Tom Petty

Tom Petty
	Tom Petty in 2016.
Algemene informatie
Volledige naam	Thomas Earl Petty
Alias	Charlie T. Wilbury, Jr Muddy Wilbury
Geboren	20 oktober 1950
Geboorteplaats	Gainesville
Overleden	2 oktober 2017
Overlijdensplaats	Santa Monica
Land	Verenigde Staten
Werk
Jaren actief	1976 - 2017
Genre(s)	Rock-'n-roll, Rootsrock, Heartland rock, Southern rock, Bluesrock, Country
Beroep	Singer-songwriter, Muzikant
Instrument(en)	Gitaar, Mondharmonica, Piano, Slaginstrument, Basgitaar, Orgel, Klavecimbel, Drumstel
Label(s)	Shelter Records, Backstreet Records, MCA Records, Warner Bros. Records, American Recordings, Reprise Records
Verwante artiesten	Mudcrutch, The Heartbreakers, Traveling Wilburys, Stevie Nicks, Bob Dylan, Jeff Lynne, Grateful Dead
	Officiële website; (en) AllMusic-profiel; (en) Discogs-profiel; (en) IMDb-profiel; (en) Last.fm-profiel; (en) MusicBrainz-profiel;
	Handtekening
Portaal	Muziek

Thomas Earl Petty (Gainesville (Florida), 20 oktober 1950 – Santa Monica (Californië), 2 oktober 2017) was een Amerikaans muzikant. In 1976 brak hij door met zijn band Tom Petty & the Heartbreakers. Zijn muzikale stijl wordt regelmatig vergeleken met die van Bob Dylan en Neil Young.

Biografie[bewerken | brontekst bewerken]

Beginperiode[bewerken | brontekst bewerken]

Tom Petty werd in 1950 geboren in Gainesville in de staat Florida. Op zijn zeventiende ging hij van school om zich aan te sluiten bij de band Mudcrutch. In deze band zaten ook de latere Heartbreakers-leden Mike Campbell (gitaar) en Benmont Tench (keyboard). Begin jaren zeventig ging de band uit elkaar, vlak nadat de groep een contract was aangeboden door Shelter Records.

Tom Petty trok hierna enige tijd van de ene band naar de andere, tot hij zich in 1975 aansloot bij Tench en Campbell, die inmiddels een samenwerking waren aangegaan met Ron Blair (basgitaar) en Stan Lynch (drums). Het vijftal noemde zichzelf The Heartbreakers. In 1976 kwam het album Tom Petty & the Heartbreakers uit. Hoewel de eerste single Breakdown een kleine hit werd, deed het album weinig in de Verenigde Staten. In het Verenigd Koninkrijk was het daarentegen een groot succes, mede doordat de band daar op tournee ging als openingsact voor Nils Lofgren. Na het Britse succes sloeg het album ook in Amerika aan. You're Gonna Get It, het tweede album uit 1978, was de eerste grote hit in hun thuisland.

Doorbraak[bewerken | brontekst bewerken]

Door overnames moesten Petty en the Heartbreakers in 1979 van label wisselen, en kwamen zo terecht bij Backstreet Records. Eind 1979 kwam het derde album uit, Damn the Torpedoes. Het album was een groot succes: het werd goed ontvangen bij zowel de critici als het grote publiek, en de band scoorde enkele hits.

In 1981 verscheen de opvolger van Damn the Torpedoes; Hard Promises. Ook produceerde Petty het comeback-album van Del Shannon en nam hij een zelfgeschreven duet op met Stevie Nicks. De Fleetwood Mac-zangeres was zo'n groot fan van The Heartbreakers dat ze deze sound wilde hebben voor haar eerste soloplaat. Het oorspronkelijke nummer dat Petty zou leveren besloot hij voor zichzelf te houden nadat Nicks tijdens het voorzingen spontaan de tweede stem pakte.

Na Long After Dark, het album uit 1982, verliet bassist Ron Blair de groep. Hij werd vervangen door Howie Epstein.

In 1985, drie jaar later, verscheen Southern Accents; op dit album, geproduceerd door Dave Stewart van de Eurythmics probeerde de band nieuwe genres uit. Ook ditmaal hield Petty een nummer voor zichzelf dat hij eigenlijk voor Stevie Nicks had geschreven. Don't Come Around Here No More werd mede dankzij de Alice in Wonderland-clip een hit.

Na dit album ging de band op tournee met Bob Dylan. Dylan speelde ook in het nummer "Jammin' Me" voor het album Let Me Up (I've Had Enough) uit 1987. Nadat dit album uitkwam, werd Petty's huis verwoest door een brand.

Nieuwe wegen[bewerken | brontekst bewerken]

In 1988 werd Petty lid van de Traveling Wilburys, een supergroep die ook bestond uit George Harrison, Roy Orbison, Bob Dylan en Jeff Lynne. Het jaar daarop bracht hij zijn eerste soloalbum uit, Full Moon Fever. Dit album werd geproduceerd door Lynne en bevatte onder andere de hit Free Fallin' (het openingsnummer). In 1991 keerde Petty terug naar The Heartbreakers. Met hen bracht hij het album Into the Great Wide Open uit.

In 1993 kwam de Greatest Hits-cd uit, met daarop twee nieuwe tracks, beide geproduceerd door Rick Rubin. Een van die tracks was Mary Jane's Last Dance. Voor dit nummer ontving de band in 1994 een MTV Video Music Award voor Best Male Video. In datzelfde jaar kwam Wildflowers uit, wat commercieel het grootste succes van de band werd. Stan Lynch was inmiddels producer geworden en dus moest er een vervanger worden gezocht. Ex-Nirvana-drummer Dave Grohl deed mee bij een televisie-optreden maar bedankte voor een vaste plek omdat hij bezig was met het eerste album van de Foo Fighters. De uiteindelijke keuze viel op Steve Ferrone (ex-Average White Band).

In 1996 maakte de band de soundtrack van de film She's the One, uitgebracht als Songs and Music from "She's the One". Daarna volgden Echo (1999), The Last DJ (2002) , Highway Companion (2006) en Mojo (uitgebracht op 11 juni 2010).

Tussendoor verscheen in 2008 het album Mudcrutch, dat werd opgenomen met de heropgerichte band van die naam (Petty met Randall Marsh, Tom Leadon, Mike Campbell en Benmont Tench).

In juli 2014 brachten Tom Petty and The Heartbreakers Hypnotic Eye in de wereld, een rockend album dat teruggrijpt naar de roots en tegelijkertijd erg modern aandoet. Hiermee revancheerde de band zich voor de tegenvallende reacties op Mojo uit 2010.^[1]

Overlijden[bewerken | brontekst bewerken]

In 2017 ging de band uitgebreid op tournee ter gelegenheid van hun veertigjarig jubileum. Een week na deze tournee, in de ochtend van 2 oktober, kreeg Petty een hartstilstand in zijn huis in Malibu. Hij overleed 's avonds in een ziekenhuis in Santa Monica.^[2] De uitvaartdienst was op 16 oktober 2017 in Lake Shrine, een spiritueel complex aan de rand van Los Angeles. Op 19 januari maakte de familie bekend dat Petty is overleden aan een overdosis medicatie. Hij slikte deze medicijnen vanwege meerdere lichamelijke klachten als longemfyseem, knieproblemen en een gebroken heup.^[3]^[4]

Postuum[bewerken | brontekst bewerken]

Na zijn overlijden zijn er verschillende uitgaves verschenen van Petty's werk. Platenlabel Reprise Records kwam in 2018 met het verzamelalbum An American Treasure, met nummers van Petty, The Heartbreakers en Mudcrutch. Een jaar later verscheen het verzamelalbum The Best of Everything met werk van Petty, The Heartbreakers en Mudcrutch. Petty's familie en bandleden brachten in 2020 een heruitgave uit van Wildflowers, getiteld Wildflowers & All the Rest. Deze heruitgave bevat nummers die niet op de oorspronkelijke uitgave stonden, demo's, live-uitvoeringen en niet eerder uitgebracht werk. In 2021 verscheen Finding Wildflowers: Alternate Versions. In hetzelfde jaar werd Songs and Music from "She's the One" heruitgegeven voor Record Store Day.

Op 5 december 2023 publiceerde gameontwikkelaar Rockstar een trailer op YouTube voor GTA VI, een computerspel dat in 2025 zal uitkomen. Het nummer "Love Is a Long Road", afkomstig van het album Full Moon Fever (1989), diende als soundtrack voor de trailer. De trailer brak na één dag meerdere Guinness-records.^[5] Als gevolg van de populaireit van de trailer steeg het aantal streams van 'Love Is a Long Road' op Spotify met 36.979% in vergelijking met de week vóór de publicatie van de trailer.^[6]

Discografie[bewerken | brontekst bewerken]

Solo[bewerken | brontekst bewerken]

Met Tom Petty and the Heartbreakers[bewerken | brontekst bewerken]

Tom Petty and the Heartbreakers, 1976
You're Gonna Get It!, 1978
Damn the Torpedoes, 1979
Hard Promises, 1981
Long After Dark, 1982
Southern Accents, 1985
Let Me Up (I've Had Enough), 1987
Into the Great Wide Open, 1991
Songs and Music from "She's the One", 1996
Echo, 1999
The Last DJ, 2002
Mojo, 2010
Hypnotic Eye, 2014

Met Traveling Wilburys[bewerken | brontekst bewerken]

Zie ook Traveling Wilburys

Traveling Wilburys Vol. 1, 1988
Traveling Wilburys Vol. 3, 1990

Met Mudcrutch[bewerken | brontekst bewerken]

Mudcrutch, 2008
Mudcrutch 2, 2016

Hitlijsten[bewerken | brontekst bewerken]

Albums[bewerken | brontekst bewerken]

Album met eventuele hitnotering(en) in de Nederlandse Album Top 100	Datum van verschijnen	Datum van binnenkomst	Hoogste positie	Aantal weken	Opmerkingen
Damn the Torpedoes	1979	17-05-1980	32	7	met The Heartbreakers
Full Moon Fever	29-04-1989	27-05-1989	43	13
Into the Great Wide Open	1991	13-07-1991	29	14	met The Heartbreakers
Greatest Hits	02-11-1993	13-11-1993	14	19	met The Heartbreakers / Verzamelalbum
Highway Companion	21-07-2006	29-07-2006	55	6
Mojo	11-06-2010	19-06-2010	60	2	met The Heartbreakers
Hypnotic Eye	25-07-2014	02-08-2014	22	2	met The Heartbreakers
An American Treasure	2018	06-10-2018	89	1	met The Heartbreakers
Wildflowers & All the Rest	2020	24-10-2020	24	1

Album met hitnotering(en) in de Vlaamse Ultratop 200 albums	Datum van verschijnen	Datum van binnenkomst	Hoogste positie	Aantal weken	Opmerkingen
Highway Companion	21-07-2006	05-08-2006	72	3
Mojo	11-06-2010	19-06-2010	59	3	met The Heartbreakers
Hypnotic Eye	25-07-2014	02-08-2014	23	9	met The Heartbreakers
An American Treasure	2018	06-10-2018	50	7	met The Heartbreakers
The Best Of Everything - The Definitive Career Spanning Hits Collection 1976-2016	2019	09-03-2019	55	4	met The Heartbreakers
Wildflowers & All the Rest	2020	24-10-2020	14	2
Finding Wildflowers (Alternate Version)	2021	24-04-2021	120	1
Live at Fillmore 1997	2022	03-12-2022	81	2	met The Heartbreakers

Singles[bewerken | brontekst bewerken]

Single met eventuele hitnotering(en) in de Nederlandse Top 40	Datum van verschijnen	Datum van binnenkomst	Hoogste positie	Aantal weken	Opmerkingen
Refugee	1980	26-04-1980	21	7	met The Heartbreakers / #24 in de Nationale Hitparade / #19 in de TROS Top 50
The Waiting	1981	23-05-1981	tip11	-	met The Heartbreakers
Stop Draggin' My Heart Around	1981	25-07-1981	tip4	-	met The Heartbreakers & Stevie Nicks / #43 in de Nationale Hitparade / #37 in de TROS Top 50
Free Fallin'	1990	13-01-1990	tip11	-	#61 in de Nationale Top 100
A Face in the Crowd	1990	21-07-1990	23	5	#25 in de Nationale Top 100
Mary Jane's Last Dance	1993	04-12-1993	35	3	met The Heartbreakers / #26 in de Nationale Top 100

Single met hitnotering(en) in de Vlaamse Ultratop 50	Datum van verschijnen	Datum van binnenkomst	Hoogste positie	Aantal weken	Opmerkingen
Refugee	1979	12-04-1980	23	3	met The Heartbreakers
U Get Me High	30-06-2014	02-08-2014	tip44	-	met The Heartbreakers

NPO Radio 2 Top 2000[bewerken | brontekst bewerken]

Nummer(s) met noteringen in de NPO Radio 2 Top 2000	'99	'00	'01	'02	'03	'04	'05	'06	'07	'08	'09	'10	'11	'12	'13	'14	'15	'16	'17	'18	'19	'20	'21	'22	'23
A Face in the Crowd	-	-	-	-	-	-	-	-	1773	-	-	1889	1981	1039	1345	1689	-	-	1561	-	-	-	-	-	-
Free Fallin'	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	1845	-	763	1107	1148	1369	1133	1283	1326
I Won't Back Down	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	1813	-	-	-	-	-	-
Into the Great Wide Open (met The Heartbreakers)	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	1842	-	-	1562	1724	-	-	-	-	-
Learning to Fly (met The Heartbreakers)	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	1278	1291	1378	1484	1459	1515	1608
Mary Jane's Last Dance (met The Heartbreakers)	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	1158	1480	1575	1453	1574	1514	1570
Refugee (met The Heartbreakers)	-	-	-	-	-	-	-	1736	1645	-	1841	1728	1651	1478	1437	1618	1944	-	1273	1821	-	-	-	-	-

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Beckers, Jürgen, Tom Petty & The Heartbreakers - Hypnotic Eye. Humo (24 juli 2014). Geraadpleegd op 11 december 2023.
↑ Kamer, Gijsbert, Met overlijden Tom Petty (66) verliest rockmuziek een grootheid. de Volkskrant (3 oktober 2017). Geraadpleegd op 11 december 2023.
↑ Klumpenaar, Sjoerd, Tom Petty overleed aan overdosis pijnstillers. NRC (20 januari 2018). Geraadpleegd op 11 december 2023.
↑ (en) Statement. The Official Website of Tom Petty & The Heartbreakers (19 januari 2018). Geraadpleegd op 11 december 2023.
↑ Monsjou, Daan van, GTA VI-trailer haalt wereldrecord voor meest bekeken gameaankondiging binnen dag. Tweakers (6 december 2023). Geraadpleegd op 11 december 2023.
↑ (en) Wolens, Joshua, Spotify registers ridiculous increase in Tom Petty streams as GTA 6 trailer drives everyone dad rock mad. PC Gamer (6 december 2023). Geraadpleegd op 11 december 2023.

[1] Beckers, Jürgen, Tom Petty & The Heartbreakers - Hypnotic Eye. Humo (24 juli 2014). Geraadpleegd op 11 december 2023.

[2] Kamer, Gijsbert, Met overlijden Tom Petty (66) verliest rockmuziek een grootheid. de Volkskrant (3 oktober 2017). Geraadpleegd op 11 december 2023.

[3] Klumpenaar, Sjoerd, Tom Petty overleed aan overdosis pijnstillers. NRC (20 januari 2018). Geraadpleegd op 11 december 2023.

[4] (en) Statement. The Official Website of Tom Petty & The Heartbreakers (19 januari 2018). Geraadpleegd op 11 december 2023.

[5] Monsjou, Daan van, GTA VI-trailer haalt wereldrecord voor meest bekeken gameaankondiging binnen dag. Tweakers (6 december 2023). Geraadpleegd op 11 december 2023.

[6] (en) Wolens, Joshua, Spotify registers ridiculous increase in Tom Petty streams as GTA 6 trailer drives everyone dad rock mad. PC Gamer (6 december 2023). Geraadpleegd op 11 december 2023.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]