Gebruiker:MoiraMoira/Hollewijn

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Koning Hollewijn is een stripserie geschreven door onder andere Marten Toonder die handelt over een koning in een fictief Nederland die vanuit zijn paleis Koudewater als bejaarde vorst zonder macht toch poogt inhoud en zin aan zijn leven te geven. Hij wordt hierin bijgestaan door zijn secretaresse, de wat vrijgevochten jonge Wiebeline Wip.

Geschiedenis

De strip, een opzet met drie plaatjes en daaronder een tekstgedeelte in dezelfde vormgeving als de andere stripreeksen van Toonder verscheen van 20 maart 1954 tot 26 juni 1971 als dagelijks strip in het dagblad De Telegraaf. Het dagblad kreeg na de Tweede wereldoorlog een verschijningsverbod omdat de krant in de oorlog "fout" was geweest en onder controle van de Duitse bezetter had gestaan. Toen de krant in 1947 weer mocht uitkomen was de strip die men daaarvoor had, Tom Poes, inmiddels in andere kranten verschenen. De krant wilde van Toonder daarom een nieuwe stripreeks en dat werd in 1954 Koning Hollewijn.

De verhalen werden getekend in een semi-realistische inkttechniek geënt op de spotprenten die Marten Toonder tijdens en na de oorlog had vervaardigd. De eerste scenario's waren van hemzelf en zijn zoon Eiso. De setting was geen fantasiewereld maar ontleend aan de Nederlandse actualiteit, die van een vorst die geen politieke bevoegdheden meer bezit of bestuurlijke taken uitvoert maar enkel nog een symboolfunctie heeft. Als kompaan en tegenpool kreeg hij een secretaresse, Wiebeline Wip, een vrijgevochte vlotte teenager, die hem toch tot activiteiten en daden bracht door hem te wijzen op misstanden en actuele gebeurtenissen zowel in binnen- als buitenland. Zo werd de strip een milde satire op het Nederland van de jaren vijftig en zestig.[1] De stripserie werd door Toonder uiteindelijk stopgezet omdat de hoofdpersoon door zijn functie hem tal van beperkingen oplegde en lang niet zo interessant was in te vullen als de verhalen van Heer Bommel en Tom Poes. Ook was de serie commercieel minder interessant omdat de invulling zeer geënt was op Nederland waardoor er er amper vraag was van buitenlandse kranten naar de verhalen van Koning Hollewijn. Tom Poes, Panda en Kappie waren veel makkelijker in het buitenland te verkopen en zijn onder andere in de Scandinavische landen populair geworden. Uiteindelijk verscheen Hollewijn enkel in twee landen waar men een vergelijkbare constititionele monarchie en samenleving kende, Denemarken en Zweden in de dagbladen Berlinske Tidende en Sydsvenska Dagbladet.

Hoewel de focus op de jaren vijftig en zestig was hebben de verhalen door hun universele licht ironische weergave van menselijke zwakheden in het omgaan met macht en menselijke eigenschappen veel van hun zeggingskracht behouden en bleven door de jaren heen een publiek aanspreken.

Serie en personages

De complete serie verhalen bestaat uit 73 afleveringen. Analoog aan de series van Olivier Bommel en Tom Poes en Panda bestaat ook deze reeks uit twee hoofdpersonen, de wijze ironische en filosofisch ingestelde Koning Hollewijn en zijn persoonlijke assistente Wiebeline Wip, beiden wonend in Paleis Koudewater. Een vrij kleine groep vast terugkerende personages maakt verder deel uit van de stripverhalen. Er wordt verondersteld dat deze serie een mirror was met menselijke karakters in plaats van dierfiguren van de reeks rond Bommel. Veel bijfiguren zijn makkelijk te voorzien van een "Bommels" equivalent: Hollewijn en Wiebeline Wip - Bommel en Tom Poes; Prof. Kerndrayer - Prof. Prlwytzkofski; Troubelle en Alexander Soulouche - Bul Super en Hiep Hieper en Drs. Dreutel - Burgemeester Dickerdack. Een aantal personages keerde met enige regelmaat terug in de series of verscheen in praktisch elk verhaal:

  • Magnus D. Daalder, een zakenman die overal een slaatje uit wil slaan en geld mee wil verdienen..
  • Ministerpresident Dreutel, duidelijk geënt op de toenmalige Nederlandse premier Willem Drees qua uiterlijk.
  • Hofdetective Euvel, de politieman die aangesteld is om Hollewijn te behoeden voor problemen. Woont in Koudewater. Komt voor in de meeste verhalen. Zijn uiterlijk was dat van Dirk Huizinga, een van de auteurs van de Toonderstudio's.
  • Halbo Hoep, een jonge kunstenaar die met zijn creaties voor onrust zorgt omdat mensen er denken geld mee te kunnen verdienen of er door in de war worden gebracht.
  • Generaal Hoetentoeter, hoofd van het leger wat behalve hem enkel nog bestaat uit Het Manschap en een kazerne.
  • Dr. Kerndrayer, wetenschapper die met zijn uitvindingen voor ontwikkelingen zorgt in de maatschappij maar die ook soms problemen veroorzaken.
  • Anna Mork en Coba Mork - twee spirituele heksachtige zusters die in diverse verhalen pogen om met behulp van magische voorwerpen personen en verloop van gebeurtenissen te beïnvloeden.
  • Plichtpleger - de persoonlijk bediende en butler van Hollewijn.
  • Alexander en Troubelle Solouche - een jong crimineel stel.

Chronologie

De stripreeks werd voor het eerst gepubliceerd in het dagblad De Telegraaf. Hieronder staan de originele publicatiedata en verdere gegevens inclusief het Mondria Verzeichnisnummer.[2] Aan de serie is door verschillende medewerkers van de Toonder Studio's bijgedragen. In de beginperiode ontfermden Andries Brandt, Ben van Voorn en Ton Beek zich over de strip en schreef Harry van de Eerenbeemt de teksten. Tot 1966 bedacht Lo Hartog van Banda alle plots. Piet Wijn tekende de strip vanaf 1964 helemaal, daarvóór grotendeels. De zoon van Marten Toonder - Eiso Toonder - schreef de vroegere teksten.

MV Titel Publicatiedatum in krant Stripnummers Auteur(s) Tekenaar
HV1 "De holle appel" 22-04-1954 - 24-05-1954 1 - 54 Marten Toonder en Eiso Toonder
De zeggenschap van Hollewijn wordt ingeperkt door zijn eerste minister Dreutel.
HV2 "De worteltrekker" 25-05-1954 - 19-07-1954 55 - 100
HV3 "De rechten van de mens"
boektitel: "De zoekgeraakte rechten"
20-07-1954 - 17-10-1954 101 - 169
Hollewijn gaat op zoek naar de verklaring van de rechten van de mens nadat deze verdwenen blijkt te zijn uit zijn paleis. De op schrift gestelde rechten horen onder een stolp te liggen in een kamer in Koudewater maar zijn weg en niemand lijkt ze te missen. Omdat Hollewijn zich zorgen maakt en het belang er van inziet voor al zijn onderdanen trekt hij met Wiebel Wip er op uit om ze op te sporen. Zijn speurtocht brengt hem in allerlei verschillende situaties en leidt uiteindelijk op een andere manier tot resultaat.
HV4 "De kroonjagers" 08-10-1954 - 23-12-1954 170 - 235
HV5 "De steen der wijzen" 24-12-1954 - 07-05-1955 236 - 347
HV6 "De flutters" 09-05-1955 - 11-07-1955 348 - 401
Kunstenaar Halbo Hoep zorgt door zijn creatie van Flutters, zingende sprinkhanen voor onrust en verwarring. Zakenman Magnus D. Daalder ziet er winst in en haalt Koning Hollewijn over in de onderneming te stappen. Omdat ministerpresident Dreutel hem net verteld heeft dat de schatkist leeg is gaat Hollewijn accoord. Uiteindelijk blijkt het windhandel en blijft iedereen blut achter. Maar aangezien het verdiende geld door Hollewijn in de staatskas is gestort juist op tijd voor het instorten van de markt en het verdwijnen van de flutters is de maatschappij gered.
HV7 "De lorrocraat" 12-07-1955 - 04-10-1955 402 - 472
HV8 "Het dubbele leven" 05-10-1955 - 31-12-1955 475 - 549
HV9 "Zoekt een iemand"
boektitel: "Zoekt iemand"
02-01-1956 - 17-04-1956 550 - 640
HV10 "De korstheuvel" 18-04-1956 - 25-08-1956 641 - 751
HV11 "De anti-wielbeweging" 27-08-1956 - 16-11-1956 752 - 820
HV12 "Zoekt de levensvreugde"
boektitel: De levensvreugde
17-11-1956 - 01-02-1957 821 - 883
HV13 "Bezoekt een bevriende mogendheid"
boektitel: "Een bevriende mogendheid"
02-02-1957 - 10-04-1957 884 - 942
HV14 "De Thesaurier" 11-04-1957 - 09-08-1957 943 - 1017
HV15 "Zoekt de cultuur" 10-08-1957 - 31-10-1957 1018 - 1088
HV16 "Als gezant" 01-11-1957 - 14-02-1958 1089 - 1175
HV17 "De terugkeer van de oude garde" 15-02-1958 - 19-04-1958 1176 - 1229
HV18 "Bezoekt Voorland (en Holward)" 21-04-1958 - 29-08-1958 1230 - 1340
HV19 "De poppenmaker" 30-08-1958 - 03-11-1958 1341 - 1396
HV20 "Het Anders-wezen" 04-11-1958 - 30-01-1959 1397 - 1469
Door een onweersstorm materialiseert een vormloos wezen uit een andere dimensie in paleis Koudewater. Hollewijn en Wiebel Wip pogen hem aan het normale leven te laten wennen maar dat is gezien zijn bijzondere vermogens een moeizame taak. Uiteindelijk verkiest Anders elders heen te gaan.
HV21 "De vriend" 31-01-1959 - 20-04-1959 1469A - 1535
HV22 "De tijdreiziger" 21-04-1959 - 30-06-1959 1536 - 1593
HV23 "De nieuwe wind" 01-07-1959 - 07-10-1959 1594 - 1677
HV24 "De ronde tafel" 08-10-1959 - 14-01-1960 1678 - 1759
HV25 "De revolutie" 15-01-1960 - 24-03-1960 1760 - 1819
HV26 "De mensenhater" 25-03-1960 - 10-06-1960 1820-1882
HV27 "Het rondkijkertje" 11-06-1960 - 25-08-1960 1883-1947
HV28 "De stuwdam" 26-08-1960 - 16-11-1960 1948 - 2018
HV29 "De hoedenzaak" 17-11-1960 - 08-02-1961 2019 - 2089
De gezuster Mork hebben een hoedenzaak waar magische hoeden verkocht worden aan mensen om zo hun eigenschappen te versterken en ze uiteindelijk tot rust te laten komen door ze terug te brengen in hun verleden. Minister Dreutel wordt door een pet een socialistische activist van de oude stempel, Wiebel Wip wordt met een hoed uitgerangeerd want het hoofddoel van de gezusters is Koning Hollewijn te behoeden voor de problemen van de oude dag. Helaas lukt dat niet met de kroon die ze hem pogen aan te smeren en dan besluiten ze hem in een kelder tot eeuwige rust te brengen. Wiebel Wip slaagt er net op tijd in om samen met hofdetective Euvel Hollewijn te redden. De hoedenwinkel wordt verwoest door brand en de zusters verdwijnen in de kelder en worden niet meer teruggevonden in de asresten.
HV30 "De knijstijd" 09-02-1961 - 22-04-1961 2090 - 2151
HV31 "De Groot-Salische beweging" 24-04-1961 - 25-07-1961 2152 - 2229
HV32 "Het kerntal" 26-07-1961 - 22-09-1961 2230 - 2286
HV33 "De roof van de tanteschilderijen" 30-09-1961 27-12-1961 2287 - 2360
HV34 "De onthulling" 28-12-1961 - 21-03-1962 2361 - 2431
HV35 "De onbomvogel" 22-03-1962 - 23-06-1962 2432 - 2508
HV36 "Het Warrewoud" 25-06-1962 - 08-09-1962 2509 - 2574
HV37 "De watertoorn" 10-09-1962 - 27-11-1962 2575 - 2642
HV38 "In Halloa" 28-11-1962 - 25-02-1963 2643 - 2716
Koning Hollewijn krijgt de opdracht van de regering om naar het eiland Halloa te gaan voor handelscontacten en ontwikkelingshulp. Zakenman Daalder en politicus Dreutel gaan mee. Aangekomen blijken de inwoners vanwege voorondersteld gewin hem plotseling te benoemen tot kolonisator. Een verwarrend verhaal volgt waarin Hollewijn poogt om helderheid te krijgen over welke belangen wel en niet valide zijn. Uiteindelijk hakt Wiebeline Wip een aantal knopen door en blijft de situatie op Halloa ongewijzigd vooral nadat Daalder inziet dat handelswinsten niet te behalen zijn en Dreutel dat mensen liever hun eigen maatschappij willen kunnen inrichten zonder ongevraagd advies.
HV39 "Op glad ijs" 26-02-1963 - 29-04-1963 2717 - 2768
HV40 "Het S-spel" 30-04-1963 - 23-07-1963 2769 - 2839
HV41 "De superbolt" 24-07-1963 - 24-11-1963 2840-2903
HV42 "De lorreleider" 11-11-1963 - 23-12-1963 2904 - 2964
HV43 "De Heppings" 24-12-1963 - 22-02-1964 2965 - 3014
HV44 "Het rakettenmysterie" 24-02-1964 - 04-06-1964 3015 - 3098 Piet Wijn
HV45 "De zuiveraars" 04-06-1964 - 05-09-1964 3099 - 3178 Piet Wijn
HV46 "De landloper" 07-09-1964 - 12-11-1964 3179 - 3236 Piet Wijn
HV47 "De snoepers" 13-11-1964 - 09-01-1965 3237 - 3291 Piet Wijn
HV48 "Het gewichtverlies" 20-01-1965 - 09-04-1965 3292-3360 Piet Wijn
HV49 "De gasbel" 10-04-1965 - 21-06-1965 3361 - 3419 Piet Wijn
HV50 "Het regeringsapparaat" 23-06-1965 - 23-08-1965 3420 - 3473 Piet Wijn
HV51 "De anarchist" 24-08-1965 - 13-11-1965 3474 - 3544 Piet Wijn
HV52 "De voorvader-scepter" 15-11-1965 - 04-02-1966 3545 - 3612 Piet Wijn
HV53 "De drummel" 05-02-1966 - 02-05-1966 3613 - 3685 Piet Wijn
HV54 "De marsmannetjes" 03-05-1966 - 26-07-1966 3686-3756 Piet Wijn
HV55 "De ontwoording" 27-07-1966 - 27-10-1966 3757 - 3835 Piet Wijn
HV56 "De wetgever" 28-10-1966 - 31-01-1967 3836 - 3918 Piet Wijn
HV57 "De zwaardridder" 01-02-1967 - 16-05-1967 3919 - 4005 Piet Wijn
HV58 "De djinn Harawar" 17-05-1967 - 25-07-1967 4006 - 4065 Piet Wijn
HV59 "Daalder op Korstheuvel"
boektitel: "De verkeerde bril"
26-07-1967 - 18-10-1967 4066 - 4138 Piet Wijn
HV60 "Het wereldeinde" 19-10-1967 -25-01-1968 4139 - 4220 Piet Wijn
HV61 "De gouddorst" 26-01-1968 - 06-05-1968 4221 - 4306 Piet Wijn
HV62 "De strijd om de korstheuvel" 07-05-1968 - 26-07-1968 4307 - 4373 Piet Wijn
HV63 "De (ver)jongingskuur" 27-07-1968 - 11-11-1968 4374 - 4465 Piet Wijn
HV64 "De miljoenen" 12-11-1968 - 14-03-1969 4466 - 4568 Piet Wijn
HV65 "De kultuur" 15-03-1969 - 01-07-1969 4569 - 4659 Piet Wijn
HV66 "De hofkampioen" 02-07-1969 - 03-10-1969 4660 - 4740 Piet Wijn
HV67 "Het filmwezen" 04-10-1969 - 11-12-1969 4741 - 4798 Piet Wijn
HV68 "De verdwenen scepter" 12-12-1969 - 05-03-1970 4799 - 4867 Piet Wijn
HV69 "De welvaart" 06-03-1970 - 11-08-1970 4868 - 4999 Piet Wijn
HV70 "De aanslager" 12-08-1970 - 21-11-1970 5000 - 5087 Piet Wijn
HV71 "De ontwikkelsteun" 23-11-1970 - 18-02-1971 5088 - 5158 Piet Wijn
HV72 "De futuroloog" 17-02-1971 - 08-05-1971 5159 - 5227 Piet Wijn
HV73 "Het einde van Koudewater" 10-05-1971 - 26-06-1971 5228 - 5266 Piet Wijn

Boekuitgaven

De verhalen zijn sinds de publicatie in de krant diverse malen uitgegeven door verschillende uitgeverijen; meestal in pocketboekbundels die twee of drie verhalen bevatten. De vroegste uitgaven hadden geen ISBN-nummer.[3]

Uitgeverij Van Dishoeck/De Telegraaf, Amsterdam

  • 1a Koning Hollewijn en de holle appel, 1955, 104 pagina's, 2 drukken
  • 2a Koning Hollewijn en de rechten van de mens, 1956, 2 drukken

Uitgeverij Andries Blitz, Laren

  • 1a Koning Hollewijn en de flutters / en de Lorrocraat, 1962, 100 pagina's, pocket, 1962
  • 2a Koning Hollewijn en de Steen der Wijzen, 1964, 107 pagina's, pocket, 1962

Uitgeverij Wolters/Noordhoff, Groningen

  • Koning Hollewijn - De hoedenzaak / Het Anderswezen, 1972, oblong pocket, 152 pagina's, ISBN 90 01 86990 4

Uitgeverij Skarabee, Laren

  • Koning Hollewijn 1 - De holle appel / De worteltrekker / De zoekgeraakte rechten, 178 pagina's, 1973, ISBN 90 6071 063 0
  • Koning Hollewijn 2 - De kroonjagers / De steen der wijzen, 1973, 184 pagina's, ISBN 90 6071 064 9
  • Koning Hollewijn 3 - De Flutters / De Lorrocraat / Het dubbele leven, 1973, 208 pagina's, ISBN 90 6071 065 7
  • Koning Hollewijn 4 - Zoekt een iemand / De Korstheuvel, 1973, 212 pagina's, ISBN 90 6071 067 3
  • Koning Hollewijn 5 - De anti-wielbeweging / De levensvreugde / Bezoekt een bevriende mogendheid, 198 pagina's, 1973, ISBN 90 6071 052 5
  • Koning Hollewijn 6 - De thesauriër / Zoekt de Kultuur, 155 pagina's, 1973, ISBN 90 6071 113 0

Uitgeverij Panda

  • De stripkunst van Marten Toonder bevat het verhaal Koning Hollewijn en het regeringsapparaat, 1976, 136 pagina's, ISBN 90 7010 605 1

Uitgeverij Mondria, Hazerswoude

Uitgeverij De Vijver, Afferden

  • De rechten van de mens: een fragment uit het leven van Koning Hollewijn, 1998, 96 pagina's, ISBN 90 7622 401 3
  • De holle appel: een fragment uit het leven van Koning Hollewijn, 1998, 103 pagina's, ISBN 90 7622 408 0
  • De Lorrocraat: een fragment uit het leven van Koning Hollewijn, 1999, 72 pagina's, ISBN 90 7622 412 9

Trivia

  • In de jaren nul van de eeenentwintigste eeuw werd in Almere de Stripheldenbuurt gebouwd. Daarin bevindt zich ook de Koning Hollewijnstraat.[4]
  • In samenwerking met Amnesty International werden in 2003 door Uitgeverij De Vijver drie verhalen opnieuw uitgegeven ter herdenking van de strijd voor de mensenrechten.[5]