Tweede Kamerverkiezingen in het kiesdistrict Franeker (1888-1918)
Tweede Kamerverkiezingen in het kiesdistrict Franeker (1888-1918) geeft een overzicht van verkiezingen voor de Nederlandse Tweede Kamer in het kiesdistrict Franeker in de periode 1888-1918.[1]
Het kiesdistrict Franeker was eerder ingesteld geweest in de periode 1848-1850. Het kiesdistrict werd opnieuw ingesteld na de grondwetsherziening van 1887. Tot het kiesdistrict behoorden de volgende gemeenten: Baarderadeel, het Bildt, Franeker, Franekeradeel, Hennaarderadeel en Menaldumadeel.
Legenda
- cursief: in de eerste verkiezingsronde geëindigd op de eerste of tweede plaats, en geplaatst voor de tweede ronde;
- vet: gekozen als lid van de Tweede Kamer.
6 maart 1888
[bewerken | brontekst bewerken]De verkiezingen werden gehouden na vervroegde ontbinding van de Tweede Kamer.[2]
6 maart | 20 maart[3] | |
---|---|---|
Kiesgerechtigden | 3.742 | 3.742 |
Opkomst | 3.101 | 3.423 |
Geldige stemmen | 3.090 | 3.409 |
Blanco stemmen | 6 | 7 |
Kandidaten | ||
F. Lieftinck[4] | 1.351 | 1.896 |
L.W. de Vries | 1.342 | 1.511 |
V. Bruinsma | 376 |
9 juni 1891
[bewerken | brontekst bewerken]De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
9 juni | 23 juni[3] | |
---|---|---|
Kiesgerechtigden | 3.691 | 3.691 |
Opkomst | 3.086 | 3.348 |
Geldige stemmen | 3.075 | 3.323 |
Blanco stemmen | 7 | 19 |
Kandidaten | ||
F. Lieftinck[5] | 1.284 | 1.796 |
P. van Vliet | 1.011 | 1.527 |
V. Bruinsma | 636 | |
J.F.H. Bekhuis | 131 |
10 april 1894
[bewerken | brontekst bewerken]De verkiezingen werden gehouden na vervroegde ontbinding van de Tweede Kamer.
10 april | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 3.591 |
Opkomst | 2.18 |
Geldige stemmen | 2.150 |
Blanco stemmen | 32 |
Kandidaten | |
F. Lieftinck[5] | 1.315 |
A. Brummelkamp | 806 |
15 juni 1897
[bewerken | brontekst bewerken]De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
15 juni | 25 juni[3] | |
---|---|---|
Kiesgerechtigden | 5.651 | 5.651 |
Opkomst | 3.822 | 4.484 |
Geldige stemmen | 3.681 | 4.437 |
Blanco stemmen | 141 | 47 |
Kandidaten | ||
F. Lieftinck[5] | 1.273 | 2.476 |
H. Kamstra | 1.098 | 1.961 |
Z. Middelkoop | 778 | |
L.W. de Vries | 532 |
14 juni 1901
[bewerken | brontekst bewerken]De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
14 juni | 27 juni[3] | |
---|---|---|
Kiesgerechtigden | 6.226 | 6.226 |
Opkomst | 5.377 | 5.359 |
Geldige stemmen | 5.348 | 5.339 |
Blanco stemmen | 29 | 20 |
Kandidaten | ||
F. Lieftinck[5] | 1.668 | 3.007 |
J.P. Vergouwen | 2.153 | 2.332 |
P.J. Troelstra | 1.527 |
16 juni 1905
[bewerken | brontekst bewerken]De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
16 juni | 28 juni[3] | |
---|---|---|
Kiesgerechtigden | 7.669 | 7.669 |
Opkomst | 6.921 | 7.166 |
Geldige stemmen | 6.880 | 7.122 |
Blanco stemmen | 41 | 44 |
Kandidaten | ||
P.L. Tak | 2.170 | 3.943 |
J. Ankerman | 2.880 | 3.179 |
F. Lieftinck[5] | 1.830 |
2 oktober 1907
[bewerken | brontekst bewerken]Pieter Tak, gekozen bij de verkiezingen van 16 en 28 juni 1905, overleed op 26 augustus 1907. Om in de ontstane vacature te voorzien werd een tussentijdse verkiezing gehouden.
2 oktober | 15 oktober[3] | |
---|---|---|
Kiesgerechtigden | 7.514 | 7.514 |
Opkomst | 6.436 | 6.409 |
Geldige stemmen | 6.393 | 6.356 |
Blanco stemmen | 43 | 53 |
Kandidaten | ||
W.P.G. Helsdingen | 2.326 | 3.340 |
J. van der Molen | 2.594 | 3.016 |
A. van Raalte | 1.473 |
11 juni 1909
[bewerken | brontekst bewerken]De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
11 juni | 23 juni[3] | |
---|---|---|
Kiesgerechtigden | 8.043 | 8.043 |
Opkomst | 6.907 | 7.056 |
Geldige stemmen | 6.868 | 7.023 |
Blanco stemmen | 39 | 33 |
Kandidaten | ||
W.P.G. Helsdingen[5] | 2.503 | 3.673 |
C.E. van Koetsveld | 2.974 | 3.350 |
A. Rauwerda | 1.391 |
17 juni 1913
[bewerken | brontekst bewerken]De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
17 juni | 25 juni[3] | |
---|---|---|
Kiesgerechtigden | 8.523 | 8.523 |
Opkomst | 7.332 | 7.559 |
Geldige stemmen | 7.274 | 7.513 |
Blanco stemmen | 58 | 46 |
Kandidaten | ||
W.P.G. Helsdingen[5] | 2.971 | 4.338 |
A. Colijn | 2.795 | 3.175 |
W.J.C. van Santen | 1.509 |
15 juni 1917
[bewerken | brontekst bewerken]De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
15 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 8.864 |
Opkomst | 3.092 |
Geldige stemmen | 3.058 |
Blanco stemmen | 34 |
Kandidaten | |
W.P.G. Helsdingen[5] | 2.670 |
L. de Baan | 388 |
Opheffing
[bewerken | brontekst bewerken]De verkiezing van 1917 was de laatste verkiezing voor het kiesdistrict Franeker. In 1918 werd voor verkiezingen voor de Tweede Kamer overgegaan op een systeem van evenredige vertegenwoordiging met kandidatenlijsten van politieke partijen.
Bronnen
- Tweede Kamerverkiezingen kiesdistrict Franeker op www.verkiezingsuitslagen.nl
- Verkiezingen Tweede Kamer 1848-1918 op huygens.knaw.nl
Noten
- ↑ De verkiezingen in 1888 waren de eerste verkiezingen waarbij een Tweede Kamer van 100 leden gekozen werd; de verkiezingen in 1918 waren na de opheffing van de kiesdistricten de eerste verkiezingen waarbij de uitslag bepaald werd op grond van het stelsel van evenredige vertegenwoordiging.
- ↑ Bij de grondwetsherziening van 1887 was het aantal leden van de Tweede Kamer uitgebreid van een variabel aantal, afhankelijk van de bevolkingsomvang, naar een vast aantal van 100. Tegelijkertijd werd het aantal kiesdistricten uitgebreid.
- ↑ a b c d e f g h Omdat geen van de kandidaten in de eerste ronde de absolute meerderheid van de uitgebrachte geldige stemmen behaalde, was een tweede verkiezingsronde nodig. Deze werd gehouden tussen de twee kandidaten die in de eerste ronde de meeste stemmen behaald hadden.
- ↑ Lieftinck was aftredend Kamerlid voor Leeuwarden, waarvan het kiesdistrict Franeker in 1888 een afsplitsing was.
- ↑ a b c d e f g h Aftredend en herkiesbaar Tweede Kamerlid voor Franeker.