Halogeenlamp
Een halogeenlamp is een gloeilamp waarbij een kleine hoeveelheid halogeen (broom of jodium) is toegevoegd aan het verder inerte gas in de lamp.
Het metaal van de gloeidraad van een normale gloeilamp heeft de neiging langzaam te verdampen en neer te slaan op het lampglas. Dit wordt hierdoor donkerder; ook verzwakt hierdoor de gloeidraad. Als er door fluctuaties in de verdamping een dunne plek in de gloeidraad ontstaat neemt de stroomdichtheid en de temperatuur ter plaatse toe. Dit vergroot weer de verdampingssnelheid op die plaats. Op den duur brandt de gloeidraad op zo'n plek door.
Wanneer een hogere elektrische stroom door de draad wordt gestuurd neemt de draadtemperatuur en de lichtopbrengst toe maar het verzwakkingsproces wordt ook versneld. Dit stelt een grens aan de lichtopbrengst van een gloeilamp.
In een halogeenlamp reageert het aanwezige halogeen echter met de metaaldamp en vormt een halogenide. Dit is een damp die bij hoge temperatuur -zoals die heerst op de draad- ontleedt in metaal en halogeen. Op deze manier wordt het verdampende metaal voortdurend teruggevoerd naar de draad, en wel in hoofdzaak daar waar het nodig is: op de heetste en dunste plaats van de gloeidraad (dit is een voorbeeld van chemisch transport).
Door deze zelf-reparatie kunnen halogeenlampen een hogere draadtemperatuur tolereren dan normale gloeilampen, en hebben daarmee een grotere lichtopbrengst. Dit proces werkt minder goed bij sterk gewonden gloeidraden zoals die bij netspanningslampen worden gebruikt, en dit is de reden dat halogeenlampen vaak een korte, relatief dikke, enkel gespiraliseerde gloeidraad hebben waar een grote stroom doorheen loopt, maar dan bij een lagere spanning.
Halogeenlampen zijn kleiner dan conventionele lampen en worden heter. Als men ze bij het verwisselen met de vingers beetpakt kunnen hierdoor organische resten (vette vingers) op de lamp komen die dan bij het branden door verkoling bruine vlekken geven. Deze donkere resten zorgen voor een grotere verhitting van de lamp die de levensduur sterk verkort.
