Podcast

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door Beatles~nlwiki (overleg | bijdragen) op 14 okt 2005 om 23:04. (Gesproken wikipedia toegevoegd)
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.
noicon
Door op de afspeelknop te klikken kunt u dit artikel beluisteren. Na het opnemen kan het artikel gewijzigd zijn, waardoor de tekst van de opname wellicht verouderd is. Zie verder info over deze opname of download de opname direct. (Meer info over gesproken Wikipedia)

De term podcasting is een samentrekking van iPod, de draagbare MP3-speler van Apple, en broadcasting. Alhoewel de technologie niet alleen bruikbaar is met de iPod, was het succes ervan een belangrijke stap in de ontwikkeling van Podcasting. Podcasting staat, in de meest strikte zin, voor een systeem waarin podcasters audio(MP3)-bestanden met discussies, radioshows, muziekprogramma's, beschikbaar stellen via Internet, en tevens een news feed in RSS-formaat creëren, die een verwijzing bevat naar de MP3-bestanden en automatisch verwerkt kan worden door podcast-aggregators of podcatchers. Deze laatste downloaden die audiobestanden dan automatisch en kopiëren ze ofwel onmiddellijk op een MP3-speler, ofwel melden aan de gebruiker dat hij ze op de PC kan beluisteren.

In de breedste zin staat podcasting voor het verspreiden van digitale bestanden die door speciale programma's afgehaald worden om ze later te gebruiken. Dus dit kan audio zijn (MP3, Windows Media, Real Media), video (MPEG, DivX, QuickTime, ...) of software. De huidige podcastscene heeft iets van de geest en het enthousiasme van de eerste radiopiraten, en gebruikt als lijfspreuk de term 'Almost Live Radio'.

Geschiedenis

De term podcasting is bedacht door Ben Hammersley, die hem gebruikte in The Guardian in het artikel "Audible Revolution" (12 februari 2004), toegepast op de podcasttechnologie door Dannie J. Gregoire, en populair gemaakt door MTV-VJ en Nederlands-Amerikaanse blogger Adam Curry (die een (niet het oorspronkelijke) belangrijk iPodder-script schreef). Dave Winer, bekend als RSS-pionier, beschreef de techniek om mediabestanden (bijvoorbeeld audio) op te nemen in het RSS-formaat en automatisch te laten downloaden voor later gebruik, en schreef het originele iPodder-script.

Podcasting is ontstaan uit de combinatie van:

  • doorbraak van breedband bij de consument.
  • beschikbaarheid van kleine, bescheiden geprijsde MP3-spelers met grote opslagcapaciteit (meerdere GB).
  • sterke integratie van een draagbare MP3-speler en een beheerprogramma voor audiobestanden (iPod/iTunes was de pionier).
  • het inzicht dat de bestaande RSS/blog-standaarden konden worden gebruikt.
  • de visie dat veel mensen via een dergelijke kanaal zouden willen publiceren. Dit is voornamelijk de verdienste van Adam Curry en Dave Winer.

Onderscheid tussen streamen en downloaden

Er zijn 3 categorieën 'audio via Internet':

  • webcast of 'live' streaming: een uitzending wordt beluisterd op het moment dat deze wordt uitgezonden. (Te vergelijken met radio.)
  • on demand streaming: een audio-uitzending kan worden beluisterd wanneer men wil, maar de audiobestanden worden niet naar de eigen PC gekopieerd. Men kan deze uitzendingen dus niet op de harde schijf bewaren en bewerken. (Te vergelijken met een tegen kopiëren beveiligde DVD.)
  • download: de luisteraar downloadt een bestand en beluistert dat wanneer hij wil, zo vaak hij wil, zonder dat hij on line hoeft te zijn. (Te vergelijken met video.)

Beide distributiemethoden hebben voor- en nadelen. Bij live en on-demand streaming heeft de aanbieder meer inzicht in het werkelijke gebruik van de content. Bij downloads is niet zeker of de content 0, 1 of 100 keer wordt geconsumeerd. Bij veelvuldig consumeren is downloaden efficiënter. Maar als een uitzending (zoals een podcast) vaak maar één keer wordt beluisterd is streaming efficiënter (er wordt geen onnodige opslagruimte bij de luisteraar gebruikt). Als maar een klein deel van een uitzending wordt beluisterd is streaming veel efficiënter, omdat er alleen voor het beluisterde gedeelte dataverkeer wordt gegenereerd. Een gebruiker kan bij streaming meteen luisteren zonder eerst te hoeven downloaden, en kan direct voor- en achteruit spoelen. Streaming vereist wel dat een permanente verbinding (bij voorkeur breedband) aanwezig is. iPods en andere muziekspelers hebben (nog) geen draadloze internetverbindingen. Streaming is momenteel dus voornamelijk interessant voor desktop/laptopgebruik, en downloads voor mobiele muziekspelers.

Podcasting valt duidelijk in de downloadcategorie. Een podcastprogramma is daarom in zekere (overdrachtelijke) zin ook te vergelijken met een transistorradio. De gebruiker stemt op een kanaal af, in dit geval geen frequentie maar een RSS-feed, en de audio wordt vanzelf in de muziekspeler afgeleverd. Publieke en commerciële radiostations zenden hoofdzakelijk on demand en live streams uit. Dit heeft met auteurs- en eigendomsrechten te maken. De bron van een stream blijft, in tegenstelling tot een bij podcastuitzending, altijd alleen op de server van de zender staan. Een MP3-bestand, een podcast, komt fysiek op de harde schijf van de eindgebruiker te staan. Verscheidene binnen- en buitenlandse radiostations, commercieel en publiek gefinancierd, experimenteren met podcasten. Ze knippen daarbij het auteursrechtelijk beschermde materiaal uit uitgezonden radioprogramma's, waardoor ze enkel kopij on line kunnen zetten waar ze zelf auteursrechtelijk iets over te zeggen hebben.

iTunes

Sinds versie 4.9 ondersteunt iTunes podcasting. In de music store van iTunes is een Podcastdirectory (lijst) geïntegreerd, waarin je podcasts kunt zoeken en voorbeluisteren. Bij voorbeluisteren wordt het audiobestand niet gedownload maar live of on demand naar iTunes gestreamd. De luisteraar hoeft zodoende niet op de download te wachten. Je kunt je van daaruit dan op de RSS-feeds van het podcastprogramma abonneren zodat telkens als er nieuwe afleveringen zijn deze automatisch naar je harde schijf worden gedownload. Vanuit iTunes kun je deze dan beluisteren of overzetten naar je iPod.

VODcasting

Daarop voortbordurend is inmiddels ook VODcast gelanceerd. (VOD = Video On Demand). Middels hetzelfde iTunes is het nu mogelijk zich te abonneren op video: clips, TV-series, bedrijfsfilms, onderwijs-gerelateerd videomateriaal, enzovoort. Ook VODcasts kunnen middels download of streaming worden gedistribueerd. Aangezien video aanzienlijk meer dataverkeer en opslagruimte vereist wordt in het algemeen het streamen hiervan aanbevolen.

Auteursrechten

BUMA is op dit moment doende een regeling te ontwerpen. Vooralsnog geldt dat de makers van podcasts vrij zijn in het gebruik van auteursrechtelijk beschermd materiaal in hun podcasts. Podcasters hoeven daarbij ook geen rekening te houden met betalingsplicht met terugwerkende kracht, als de regels hieromtrent van kracht worden.

Ook is het gebruik van "Podsafe music" handig aangezien deze artiesten geen muziekrechten vragen.

Bronnen

Externe links

Zie ook Streaming media