweedse theoloog en bisschop Anders Nygren beargumenteerde in zijn boek Eros en Agape dat eros een egocentrische soort liefde is. Als we liefhebben uit eros, dan hebben we lief uit eigenbelang en om het object van onze liefde te verwerven en te bezitten. Agape is daarentegen een soort liefde die zichzelf geeft en zichzelf opoffert. Agape is gebaseerd op Gods onvoorwaardelijke liefde voor alle schepselen. Nygren stelde daarom dat agape de enige echt christelijke vorm van liefde is, en dat eros ons van God afkeert. In de encycliek Deus Caritas Est legde paus Benedictus XVI daarentegen uit dat eros en agape beide inherent goed zijn, maar dat eros het gevaar loopt te worden gedegradeerd tot enkel seks wanneer het niet in balans wordt gebracht door een christelijk spiritueel element.

Psychologie

In de psychologie wordt het begrip eros door Sigmund Freud gebruikt in de betekenis van levensdrift. Eros is hiermee tegengesteld aan thanatos, ofwel doodsdrift.

Zie ook

• Eros (god)
• Platonische liefde
• Symposium