Brontekst bekijken van Station Paris Saint-Lazare

{{Infobox spoorwegstation Frankrijk
| naam             = Paris-Saint-Lazare
| afbeelding       = Gare-st-lazare-2.jpg
| onderschrift     = Voorgevel van het station
| plaats           = [[Parijs]]
| stationscode     =
| opening          =
| sluiting         =
| heropening       =
| perrons          = 27
| lijnen           = [[Spoorlijn Paris-Saint-Lazare - Mantes-Station via Conflans-Sainte-Honorine|334 000]] Paris-Saint-Lazare - Mantes-Station<br/>[[Spoorlijn Paris-Saint-Lazare - Ermont-Eaubonne|334 900]] Paris-Saint-Lazare - Ermont-Eaubonne<br/>[[Spoorlijn Paris-Saint-Lazare - Le Havre|340 000]] Paris-Saint-Lazare - Le Havre<br/>[[Spoorlijn Paris-Saint-Lazare - Versailles-Rive-Droite|973 000]] Paris-Saint-Lazare - Versailles-Rive-Droite<br/>[[Spoorlijn Paris-Saint-Lazare - Saint-Germain-en-Laye|975 000]] Paris-Saint-Lazare - Saint-Germain-en-Laye<br/>{{Pictogram rerlijn Parijs|RER}}{{Pictogram rerlijn Parijs|E}} {{Pictogram transilien|Trans}}{{Pictogram transilien|J}} {{Pictogram transilien|L}}
| aansluiting      = {{Pictogram metrolijn Parijs|M}}{{Pictogram metrolijn Parijs|3}}{{Pictogram metrolijn Parijs|9}}{{Pictogram metrolijn Parijs|12}}{{Pictogram metrolijn Parijs|13}}{{Pictogram metrolijn Parijs|14}}
| exploitant       = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]]
| aantalreizigers  = 164 miljoen per jaar
| kaart            =
| positiekaartnaam = Regio Parijs
| lat_deg          = 48
| lat_min          = 52
| lat_sec          = 37
| lat_dir          = N
| lon_deg          = 2
| lon_min          = 19
| lon_sec          = 28
| lon_dir          = E
}}

'''Station Paris-Saint-Lazare''', lokaal vaak aangeduid als '''Gare Saint-Lazare''', is een [[spoorwegstation]] in het centrum van [[Parijs]]. Net als de andere zes grote stations in Parijs (zie onderaan deze pagina) is het een [[kopstation]]. Gemeten naar het aantal passagiers dat van het station gebruikmaakt, is dit het tweede station van [[Parijs]]. Het ligt in het [[8e arrondissement (Parijs)|8e arrondissement]] en wordt gebruikt door de [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]].

Tijdens de [[spits (verkeer)|spits]] maken 80.000 [[passagier]]s per uur gebruik van het station.

== Het gebouw ==
Het Gare Saint-Lazare heeft twee grote hallen: een centrale stationshal, waar onder andere de kaartjes worden verkocht, en een vertrekhal met de perrons.

De geschiedenis van het station Saint-Lazare begint in 1837 met de opening van de Spoorwegen van Parijs. Op dat moment bouwde men een voorlopig station in hout. In 1841 werd een tweede voorlopig station gerealiseerd door de architect [[Alfred Armand]]. Dit geel gepleisterde gebouw vormde de basis voor het uiteindelijk in 1853 voltooide station naar plannen van [[Eugène Flachat]].

Het huidige gebouw ([[Juste Lisch]], 1885-1889) omgeeft de oudere structuren en heeft een voorgevel in de 17e-eeuwse [[beaux-arts]]-stijl. De twee hallen zijn opgetrokken uit staal. Een toonbeeld van wat er indertijd mogelijk was – niet geheel toevallig werd enig tijd na oplevering de [[Wereldtentoonstelling]] geopend (1889). In 1936 is het gebouw nog een keer volledig gerestaureerd en werd het tot wat het nu nog is.

Tussen 2002 en 2012 onderging het gebouw een grondige [[renovatie]]. Het station kreeg een vernieuwde lay-out, een drie verdiepingen tellend winkelcentrum en oudere onderdelen van het gebouw werden opgeknapt. Op 21 maart 2012 werd het vernieuwde station geopend.

== Spoorlijnen ==
[[Bestand:P1160929 Paris XVII gare du Pont-Cardinet rwk.jpg|thumb|De verschillende groepen sporen zijn duidelijk zichtbaar.|260px]]
Het station is het eindpunt van een vijftal spoorlijnen (voorheen zes), die buiten het station aftakken in verschillende andere lijnen. De lijnen vanaf station Saint-Lazare zijn hoofdzakelijk aangelegd voor forenzenverkeer. Het forenzenverkeer naar het station is altijd al druk geweest, en daarom is het spoorverkeer rond het station verdeeld in verschillende groepen, met elk eigen sporen naar het station en met eigen perrons op het station zelf. De enige uitzondering hierop zijn de groepen IV en VI, omdat deze twee groepen samen een viersporige lijn vormen tot diep in de buitenwijken worden een aantal voorstadstreinen van groep VI over de sporen van groep IV geleid door de buitenwijken, tot en met station Saint-Lazare.

De spoorlijnen, met de bijbehorende groepnummers, zijn:
*Groep I:[[Spoorlijn Pont-Cardinet - Auteuil-Boulogne|Paris Saint-Lazare - Auteuil-Boulogne]] of Ligne d'Auteuil
*Groep II:[[Spoorlijn Paris Saint-Lazare - Versailles-Rive-Droite|Paris Saint-Lazare - Versailles-Rive-Droite]]
*Groep III:[[Spoorlijn Paris Saint-Lazare - Saint-Germain-en-Laye|Paris Saint-Lazare - Saint-Germain-en-Laye]]
*Groep IV:[[Spoorlijn Paris-Saint-Lazare - Ermont - Eaubonne|Paris-Saint-Lazare - Ermont - Eaubonne]]
*Groep V:[[Spoorlijn Paris-Saint-Lazare - Le Havre|Paris Saint-Lazare - Le Havre]], route via de linkeroever van de Seine
*Groep VI:[[Spoorlijn Paris-Saint-Lazare - Mantes-Station via Conflans-Sainte-Honorine|Paris Saint-Lazare - Mantes-Station]], route via de rechteroever van de Seine

De Ligne d'Auteuil is in 1922 vanwege capaciteitsproblemen op het station ingekort tot [[station Pont-Cardinet]], de perrons van de groepen I, II en III zijn daarna herverdeeld over de groepen II en III.

De 27 perronsporen op het station zijn sinds 2012 op de volgende manier verdeeld over de huidige vijf groepen:
*1-4 (groep II): [[station Versailles-Rive-Droite|Versailles-Rive-Droite]], [[Station Saint-Nom-la-Bretèche - Forêt de Marly|Saint-Nom-la-Bretèche]]
*5-8 (groep III): [[station Nanterre-Université|Nanterre-Université]], [[station Maisons-Laffitte|Maisons-Laffitte]], [[Station Cergy-le-Haut|Cergy-le-Haut]], alleen in de spitsuren
*9-12 (groepen IV en VI): [[station Ermont - Eaubonne|Ermont - Eaubonne]], [[station Cormeilles-en-Parisis|Cormeilles-en-Parisis]]
*13-17 (groep V): [[Station Mantes-la-Jolie|Mantes-la-Jolie]], via de linkeroever van de Seine, [[Station Évreux-Normandie|Évreux-Normandie]], [[Station Vernon - Giverny|Vernon - Giverny]] ;
*18-27 (groep VI): langeafstandstreinen ([[Intercités]] en [[Transport Express Régional|TER]]), [[Station Mantes-la-Jolie|Mantes-la-Jolie]], via de rechteroever van de Seine, [[Station Pontoise|Pontoise]], [[Station Gisors|Gisors]].

== Treindienst ==
{{Tabel treinseries | treinseries = 
{{Tabelrij treinserie TER 3100| station = Paris Saint-Lazare}}
{{Tabelrij treinserie TER 3300| station = Paris Saint-Lazare}}
{{Tabelrij treinserie TER 3350| station = Paris Saint-Lazare}}
{{Tabelrij treinserie TER 13100| station = Paris Saint-Lazare}}
{{Tabelrij treinserie Transilien J| station = Paris Saint-Lazare}}
{{Tabelrij treinserie Transilien L| station = Paris Saint-Lazare}}
}}

=== Transilien-voorstadstreinen===
[[Bestand:Railway stations on departure from Paris map-fr.svg|thumb|Bedieningsgebieden van de Parijse kopstations <br /> geel voor station Saint-Lazare|260px]]
Het Gare Saint-Lazare wordt vooral gebruikt voor verbindingen naar de [[banlieue]]s, de [[Voorstad|voorsteden]] van Parijs. Dagelijks rijden 1.400 voorstadstreinen van en naar het station. De treindiensten zijn verdeeld over twee [[Transilien]]-lijnen: [[Transilien J|lijn J]] omvat de voorstadsdiensten over de groepen IV, V en VI, welke voornamelijk met dubbeldeks-materieel uitgevoerd worden, [[Transilien L|lijn L]] omvat de voorstadsdiensten over de groepen II en III, welke voornamelijk met enkeldeks-materieel worden uitgevoerd.

==== Vorige en volgende stations ====
{| class="wikitable"
! Richting
! Vorig station
! Lijn
|-
| [[Station Cergy-le-Haut|Cergy-le-Haut]]
| [[Station Pont-Cardinet|Pont-Cardinet]] <br /> [[Station Clichy - Levallois|Clichy - Levallois]]
| {{Pictogram transilien|Trans}}{{Pictogram transilien|L}}
|-
| [[Station Nanterre - Université|Nanterre — Université]] <br /> <small>[[Station Maisons-Laffitte|Maisons-Laffitte]]</small>
| [[Station Pont-Cardinet|Pont-Cardinet]]
| {{Pictogram transilien|Trans}}{{Pictogram transilien|L}}
|-
| [[Station Saint-Nom-la-Bretèche - Forêt de Marly|Saint-Nom-la-Bretèche - Forêt de Marly]]
| [[Station La Défense|La Défense]]
| {{Pictogram transilien|Trans}}{{Pictogram transilien|L}}
|-
| [[Station Versailles-Rive-Droite|Versailles — Rive-Droite]]
| [[Station La Défense|La Défense]]
| {{Pictogram transilien|Trans}}{{Pictogram transilien|L}}
|-
| [[Station Saint-Cloud|Saint-Cloud]]
| [[Station Bécon-les-Bruyères|Bécon-les-Bruyères]]
| {{Pictogram transilien|Trans}}{{Pictogram transilien|L}}
|-
| [[Station Ermont Eaubonne|Ermont - Eaubonne]]
| [[Station Asnières-sur-Seine|Asnières-sur-Seine]]
| {{Pictogram transilien|Trans}}{{Pictogram transilien|J}}
|-
| [[Station Gisors-Embranchement|Gisors-Embranchement]]
| [[Station Argenteuil|Argenteuil]]
| {{Pictogram transilien|Trans}}{{Pictogram transilien|J}}
|-
| [[Station Mantes-la-Jolie|Mantes-la-Jolie]] <br /><small> (via [[Station Conflans-Sainte-Honorine|Conflans-Sainte-Honorine]]) </small>
| [[Station Argenteuil|Argenteuil]]
| {{Pictogram transilien|Trans}}{{Pictogram transilien|J}}
|-
| [[Station Mantes-la-Jolie|Mantes-la-Jolie]] <br /><small> (via [[Station Poissy|Poissy]]) </small>
| [[Station Houilles - Carrières-sur-Seine|Houilles-Carrières-sur-Seine]]
| {{Pictogram transilien|Trans}}{{Pictogram transilien|J}}
|-
| [[Station Vernon - Giverny|Vernon - Giverny]] <br /><small> (via [[Station Poissy|Poissy]]) </small>
| [[Station Houilles - Carrières-sur-Seine|Houilles-Carrières-sur-Seine]]
| {{Pictogram transilien|Trans}}{{Pictogram transilien|J}}
|}

=== Langeafstandstreinen ===
Het station Saint-Lazare kent, in vergelijking met de andere Parijse kopstations, vrij weinig langeafstandsverkeer. De langeafstandstreinen bedienen de regio [[Normandië]], met uitzondering van [[Station Le Tréport-Mers|Le Tréport]], dat bediend wordt vanaf Paris-Nord en [[Granville (Frankrijk)|Granville]], dat bediend wordt vanaf Paris-Montparnasse. De meeste langeafstandstreinen hebben de merknaam [[Intercités|Intercités Normandie]], maar alle treinen worden gereden door TER Haute-Normandie.

Belangrijke stations die vanuit station Saint-Lazare bereikt kunnen worden zijn onder andere: [[Station Caen Saint-Martin|Caen]], [[station Cherbourg|Cherbourg]], [[Station Dieppe|Dieppe]], [[Station Le Havre|Le Havre]], [[station Rouen-Rive-Droite|Rouen-Rive-Droite]] en [[Station Saint-Lô|Saint-Lô]].

=== Aansluitingen ===
Onder het plein voor het station, de Cour de Rome, ligt het [[metrostation]] [[Saint-Lazare (metrostation)|Saint-Lazare]]. Ook zijn, per tunnel, de stations [[Station Haussmann Saint-Lazare|Haussmann Saint-Lazare]] ([[RER E]]), [[station Auber|Auber]] ([[RER A]]) en de metrostations [[Havre - Caumartin (metrostation)|Havre - Caumartin]], [[Opéra (metrostation)|Opéra]] en [[Saint-Augustin (metrostation)|Saint-Augustin]] met het station verbonden.

== Foto's ==
<gallery>
Bestand:Gare Saint-Lazare002.jpg|De regionale treinen
Bestand:Gare-st-lazare-3.jpg|De stationshal
Bestand:Gare-st-lazare-1.jpg|Het dak van de vertrekhal
Bestand:Claude Monet 004.jpg|Gare Saint-Lazare door [[Claude Monet]]
</gallery>

{{Commonscat|Gare de Paris-Saint-Lazare}}
{{Navigatie spoorlijn Paris-Saint-Lazare - Le Havre}}
{{Navigatie spoorwegstations Parijs}}
{{Coor title dms|48|52|37|N|2|19|28|E|type:landmark_region:FR-J}}

{{Bibliografische informatie}}

[[Categorie:Spoorwegstation in Parijs|Saint-Lazare]]
[[Categorie:8e arrondissement (Parijs)]]
[[Categorie:Historisch monument in Parijs]]
[[Categorie:Beaux-artsbouwwerk]]