Zesde Elfstedentocht: verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Elfstedentocht}} |
{{Elfstedentocht}} |
||
Op [[30 januari]] [[1940]] werd de '''Zesde Elfstedentocht''' verreden. |
Op [[30 januari]] [[1940]] werd de '''Zesde Elfstedentocht''' verreden. |
||
==Afgelastingen== |
|||
Bij de editie van 1940 kwam het deelnemersaantal voor het eerst boven de duizend uit. 2716 Tochtrijders en 688 wedstrijdschaatsers probeerden het kruisje in bezit te krijgen. |
|||
Oorspronkelijk zou de Zesde Elfstedenotcht op [[21 december]] [[1939]] verreden worden. Het ijs was goed, en het leek er ook niet op dat het snel ging dooien. De sneeuwval was echter zo hevig dat de tocht verschillende keren moest worden uitgesteld omdat er teveel sneeuw op de baan lang. Een plan om werklozen in werkverschaffing te laten schoonmaken kreeg weinig weerklank in Den Haag. Toen men eindelijk dankzij een donatie van [[Koniging Wilhelmina]] het tweehonderkilometer lange traject sneeuwvrij gemaakt had, zette de dooi plotseling in. Toen in het nieuwe jaar de vorst opnieuw inzette werd organisatie voor de tocht al weer snel op touw gezet. Op [[15 januari]] zouden de Elfstedenschaatsers van start gaan, ware het niet dat de dooi opnieuw roet in het eten gooide. Uiteindelijk konden de Tocht der Tochten op [[30 januari]] toch doorgaan. |
|||
==De start== |
|||
Door felle vorst en hevige sneeuwjachten vielen vele deelnemers uit. Alleen de sterksten konden blijven doorgaan. De kopgroep, bestaande uit [[Cor Jongert]], [[Piet Keijzer]], [[Sjouke Westra]], [[Auke Adema]] en [[Dirk van der Duim]] sloot bij [[Dokkum]] een pact. |
|||
Een totaal van 688 wedstrijdschaatsers verscheen aan de start bij [[de Harmonie]] in [[Leeuwarden]]. Gezien het grote aantal deelnemers, 3404 in totaal, werd voor het eerst een aparte start georganiseerd voor de toertochtschaatsers. Deze verzamelden zich bij de Beurs waar precies een half uur na de wedstrijdschaatsers 2716 Elfstedenrijders vertrokken. |
|||
==De wedstrijd== |
|||
Na alle ontbering die ze samen hadden doorgemaakt, zouden ze samen over de finish schaatsen. In de stadsgrachten van Leeuwarden spurtte Auke Adema onder invloed van het gejuich van de toeschouwers alsnog weg, tegen het pact in. In de chaotische eindspurt won Piet Keijzer in een tijd van 11 uur en 30 minuten. |
|||
Een uur na de start van de wedstrijddeelnemers kwam [[Sikke Dijkstra]] uit [[Cornjum]] als eerste aan in [[Sneek]]. Achter hem lag [[Cor Jongert]] en daarachter [[Jan van der Bij]] uit [[Anna Paulowna]]. Ook in [[IJlst]] lag Dijkstra nog aan kop. In [[Sloten]] had zich echter een nieuwe kopgroep gevormd, bestaande uit [[Dirk van der Duim]] uit [[Warga]], [[Fokke van der Heide]] uit [[Leeuwarden]], [[Auke Adema]] uit [[Franeker]] en [[Piet Keizer]] uit [[de Lier]]. In het traject naar [[Stavoren]] nam de Leeuwarder [[Lo Geveke]] de leiding, met Van der Duim en Westra vlak achter zich. De kopgroep wist zich te handhaven tot Workum, maar toen kwamen de schaatsers aan bij de Parregastervaart. Op een doolhof van over elkaar geschoven schotsen viel niet te schaatsen, waardoor de achtervolgers konden inlopen. Na de vaart maakte zich een nieuwe kopgroep bestaande uit Piet Keizer, Auke Adema, Dirk van der Duim, Cor Jongert en Sjouke Westra zich andermaal los. Om 10 uur werd [[Bolsward]] bereikt. In [[Harlingen]] was een voorsprong van 10 minuten op de tweede kopgroep ontstaan, en in [[Franeker]] bedroeg deze al een kwartier. |
|||
==Pact van Dokkum== |
|||
Na vele debatten, vergaderingen en geharrewar besloot het Elfstedenbestuur de afspraak bij Dokkum als bindend te beschouwen. Alle vijf werden ze tot winnaar uitgeroepen. |
|||
Op het gedeelte van [[Dokkum]] naar [[Leeuwarden]] stelde Cor Jongert voor om samen te finishen. Alleen Sjouke Westra maakte bezwaar. Er werd op hem ingepraat en op het laatst ging hij overstag. Het [[Pact van Dokkum]] was gemaakt. Gezamenlijk schaatste het vijftal de Leeuwarder grachten op. Op een paar honderd meter voor de finish maakte Auke Adema zich plotseling los en sprinte naar de finish. Piet Keizer ging erachteraan, terwijl een uitzinnige massa schaatsfans het ijs opstormde. De verwarring die volgde was groot. Adema werd als winnaar aangewezen, terwijl Piet Keizer eerder over de finish ging. Cor Jongert claimde dat zijn kaart als eerste werd afgestempeld. Na urenlang beraad van de Elfstedenvereniging werden uiteindelijk alle vijf schaatsers als winnaar aangewezen. De tweede groep die binnenkwam ging overigens wel tegelijkertijd over de finish. |
|||
Een tweede groep, die achter de kopgroep aanreed, gaf wél een mooi voorbeeld van broederschap. Abe de Vries, Jan van der Bij, Sikke Dijkstra en Lo Geveke schaatsten samen over de finishlijn en werden zo samen zesde. |
|||
==Weersomstandigheden== |
|||
Op de middag van [[30 januari]] was er noodweer uitgebroken. De sneeuw begon met bakken uit de hemel te vallen waardoor het ijs niet meer beschaatsbaar was. Het Elfstedentraject werd een witte woestijn. Een snijdende wind zorgde voor extreem lage gevoelstemperaturen. Autobussen werden ingehuurd om verkleumde schaatsers op te halen. Het is hieraan te wijten dat van de 2716 gestarte toerrijders slechts 27 de finish wisten te bereiken. Vermeldenswaardig is de prestatie van de enige vrouw die de tocht uitreed, [[Sjoerdje Faber]] uit [[Warga]]. Zij schaatste als toerrijder honderden wedstrijdschaatsers voorbij en wist net als 125 wedstrijdschaatsers de tocht te voltooien. |
|||
[[Categorie:Schaatswedstrijd]] |
[[Categorie:Schaatswedstrijd]] |
||
Versie van 8 jan 2007 17:50
Sjabloon:Elfstedentocht Op 30 januari 1940 werd de Zesde Elfstedentocht verreden.
Afgelastingen
Oorspronkelijk zou de Zesde Elfstedenotcht op 21 december 1939 verreden worden. Het ijs was goed, en het leek er ook niet op dat het snel ging dooien. De sneeuwval was echter zo hevig dat de tocht verschillende keren moest worden uitgesteld omdat er teveel sneeuw op de baan lang. Een plan om werklozen in werkverschaffing te laten schoonmaken kreeg weinig weerklank in Den Haag. Toen men eindelijk dankzij een donatie van Koniging Wilhelmina het tweehonderkilometer lange traject sneeuwvrij gemaakt had, zette de dooi plotseling in. Toen in het nieuwe jaar de vorst opnieuw inzette werd organisatie voor de tocht al weer snel op touw gezet. Op 15 januari zouden de Elfstedenschaatsers van start gaan, ware het niet dat de dooi opnieuw roet in het eten gooide. Uiteindelijk konden de Tocht der Tochten op 30 januari toch doorgaan.
De start
Een totaal van 688 wedstrijdschaatsers verscheen aan de start bij de Harmonie in Leeuwarden. Gezien het grote aantal deelnemers, 3404 in totaal, werd voor het eerst een aparte start georganiseerd voor de toertochtschaatsers. Deze verzamelden zich bij de Beurs waar precies een half uur na de wedstrijdschaatsers 2716 Elfstedenrijders vertrokken.
De wedstrijd
Een uur na de start van de wedstrijddeelnemers kwam Sikke Dijkstra uit Cornjum als eerste aan in Sneek. Achter hem lag Cor Jongert en daarachter Jan van der Bij uit Anna Paulowna. Ook in IJlst lag Dijkstra nog aan kop. In Sloten had zich echter een nieuwe kopgroep gevormd, bestaande uit Dirk van der Duim uit Warga, Fokke van der Heide uit Leeuwarden, Auke Adema uit Franeker en Piet Keizer uit de Lier. In het traject naar Stavoren nam de Leeuwarder Lo Geveke de leiding, met Van der Duim en Westra vlak achter zich. De kopgroep wist zich te handhaven tot Workum, maar toen kwamen de schaatsers aan bij de Parregastervaart. Op een doolhof van over elkaar geschoven schotsen viel niet te schaatsen, waardoor de achtervolgers konden inlopen. Na de vaart maakte zich een nieuwe kopgroep bestaande uit Piet Keizer, Auke Adema, Dirk van der Duim, Cor Jongert en Sjouke Westra zich andermaal los. Om 10 uur werd Bolsward bereikt. In Harlingen was een voorsprong van 10 minuten op de tweede kopgroep ontstaan, en in Franeker bedroeg deze al een kwartier.
Pact van Dokkum
Op het gedeelte van Dokkum naar Leeuwarden stelde Cor Jongert voor om samen te finishen. Alleen Sjouke Westra maakte bezwaar. Er werd op hem ingepraat en op het laatst ging hij overstag. Het Pact van Dokkum was gemaakt. Gezamenlijk schaatste het vijftal de Leeuwarder grachten op. Op een paar honderd meter voor de finish maakte Auke Adema zich plotseling los en sprinte naar de finish. Piet Keizer ging erachteraan, terwijl een uitzinnige massa schaatsfans het ijs opstormde. De verwarring die volgde was groot. Adema werd als winnaar aangewezen, terwijl Piet Keizer eerder over de finish ging. Cor Jongert claimde dat zijn kaart als eerste werd afgestempeld. Na urenlang beraad van de Elfstedenvereniging werden uiteindelijk alle vijf schaatsers als winnaar aangewezen. De tweede groep die binnenkwam ging overigens wel tegelijkertijd over de finish.
Weersomstandigheden
Op de middag van 30 januari was er noodweer uitgebroken. De sneeuw begon met bakken uit de hemel te vallen waardoor het ijs niet meer beschaatsbaar was. Het Elfstedentraject werd een witte woestijn. Een snijdende wind zorgde voor extreem lage gevoelstemperaturen. Autobussen werden ingehuurd om verkleumde schaatsers op te halen. Het is hieraan te wijten dat van de 2716 gestarte toerrijders slechts 27 de finish wisten te bereiken. Vermeldenswaardig is de prestatie van de enige vrouw die de tocht uitreed, Sjoerdje Faber uit Warga. Zij schaatste als toerrijder honderden wedstrijdschaatsers voorbij en wist net als 125 wedstrijdschaatsers de tocht te voltooien.